Yenilenebilir Enerji Kaynakları

Yanıt Açıklaması: Francis türbinleri küçük düşülerde yüksek hızlar elde edilebilen radyaltip reaksiyon türbinleridir. Türbin ayarlanabilir yöneltici kanatlar, dönel çark ve emme borusundan meydana gelir. Su salyangoz şeklindeki girişten geçerek teğetsel olarak türbin çarklarına çarpar ve çarkın dönmesini sağlar. Türbin, yüksek basınçlı su girişi iledüşük basınçlı su çıkışı arasında bulunur. Genellikle barajların temellerine kurulur. Francis türbinler 20 m’den 700 m’ye değişen hidrolik düş aralığında çalışabilir veya birkaç kW güçten bir GW güce kadar çok farklı güç üretimi için kullanılabilir. Diğer şıklar Kaplan türbinin özelliklerini anlatmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Rüzgârdan dalgalara en büyük enerji transferi güçlü rüzgârların olduğu bölgelerde, 30°-60° enlemleri arasında gerçekleşmektedir.

Yanıt Açıklaması: P D = (1/2). ρ . v 3 85 = (1/2). (1,225) . v 3 v = 5.18 m/s

Yanıt Açıklaması: Rotor çapı 3-12 m arasında olan küçük çaplı rüzgar türbinlerinin güç aralığı çizelge 3.5’ten 2-40 kW olarak okunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Rüzga^r hızını ve yönünü belirlemek amacıyla yapılan ölçümler, ölçüm amacına göre değişmektedir. Meteoroloji hava istasyonlarında rüzga^r hızı, Dünya Meteoroloji O¨rgütünün belirlediği standart ölçüm yüksekliği olan 10 m yükseklikte ölçülmektedir. Enerji amaçlı rüzga^r ölçümlerinde ise rüzga^r hızı ve rüzga^r yönü 30 m yükseklikte ölçülür.

Yanıt Açıklaması: Biyokimyasal dönüşüm prosesi; ham maddenin biyokimyasal ve mikroorganizmalar yardımı ile sıvı ve gaz ürünlere dönüştürülmesidir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Pirolize etki eden ve piroliz ürün dağılımlarını değiştiren bazı faktörler bulunmaktadır. Bunlar; • Biyokütle bileşimi • Parçacık boyutu • Sıcaklık • Isıtma hızı • Basınç • Piroliz ortamı • Katalizör olarak sıralanabilir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Gel-git enerjisinden iki şekilde yararlanılmaktadır: Yüksek gel-git menziline sahip ırmak ağızlarının üzerine yarı geçirgen barajların kurulması, Açık denizlerdeki gel-git akıntılarının dizginlenmesi. Gel-git dalgalarının el değmemiş bir yenilenebilir enerji kaynağı olup rüzgâr ve güneşle karşılaştırıldığında sürdürülebilirlik açısından daha avantajlı olduğu görülmektedir. 2011 yılına kadar dünyanın son 45 yılının en büyük gel-git santrali olan Rance, günümüzde yerini 254 MW çıkış kapasiteli olan Sihwa gölü gel-git enerji santraline bırakmıştır. Gel-git enerjisi üretim tesisinin yatırım maliyeti yüksek, işletme maliyeti düşüktür. Bunun sonucu olarak gel-git enerjisi üretim tesisinin getirisi yatırım maliyetini uzun yıllar karşılayamayacağı için yatırımcılar bu konuda isteksiz davranmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Depolamalı tipik bir hidroelektrik santrali baraj gövdesi ve gölü, su alma, dolu ve dip savaklar, su yolları, su iletim yapıları, denge bacası, türbin ve jeneratör, santral çıkış suyu kanalı ve şalt tesislerinden oluşmaktadır. Termal depolama alanı Termoelektrik santrallerinde yer almakta olup Hidroelektrik santrallerinde bulunmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Dünyada 2015 yılı itibarıyla kurulu hidroelektrik santrali 936 GW dır. Hidrolik enerji üretiminde 375 GW ile Asya ülkelerinin lider olduğu görülmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Feç, rüzgârın esme yönünde mevcut olan dalgaların bulunduğu alanın uzunluğudur.

