Elektrik Makinaları

Yanıt Açıklaması: Bir tristörü iletime geçirmek için kapı akımının çok hızlı yükselme zamanına sahip olması gerekir. Bu; anot akımının kilitleme seviyesine ulaşabileceği uzunlukta hızlı yükselme zamanına sahip darbe üretebilen tetikleme devreleriyle elde edilir. Darbe kullanılmasının nedeni kapıda daha az güç harcanmasına ve tetiklenme anının daha iyi belirlenmesine imkan vermesindendir. Tetikleme devresi art arda darbeler üretebilmelidir. Bazı uygulamalarda katodları farklı potansiyele sahip iki tristör aynı anda tetiklenmelidir. Bu durumda devre iki veya daha çok izole çıkışı olan trafo içermelidir. Ters yönde darbe uygulamasından kaçınılmalıdır, yoksa daha çok güç harcanır. Ayrıca tristör ters kutupluyken kapı akımı uygulanırsa bu kaçak akımı artırır.

Yanıt Açıklaması: Bir senkron generatörün sisteme vereceği aktif güç, mekanik giriş gücü ile ayarlanır

Yanıt Açıklaması: Transformatörler hareket eden parçası olmayan elektrik makinalarıdır. Transformatörler elektrik gücünü bir gerilim seviyesinden diğer bir gerilim seviyesine endüksiyon yoluyla dönüştürürler.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Bir senkron makinanın eşdeğer devre parametrelerinin (stator bir faz direnç ve reaktansının) belirlenmesi için, makinaya ait boşta çalışma ve kısa devre karakteristiklerinin çıkartılması gereklidir. Bu iki karakteristiğin çıkartılabilmesi için makine generatör olarak çalıştırılır. Sırası ile bu deneylerin yapılışını açıklayalım: 1.Boşta Çalışma Deneyi: Senkron generatör, senkron devir sayısı ile tahrik edilir. Uyarma akımı sıfırdan itibaren adımsal olarak arttırılıp, her adımda uç gerilimi ölçülür. Generatör boşta çalıştığı için, uçlardan okunan gerilim, endüklenen gerilime eşittir. Elde edilen değerler ile Ef=f(IF) yani boşta çalışma karakteristiği çizilir. Elde edilen karakteristik, bir DA makinası için elde edilen boşta çalışma karakteristiği ile aynı özellikleri taşır. 2.Kısa Devre Deneyi: Senkron generatör yine senkron devir sayısında tahrik edilir. Stator sargı uçları kısa devre edilerek uyarma akımı sıfırdan adımsal olarak arttırılarak stator akımları kaydedilir. Sargı uçlarının kısa devre edilmesi, endüklenen gerilimin stator empedansına uygulanması demektir. Elde değerler ile IS=f(IF) yani kısa devre karakteristiği çizilir.

Yanıt Açıklaması: Sabit mıknatıslı senkron makinalar: Uyarma alanı için rotor üzerinde sabit mıknatısların kullanıldığı makinalardır. Bu makinaların çeşitlerini aşağıdaki sıralayabiliriz: Sabit mıknatıslı senkron motorlar. Adım (step) motorları. Histerezis Motorları. Relüktans Motorları. Doğru cevap A'dır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Bütün senkron generatörler bir tahrik makinası ile tahrik edilmektedirler. Tahrik makinaları ağırlıklı olarak bir buhar veya su türbinidir. Bunların yanında, rüzgâr türbini, gaz türbini veya bir dizel motor da tahrik makinası olabilir. Bu tahrik makinalarının ortak özelliği, yüklenme ile devir sayılarının düşmesidir. Tahrik makinasının verdiği mekanik güç, generatör tarafından elektriksel güce dönüştürüldüğüne göre, devir sayılarının, generatörden alınan aktif güce göre değişimi devir sayıs-aktif güç karakteristiğini verir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Gövde makinanın en dıştaki muhafazasıdır. Genelde dökme demir veya dökme çelikten yapılır. Hem makinayı dış darbelere karşı korur hem de makinada meydana gelen ısının dış ortama aktarılmasına yarar.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Kapı akımı uygulanmadığında tristör devre elemanı iki yönde de iletime izin vermeyen üç tane seri bağlı diyot gibi davranır.

Yanıt Açıklaması: Hidroelektrik santrallerde çalışma su rezervine bağlı olduğundan yüksek hızlarda çalışmak istenmez. Dolayısı ile hidroelektrik santrallerinde çıkık kutuplu makinalar kullanılır ve bu makinalar dikey olarak çalışır. Termik santrallerde ise çalışma buhara bağlı olduğu için yüksek hızlara çıkılabilir. Termik santrallerde ise yuvarlak rotorlu makinalar kullanılır ve bunlar da yatay olarak çalışırlar. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Fırçasız Uyarma Sistemi Bu sistemlerde, rotor mili üzerine monte edilmiş, yani rotor tekerleği ile birlikte dönen bir AA generatorü kullanılır. AA generatöründen elde edilen gerilim yine aynı mil üzerine yerleştirilmiş yarı iletken kontrollü ya da kontrolsüz doğrultucular ile doğrultulup doğrudan kutup sargılarına uygulanır. Doğrultucular mil üzerine monte edilmiş olduklarından, elde edilen gerilimin, herhangi bir fırça-bilezik sistemine ihtiyaç duyulmadan, doğrudan kutup sargılarına uygulanması söz konusudur. Fırça-bilezik sisteminin ortadan kaldırılmış olması, bu sistemlerden kaynaklanacak arıza ve bakım maliyetlerinin azaltılması anlamındadır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Paralel bağlama şartlarını aşağıdaki gibi sıralayıp açıklamaya çalışalım: 1.Paralel bağlanacak generatörlerin uç gerilimleri eşit olmalıdır. Uç gerilimleri eşitlenmeden paralel bağlama gerçekleştirilecek olursa, paralel bağlanan generatörün, paralel bağlama gerçekleştiğinde üzerine reaktif güç almasına sebep olur. Bu ise ani yüklenme sonucunu doğurur. 2.Generatörlerin faz sırası aynı olmalıdır. Başka bir deyişle faz sıralarının gösterdikleri dönüş yönleri aynı olmalıdır. Aksi takdirde kısa devre meydana gelecektir. Paralel bağlamada en çok dikkat edilmesi gereken şart budur. 3.Paralel bağlama esnasında fazlar arasında faz farkı olmamalıdır. Paralel bağlama mümkün olduğunca her iki sistemin fazları arasında faz farkı sıfırken yapılmalıdır. 4.Generatörlerin frekansları eşit olmalıdır. Paralel bağlanacak generatörün frekansı bir miktar sistemin frekansından büyük dahi olabilir. Frekanslar arasında büyük fark olursa, paralel bağlanan generatör ani olarak üzerine aktif güç alabilir veya motor çalışmaya geçebilir.

Yanıt Açıklaması: Enterkonnekte sistem için tek bir generatör ile besleme yapılsa idi, bu generatörün sürekli olarak tam yükte çalışması sözkonusu olurdu. Birden fazla generatörün ortak yükü paylaşmaları, bunların sürekli olarak tam yükte çalışma şartını ortadan kaldıracağından verimleri daha yüksek olacaktır.

Yanıt Açıklaması: Seri DA generatörlerinin çıkış gerilimleri yük akımı ile çok fazla değiştiğinden dolayı pratikte pek tercih edilmezler. Seri DA makinaları genelde motor olarak çalıştırılırlar. Doğru cevap E'dir.