CBS’de Proje Tasarımı ve Yönetimi 1

Yanıt Açıklaması: Deprem sonrası açığa çıkan deprem dalgaları sismograflarda bulunan sarkaç düzeneğini harekete geçirir ve harekete geçen sarkacın ucunda bulunan kalem sayesinde tamburda sarılı olan kağıt üzerine tüm titreşim hareketleri kaydedilir.

Yanıt Açıklaması: Afet Öncesi aşamasında; CBS teknikleri ile planlama ve afet senaryoları hazırlanabilmektedir. Jeolojik, topografik, meteorolojik, sismolojik ve benzeri veriler kullanılarak afet tehlike (risk) haritaları hazırlanmasında CBS etkin bir şekilde kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Eskişehir havzasında piyezometrik yüzey kontur haritası (değerler metre cinsinden gösterilmektedir); kırmızı çizgiler akarsu ve kanal şebekesini, turuncu bölge Keskin baraj gölünü ve sarı bölgeler yeraltısuyunun yüzeye çıkabileceği alanları temsil etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Pompaj kuyularında pompalama testleri yapılarak akiferin hidrolik iletkenlik ve depolama katsayısı gibi parametreleri belirlenmeye çalışılır.

Yanıt Açıklaması: Deprem etkilerinin belirlenmesi için kullanılan sismograflardan oluşan ilk sismograf ağı Amerika Birleşik Devletleri tarafından dünyanın farklı bölgelerinde yapılan nükleer silah deneme faaliyetlerini gözlemleyebilmek için kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Akiferler veya boşluklu ortam içindeki yeraltısuyu hareketini matematiksel olarak tanımlayan denkleme Darcy kanunu (Darcy, 1856) adı verilir. Bu kanunda temel olarak yeraltısuyu akımının debisinin, akım yönündeki iki nokta arasındaki yük farkı ile doğru orantılı ve aradaki mesafe ile ters orantılı olduğu ifade edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yamaçların malzeme içeriğine göre, yamacın dayanabildiği en yüksek açıya duruş açısı ya da güvenlik açısı denilmektedir. Yaygın olarak, pekişmemiş malzemelerde 25º ile 40º arasında değişmektedir. Heyelan oluşumundaki en büyük unsurlardan bir tanesi de yamaç malzemesindeki su içeriğidir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Su tablasının aşağısındaki kısımda akifer içindeki boşluklar tamamen suyla dolu olduğundan buraya doygun bölge adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Yamaç üzerindeki yer çekimi kuvvetinin, yamacın dayanma kuvvetini aşmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Planlama çalışmalarında CBS ve UA olanakları birçok yönden avantaj sağlamaktadır. O¨zellikle sayısal ortamda elde edilen uydu görüntüleri dönüşümü aletlerine (scanner) gereksinim duymadan kısa bir ön hazırlık işlemi ile CBS ortamına aktarılabilmekte ve görüntülerin kolayca işlenebilir hale getirilmesini sağlamaktadır. Sayısal ortamda elde edilen görüntüler hızlı bir süreçte elde edilebilmelerinin yanı sıra arazi çalışmalarına nazaran düşük maliyet göstermektedir. Ayrıca UA platformları verilerin güncellenmesi ve periyodik bilgi akışlarını sağlamaktadır. Buna ek olarak uzaktan algılanan görüntüler yeryüzünün çok farklı ve ölçekteki detaylarına ilişkin bilgi sağlama avantajlarına sahiptir.

Yanıt Açıklaması: Pompaj kuyularının akiferde yarattığı etkiyi belirleyebilmek amacıyla belli mesafe uzaklıkta gözlem kuyuları açılır. Gözlem kuyuları su seviyesini belirlemeye yönelik olduğundan pompaj kuyularına göre daha küçük çapta olurlar. Gözlem kuyusundaki su seviyesi manuel olarak ölçülürken su ile temas ettiğinde ışık veya sesli uyarı veren seviyemetre kullanılır. Bu işlem pratik gözükse de düzenli olarak ölçüm almak için uygun bir yol değildir. Bu sebepten günümüzde otomatik seviyemetreler kullanılmaktadır. Bunlar suya dayanıklı elektronik sensörlere sahip olup sürekli olarak kuyunun içinde bulunurlar ve su basıncındaki değişimleri anlık olarak hafızaya kaydederler. Bu veriler belli aralıklarla alınarak, örneğin aylık olarak, bilgisayar ortamına aktarılır yeraltısuyu hidrografları çizilir.

