Coğrafi Bilgi Sistemleri Standartları ve Temel Mevzuat

Yanıt Açıklaması: TUCBS’nin tarihsel gelişimi incelendiğinde Türkiye’de yapılan ilk çalışmaların 1990’lı yıllarda başladığı görülmektedir. 1994-1995 yıllarında Bakanlıklararası Harita İşlerini Koordinasyon ve Planlama Kurulu (BHİKPK) vasıtasıyla başlatılan Türkiye Coğrafi Veri Tabanı oluşturma girişimleri ilk önemli adımdır. Bu bağlamda doğru cevap D dir.

Yanıt Açıklaması:

Yanıt Açıklaması: CBS profesyonellerinin ağırlık merkezi analiz ve modellemedir.

Yanıt Açıklaması: İP.4 Kavramsal Veri Modelinin Geliştirilmesi TUCBS’nin en önemli iş paketlerindendir. TUCBS’nin iskeletinin oluşturulduğu bu pakette verilerin birlikte çalışabilirliğini destekleyecek bileşenler belirlenmekte, veri standartları geliştirilebilmesi için uygulama şeması/katalog kuralları ortaya konmaktadır. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Afet yönetimi evreleri; • Hazırlıklı olma, • Acil müdahale, • İyileştirme ve • Zarar azaltma çalışmalarından oluşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: MVA, birbirine interaktif bir biçimde bağlı mekânsal veri, metaveri, kullanıcılar ve araçların oluşturduğu çerçevedir. Mekânsal veriyi elde etmek, işlemek, kullanmak, dağıtmak, yönetmek ve korumak için gerekli teknoloji, politikalar, standartlar, insan kaynakları ve ilgili aktiviteler bütünü olarak tanımlanır.

Yanıt Açıklaması: Ulusal Jeoloji Standartlarının Belirlenmesi Projesi, aşağıda belirtilen şu 4 temel iş paketi çerçevesinde gerçekleştirilmiştir: İş Paketi 1 (İP1): Kurumsal Analizler İş Paketi 2 (İP2): Standartların Oluşturulması İş Paketi 3 (İP3): Veri Uyumlaştırma İş Paketi 4 (İP4): Test, Eğitim ve Raporlama Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Eylem Planı, Bilgi Toplumu Stratejisi kapsamında belirlenen stratejik amaç ve hedeflere ulaşılmasını sağlamak üzere, uygulama döneminde hayata geçirilecek faaliyet ve projeleri içermektedir. Eylem Planı’nın bölüm ve alt başlıkları, Bilgi Toplumu Stratejisi’nde yer alan stratejik öncelik ve hedeflere paralel olacak şekilde düzenlenmiştir. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Keşif Servisi, ya da diğer bir değişle Bulma Servisi, mekânsal veri ve servisleri arayarak bulmaya, bunlarla ilgili metaverileri görüntülemeye olanak sağlarken; Görüntüleme Servisi, mekânsal verileri görüntüleme, büyütme (zoom), kaydırma, gösterim/lejant bilgilerini inceleme olanağı sunar. İndirme Servisi, mekânsal verinin kısmen veya tamamen indirilmesine olanak sağlar. Dönüşüm Servisi, mekânsal verilerin INSPIRE Direktifi’ndeki veri ve servislerle ilgili düzenlemelere göre birlikte çalışabilirliğini sağlayacak şekilde dönüştürülmesini sağlar. Çağırma Servisi (Invoke) ise başlı başına bir servis değildir, ancak diğer servislerin çağrılmasına olanak sağlayan servistir. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Eksik veriler ve veri kalitesi ile ilgili sorunlar INSPIRE’ın kapsamında degildir. INSPIRE, üye ülkelere yeni veri üretimi konusunda herhangi bir istemde bulunmamaktadır. Ancak, üye ülkeler sahip oldukları verileri Direktif’te belirtilen Uygulama Esasları’na uygun biçimde ve belirlenen süreler içerisinde kullanıma açık hâle getirmek durumundadırlar. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde “bir işletmede, bir ürünü, bir çalışma yöntemini, üretilecek miktarı, bütçenin para miktarını belirlemek için konulmuş kural” olarak açıklanan terim standart'tır.  Doğru cecap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Türk Standartları Enstitüsü (TSE), ilgili tarafların katılımı ve işbirliği ile belirli bir faaliyete yönelik olarak kurallar koymak ve bu kuralları uygulamak amacıyla gerçekleştirilen işlemlere standardizasyon adını vermektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Uygun bir MVA’nın bulunmaması, veri üretimi ve paylaşımı konusunda sorunların oluşmasına, işgücü, zaman ve kaynak kaybına yol açmaktadır. Aynı verinin farklı format ve hassasiyette tekrar tekrar üretilmesine neden olmaktadır.Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: TUCBS’den sorumlu kuruluş olarak mülga Bayındırlık ve İskan Bakanlığına (şimdiki Çevre ve Şehircilik Bakanlığı) bağlı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM) görevlendirilmiştir. Buna göre doğru cevap B dir.