Yanıt Açıklaması: Reaksiyon türbinleri basıncın ve hareketli suyun etkisiyle kombine olarak elde edilen güçle çalışırlar. Yani suyun hem kinetik hem de potansiyel enerjisinden yararlanırlar. Türbin çarkına girişteki basınç çıkıştaki basınçtan çok daha büyüktür. Bu nedenle suyun kapalı kanallar içinden akması gerekir. Reaksiyon türbinleri aynı düşü ve debi değerinde aksiyon türbinlerinden daha hızlı döner. Francis, Uskur ya da Kaplan türbinleri reaksiyon türbinlerine örneklerdir.

Yanıt Açıklaması: Su türbinlere farklı yollarla girebilir. Su akışının yönüne göre türbin çeşitleri eksenel, radyal, karışık akış ve çapraz akış olarak dört grupta toplanabilir. Eksenel akışlı türbinlerde suyun türbin içinde akış doğrultusu türbin mili eksenine paraleldir

Yanıt Açıklaması: Dalga; rüzgârın su yüzeyinde kaymasına bağlı olarak suda oluşan harekettir. Rüzgâr hızı, rüzgârın su yüzeyinde kaydığı mesafe, rüzgârın etkin olduğu alan, rüzgârın bu alan üzerindeki esme süresi ve suyun derinliği dalga oluşumunu etkileyen parametrelerdir.

Yanıt Açıklaması: Pitch: Kanatların dönüşünü kontrol eden döndürme mekanizmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Avantajlarından bazıları; Rüzgar enerjisi, güç üretmek için herhangi bir kimyasal proses içermediği için suve hava kirliliği yaratmaz. Sera gazı oluşmadığı için küresel ısınmaya katkısı yoktur. Yani temiz bir enerji kaynağıdır ve çevre dostudur. Rüzgâr türbinlerinin yer aldığı bölgelerde tarım ve hayvancılık olumsuz olarak etkilenmez. Rüzgârın elverişli olduğu her yere rüzgâr türbinleri kurulabilir.

Yanıt Açıklaması: 7 m/s’den büyük rüzgâr hızları göz önüne alınarak Türkiye rüzgâr enerjisi potansiyeli 48.000 MW olarak belirlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Bir rüzgâr santrali kurulmadan önce; •Arazinin Tofoğrafyası •Rüzgâr Ortalama Hızı •Kısa ve Uzun Dönemli Rüzgâr Ölçüm Kayıtları •İletim Şebekesine Yakınlık •Altyapı •Yatırım Maliyetleri •Çevresel Değişkenler dikkate alınmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Oyster Dalga Enerjisi Dönüştürücüsü: “Oyster” kelime olarak istiridye anlamına gelmektedir. İstiridye denmesinin sebebi, çalışma mekanizmasının tıpkı bir istiridyenin açılıp kapanmasına benzemesidir. Oyster dalga jeneratörü, kıyıdan yarım kilometre uzaklıkta, 10 ila 15 metre arasında değişen derinlikte deniz tabanına yerleştirilen, bir yüzeyi tabana oturmuş diğer yüzeyi de taban yüzeyine bağlı dalganın yönüne göre açılıp kapanabilen bir sistemden oluşmaktadır. Oyster’ın hareketli kapağı dalganın gelişine göre açılıp kapanırken hareketli kapakla tabanda sabit olan kapak arasındaki hidrolik pistonlar dalganın gücünü kullanmaktadır. Elektrik karada üretildiğinden karada bulunan hidro-elektrik türbini çalıştırmak için deniz altı boru hattı aracı ile hidrolik pistonlar, deniz suyunu yüksek basınçla karaya iterek hidro-elektrik türbinleri ile elektrik enerjisi üretilmektedir. 26 metre genişliğinde, 15 metre yüksekliğinde olan bu sistem 800 kW kadar enerji üretebilmektedir. A şıkkı McCabe Dalga Pompası'nın, B ve D şıkkı Pelamis Dalga Enerjisi Dönüştürücüsü'nün, E şıkkı ise Kaldırılabilen Şamandıra Dönüştürücülerinin özelliklerindendir.

Yanıt Açıklaması: Rüzgâr türbinleri sadece karaya (onshore) kurulabilmektedirler ifadesi yanlıştır.