Yanıt Açıklaması: Enterpolasyon: Bilinen noktalardaki değerleri kullanarak farklı noktalardaki bilinmeyen değerleri elde etmek için kullanılan bir sayısal analiz yöntemi.

Yanıt Açıklaması: KBS (Kent Bilgi Sistemi), kente ait mekânsal ve bu mekânsal verilerle ilişkili sözel bilgilerin temin edildiği, saklandığı, analiz edildiği ve sunulduğu bir platform olarak kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Depremler meydana geldikten sonra açığa çıkan enerjinin yayılması sonucunda canlı ve cansız varlıklar üzerindeki etkilerine Deprem Şiddeti denir. Deprem şiddeti sınıflamaları depremler meydana geldikten sonra, cansız varlıklar üzerindeki hasarlarının boyutlarını ve canlı varlıkların depreme karşı nasıl tepki gösterdiklerini sınıflandırır. İlk olarak 1880’li yılların başlarında Rossi-Forel (RF), Roma rakamları kullanarak 10 sınıftan oluşan RF şiddet ölçeği geliştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Basınçsız akiferlerin içinde serbest yüzeyli bir su kütlesi bulunur. Serbest su yüzeyine su tablası adı verilir ve üzerinde sıkıştıran bir katman olmadığı için tıpkı yüzeydeki su kütleleri gibi atmosfer basıncına maruzdur.Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Tehlike; büyük zarar veya yok olmaya yol açabilecek durum; gerçekleşme ihtimali bulunan fakat istenmeyen sakıncalı durum olarak tanımlanmaktadır. Risk; bir tehlikenin, sosyal yaşantımızı ve yaşam alanlarımızı etkilemesi durumunda karşılaşılabilecek zararlar, kayıplar ve diğer olumsuz etkilerin tamamı olarak tanımlanmaktadır. Zarar görebilirlik; toplumların ve yaşam alanlarının tehlikelere karşı hassasiyet derecelerini ifade etmektedir. Mikrobölgeleme ise; Mekansal planlama çalışmaları yapılırken; yerleşime açılması düşünülen boş alanlardaki tüm afet tehlikelerini, yapılaşmış alanlarda ise tüm afet risklerini, büyük ölçekli haritalar üzerinde belirleyerek, güvenli arazi kullanımı ve bölgeleme kararlarının alınmasına, kentsel dönüşüm ve zarar azaltma planlaması çalışmaları için ise; stratejik amaçlar, hedefler ve öncelikler belirlenmesine girdi sağlayan çok disiplinli çalışmalardır. Dolayısıyla soruda verilen tanım, "afet" kavramına aittir.

Yanıt Açıklaması: Tavan bloğun fay düzlemi boyunca taban bloğa göre, aşağıya doğru hareket etmesi sonucu Normal Faylar, tavan bloğun fay düzlemi boyunca taban bloğa göre, yukarıya doğru hareket etmesi sonucu Ters Faylar, fay bloklarının fay doğrultusu boyunca hareket etmesi sonucu Doğrultu Atımlı Faylar, fay bloklarının hareketleri hem eğim atımın hem de doğrultu atımın bileşkesi şeklinde hareket etmesi ile de Oblik Faylar meydana gelir

Yanıt Açıklaması: jeodezik olmayan  veri tabanı bunlardan değildir.

Yanıt Açıklaması: Bir tehlikenin, sosyal yaşantımızı ve yaşam alanlarımızı etkilemesi durumunda karşılaşılabilecek zararlar, kayıplar ve diğer olumsuz etkilerin tamamı risk olarak tanımlanır. “Risk = Tehlike x Tehlike altında oluşabilecek hasar x Zarar Görebilirlik (Hassasiyet)”.

Yanıt Açıklaması: Birleşmiş Milletler’in kabul ettiği ve en genel tanımıyla afet, insanlar için fiziksel, ekonomik ve sosyal kayıplara neden olan, gündelik yaşamı durdurarak veya kesintiye uğratarak toplumları etkileyen ve yerel imkanlarla baş edilemeyen her türlü doğal, teknolojik veya insan kaynaklı tüm olaylar olarak tanımlanır.