Yanıt Açıklaması: Birlikte çalışabilirlik: Farklı işlevsel birimler arasında, bu birimlerin benzersiz karakteristiği hakkında bilgi sahibi olmadan ya da en az bilgiyle, iletişim kurabilme, program yürütebilme, veri gönderebilme ve alabilme yeteneğini, Coğrafi veri: Bir nesneye veya konumla ilişkilendirilebilen bir olaya ait niteliksel ve niceliksel detayları belirten ölçülebilir özellikler bütününü, Coğrafi veri portalı: Fiziksel olarak farklı ortamlarda bulunan coğrafi verileri, coğrafi veri setlerini ve coğrafi veri servislerini hakların yönetimine uygun olarak metaveriler aracılığıyla bulmak, görüntülemek, istenilen içerik ve formata uygun olarak dönüştürmek ve indirmek için kullanılan internet sitesini, Coğrafi veri servisi: Coğrafi veri setlerini oluşturan ve ilişkili metaverilere erişilen coğrafi veriler için bir uygulama yazılımı ile icra edilen işlemleri, Coğrafi veri seti: Nizami bir şekilde hazırlanmış coğrafi veri topluluğunu, Coğrafi veri teması: Coğrafi veriyi üreten ve kullanan sektörler ile ortak uygulama alanları gözetilerek tanımlanmış ve temel coğrafi veri teması ve tematik coğrafi veri teması olarak gruplandırılmış coğrafi veri setlerini, Hakların yönetimi: Coğrafi verilere, coğrafi veri setlerine ve coğrafi veri servislerine erişilmesi ve bunların kullanılması ve paylaşılması ile ilgili olarak üreticisi tarafından tanımlanmış şartları, iş modelini ve politikaları, Metaveri: Veri hakkındaki tanımlayıcı ve açıklayıcı bilgileri, Tematik veri teması: Bakanlıkça belirlenen ve temel veri temaları dışında kalan coğrafi veri temalarını, Temel veri teması: Referans olma niteliği ve paylaşımındaki ihtiyaç göz önünde tutularak adres, arazi örtüsü, bina hidrografya, idari birim, jeodezik tesisler, ortofoto, tapu kadastro, topografya ve ulaşım gibi Bakanlıkça belirlenen coğrafi veri temalarını ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Kriz yönetimi evresi, afetin meydana gelmesi ile başlayan ve afet sonrası her türlü hasarın giderilmesi ile sonuçlanan dönemde yapılacak kurtarma ve yeniden yapılanma aşamalarını içerir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: TUCBS kurulması ve işletilmesi sürecinde kullanılacak coğrafi veri setlerine yönelik temel ilkeler; • Coğrafi veri setleri elektronik formattadırlar. • Coğrafi veri setleri, en etkin kullanıldığı çözünürlükte elde edilmeli ve en etkin yönetilebildiği düzeyde saklanmalıdır. • Coğrafi veri setleri diğer veri setleri ile ilişkilidir. • Uygulama ihtiyaçlarına göre coğrafi verinin elde edilmesi ve yönetimi için gereksinimler belirlenmiş olmalıdır. • Kullanıcı tarafından anlaşılması ve yorumlanması kolay olmalıdır. • Coğrafi veri setlerinin içeriği ve özellikleri, TUCBS ilgili mevzuatı ve CBSGM koordinasyonunda kabul edilen coğrafi veri temalarına ait uygulama esasları kapsamında tanımlanmalıdır

Yanıt Açıklaması: Mekânsal Veri ile ilgili ISO/TC 211 Standartlarından ISO 19112 Konumsal Referanslamadır

Yanıt Açıklaması: Doğru seçenek E şıkkıdır. Jeolojide en önemli veriler olarak değerlendirilen jeolojik birim, jeolojik yapı ve jeomorfolojik özellikler veri temasında Jeolojik Özellik bileşeni altında toplanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Doğru seçenek E şıkkıdır. INSPIRE direktifleri kapsamında kayaçlara ait litoloji renk kodları, tektonik yapı tipleri ‘One Geology Europe’ (http://www.onegeology. org/) standartları referans alınarak belirlenmiştir.