Geleneksel Enerji Kaynakları

Yanıt Açıklaması: Kömürün yakılması, konutların ısıtılmasından elektrik üretimine kadar çok çesitli alanlarda kullanılır. Kömürün yanması sonucu yapısındaki yanabilir maddeler karbondioksite (CO2), su buharına (H2O) dönüşür. Kömürler fırınlarda ve kazanlarda yakılmadan önce kırma, öğütme ve kurutma işlemine tabi tutulur. Yakma işlemi sırasında oksijen kaynağı havadan sağlanır. Kömürün tamamen yanabilmesi için gerekli olan oksijen miktarına teorik oksijen miktarı denir. Yanma tepkimeleri ekzotermik olup reaksiyon sırasında ısı açığa çıkar. Diğer şıklarda, yanma reaksiyonunu çeşitleri ve yanma ısısını ölçüldüğü cihazdır.

Yanıt Açıklaması: Asya Pasifik, Kuzey Amerika ve Avrupa & Avrasya ülkelerinin petrol tüketiminde en büyük payı aldığı görülmektedir. Buna karşılık üretimde en büyük payı sağlayan Orta Doğu ülkeleri tüketimin çok küçük bir kısmına sahiplerdir. Örneğin 2014 yılında dünyadaki toplam üretimin % 31,4’ünü karşılayan Orta Doğu ülkeleri % 9,3’lük tüketim gerçekleştirmişlerdir. Buna karşılık %9,4’lük üretim oranına sahip olan Asya Pasifik ülkeleri %33,9 ile petrol tüketiminde en büyük paya sahiptir. Sanayisi ve ekonomisi gelişmiş olan ülkeler yüksek miktarlarda petrol tüketmektedir.

Yanıt Açıklaması: Ham petrol bünyesinde bulunan kaynama noktası düşük olan uçucu hidrokarbon bileşikler normal koşullarda dahi kolayca buharlaşabilmektedir. Ham petrolün ve petrol ürünlerinin depolanması sırasında buharlaşma nedeniyle kayıplar meydana gelir. Bu kayıplar hem rafinerideki kütle denkliği hem de çevrenin korunması açısından önemlidir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: MÖ 500 yıllarında, Çinliler gaz sızıntılarının bulunduğu alanları belirlemiş, bu alanlardaki doğal gazı bambulardan yapılmış boru hatları ile çeşitli bölgelere taşıyarak deniz suyunu tuzdan arındırmak için ısıtmada ve içme suyu elde etmede kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: 2014 yılı verilerine göre doğal gazın en fazla kullanıldığı sektör elektrik üretimi yapan işletmelerdir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Petrolün viskozitesi bulunduğu ortamın sıcaklık ve basıncına bağlıdır. Yerkürenin derinliklerinde sıcaklık yüksektir bu nedenle petrol daha sıcak ortamdan daha düşük sıcaklığa yeryüzüne geldiğinde viskozitesi artar. Ham petrol içerisinde bulunan çözünmüş gaz da petrolün viskozitesini etkiler. Yerin derinliklerinde yüksek basınç nedeniyle petrolün içinde bulunan yüksek miktardaki çözünmüş gaz petrolün yüzeye çıkması ile üzerindeki basıncın azalması ile petrolden ayrılır. Bu durumda da petrolün akmazlığı artış göstermektedir.

Yanıt Açıklaması: İlgili ünitenin 24. sayfasında yer alan Çizelge 2.2 ye göre, toplam rezervin yıl bazında tüketim verisine oranı yaklaşık rezerv ömrünü vermektedir. Örneğin petrol için 1656 Milyar Varil / (91253 bin varil/365 gün) = yaklaşık 50 yıl.

Yanıt Açıklaması: Yalıtım petrolün milattan önceki kullanım alanlarından biri değildir.

Yanıt Açıklaması: 2014 yılında, Ülkelerin rezervleri değerlendirildiğinde, Doğu Afrika’daki keşifler son­rasında, Afrika’da Mozambik Asya’da Çin, Hindistan ve Bangladeş rezerv artışları ile dik­kat çekmiştir. Doğru cevap C’ dir.

Yanıt Açıklaması: Yüksek sıcaklıklarda kaynayan uzun zincirli, düşük değerli hidrokarbonların kimyasalyapıları, ısının etkisiyle değiştirilerek, gerçekleşen bağ kırılmaları ile küçük molekül yapılı hidrokarbonlara dönüştürülmesine genel olarak parçalanma denir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kalkınma ve sanayilesmenin önemli gös- tergelerinden biri sayılan kisi basına birincil enerji tüketimi degerleri, 2013 yılı verilerine göre dünya ortalaması 1,87 ton eşdeğer petrol (tep) ve gelişmiş ülkeler ortalaması 4,57 tep, Amerika Birlesik Devletleri (ABD) ortalaması 7,69 tep ve Türkiye ortalaması 1,58 tep dolayındadır.

Yanıt Açıklaması: Bağıl yoğunluk: Normal koşullar altındaki gazın yoğunluğunun aynı koşullardaki havanın yoğunluğuna oranı olarak tanımlanır. Doğru cevap "C" olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Tarihin bilinen petrol için yapılmış ilk savaş; Suriyeliler ile Araplar arasında MÖ. 312'de olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Genel bilgi (sayfa 8) Kömür rezerv yönünden değerlendirildiğinde dünyanın bir numaralı enerji kaynağıdır. ABD'nin Wyoming eyaletindeki mevcut kömür rezervlerinden sağlanabilecek enerji miktarı, Suudi Arabistan'ın sahip olduğu petrol rezervlerindeki enerji miktarından fazladır.

Yanıt Açıklaması: PV = NRT  Bu eşitlikte, P : Basınç, (atm) V : Gazın içinde bulunduğu kabın hacmi, (litre) N : Gazın mol saysı, (mol) R : Evrensel gaz sabiti, (=0,08206 litre-atm/mol-K) T : Sıcaklık, (K) anlamına gelmektedir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Rafineri, ham petrolün çeşitli işlemlerden geçirilerek günlük hayatımızda kullandığımız ürünlere dönüştürüldüğü tesistir. İzomerleşme, katalitik ortamda, kapalı formülü aynı ancak yapısı dallanmış bileşik elde edilmesidir. Reforming, benzin yapısının yeniden şekillendirilerek, kalitesinin arttırılması sürecidir. Parçalanma, yüksek sıcaklıklarda kaynayan uzun zincirli, düşük değerli hidrokarbonların kimyasal yapıları, ısının etkisiyle değiştirilerek, gerçekleşen bağ kırılmaları ile küçük molekül yapılı hidrokarbonlara dönüştürülmesine denilmektedir. Özütleme, bir çözücü içinde çözünen katı ya da sıvıdan bir maddenin çıkarılması olarak tanımlanır.

Yanıt Açıklaması: Sülfür içeriği yüksek doğal gaz acı veya sert , sülfür içeriği düşük doğal gaz ise yumuşak veya tatlı olarak isimlendirilir.

Yanıt Açıklaması: Doğal gaz için kullanılan yeraltı ve yerüstü depolama teknikleri şu şekilde sıralanabilir: • Boru hatlarında depolama • Sıvılaştırılmıs doğal gaz (LNG) depolanması • Yüksek basınçlı tanklarda depolama • Yeraltında açılan boşluklarda depolama • Akiferlerde depolama • Terk edilmiş petrol ya da gaz rezervuarlarında depolama

Yanıt Açıklaması: Yılda 11.5 milyon ton petrol rafineri kapasitesi ile İpraş-İzmit en yüksek rafineri kapasitesine sahiptir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kapalı bir sistemde yani dışarıdan sisteme veya içeriden dışarıya enerji akışı olmadığında enerji korunur. Diğer değişle enerji sabit bir değer alır. Böyle bir sistemde potansiyel enerjinin kinetik enerjiye ya da kinetik enerjinin potansiyel enerjiye dönüşümünde, birindeki artma diğerindeki azalmaya eşittir. Enerji değişimi sıfırdır.