Coğrafi Bilgi Sistemlerine Giriş

Yanıt Açıklaması: Değerleri formülde yerlerine yazdığımızda; Xwgs84 = X'ED50+ ?X             ›            Xwgs84 = 4735455.74+ (- 82.17) = 4735537.91 Ywgs84 = Y'ED50 + ?Y             ›            Ywgs84 = 121827.22+ (-80.24) = 121746.98 Zwgs84 = Z'ED50 + ?Z             ›            Zwgs84 = 832.25+ (-45.93) = 786.32 olarak hesaplanır. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Vektör Veri Modelinin Avantajları: • Vektör veri modelinde, raster veri modelinde olduğu gibi çözünürlük ve hassasiyet sorunu yoktur. Veri üretildiği orijinal çözünürlükte görüntülenmektedir. • Veri gösterimi daha estetik olarak yapılabilmektedir. • Genellikle harita baskı işlemleri vektör veri kullanılarak yapıldığı için baskı aşamasında veri dönüşümüne gerek duyulmamaktadır. • Raster veri modelinde konum bilgisi ancak piksel boyutları kadar hassas olabilirken, vektör veri modelinde konum kesin koordinatlarla belirtilmektedir. • Topolojik eleman ilişkilerinin bilinmesi ile şebeke, yakınlık vb. konumsal sorgulamalar kolaylıkla yapılabilmektedir. • Raster veri modeline kıyasla veri boyutları daha küçüktür.

Yanıt Açıklaması: Durgun deniz yüzeyinin karalarında altından devam ettiği bir yüzeye "geoid" ad verilir.

Yanıt Açıklaması: Çelik şerit metreler genellikle 20 sıcaklıkta ayarlanmışlardır. Bu sıcaklığın altında veya üstündeki sıcaklık değerlerinde ölçüm yapıldığında, aletin kullanım kılavuzundaki düzeltme değerleri esas alınarak düzeltme işleminin yapılması gerekir.

Yanıt Açıklaması: Konumsal veri tipleri nokta, çizgi ve poligon olarak üç tanedir.

Yanıt Açıklaması: Belirtilen tanım veri modelini ifade etmektedir. Diğer seçenekler başka tanımlarla ilintilidir. Cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: CBS konumsal verileri farklı temalarda gruplama özelliğine sahiptir. Katman yapısının temel ilkesi, farklı gruplardaki yeryüzü elemanlarını haritadaki gösterim karmaşasından kurtarmaktır. Katman yapısı CBS’nin en önemli özelliklerinden biridir. Projelendirme aşamasında, önce amaç belirlenmeli ve uygun katmanlar saptanmalıdır. Temaların yanı sıra konumsal veri tipleri (nokta, çizgi, poligon) katman tanımlamasında belirleyici bir parametredir. Nokta tipindeki veri elemanı ile poligon tipindeki veri elemanı aynı katman tanımı içinde bulunmamalıdır.

Yanıt Açıklaması: Dünyanın geoid modeli, her yerde yerçekimi doğrultusuna dik bir yüzey şekli olarak verilir. Yer çekimi doğrultusuna her yerde dik olan yüzeyler, eş potansiyel yüzeyler olarak adlandırılır. Yer çekimi kuvveti ve doğrultusu dünyanın kabuk ve katmanlarının yoğunluğunun düzensizliğinden etkilenir. Bundan dolayı eş potansiyel yüzeylerde düzensizlikler söz konusu olur. Denizlerin hareketsiz ve yer çekimi doğrultusuna dik olduğu var sayıldığında ortalama deniz seviyesi en iyi eş potansiyel yüzey olarak tanımlanır. Dünyanın en doğru şekli olarak bilinen geoid , ortalama deniz seviyesi ile en iyi örtüşen eş potansiyel yüzey olarak kabul edilir.

Yanıt Açıklaması: Yerkürenin ekvator kesiminden şişkin, kutuplardan basık olan kendine özgü küremsi şekline “geoid” adı verilir

Yanıt Açıklaması: Ormanın şekli ve yeri

Yanıt Açıklaması: Dünya, başlangıç meridyenleri 6°’de bir değişen 60 dilime (zone) ayrılır.  Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: d: Y ekseninden Y' eksenine yapılaması gereken öteleme miktarıdır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Coğrafi Bilgi Sistemlerini farklı yapan beş (5) temel görsel analiz yöntemi; • Konumsal Kaynak Envanteri, • Ağ (Şebeke) Analizleri, • Yer Seçimi Analizleri, • Yüzey Analizleri, • Zamana Bağlı Konumsal Değişiklik Analizleri olarak sıralanabilir.

Yanıt Açıklaması: Bir ölçü doğrusuna inilen dikler, ölçü doğrusu olarak kullanılabilir. Bu diklerin boyları 15 metreyi aşmamalıdır.

Yanıt Açıklaması: Benzerlik dönüşümleri dönüşüm işleminden sonra şekillerin geometrik olarak şekillerini korudukları dönüşüm işlemleridir. Örneğin bilgisayar ortamına taranarak aktarılan bir paftada bulunan dikdörtgen şeklindeki bir parsel dönüşüm işleminden sonra yine dikdörtgen şeklinde kalması benzerlik dönüşümüne bir örnektir. Benzerlik dönüşümünde düzgün geometrik şekillerin alanı eşit oranda büyür veya küçülür. Dönüşüm işleminden sonra alanlar veya çizgisel nesnelere ait uzunluklar değişebilir ama geometrik olarak şekiller korunur. Benzerlik dönüşümünde 1 ölçek faktörü (m), 1 dönüklük açısı (e), 2 eksenler arasında öteleme (c, d) olmak üzere toplam 4 adet bilinmeyen parametre vardır. Bu dört bilinmeyen 4 parametrenin hesaplanması için her iki sistemde de koordinatları bilinen en az iki noktaya ihtiyaç vardır. 4 adet bilinmeyen için 4 ayrı denklem yazılması gerekmektedir. Her iki sistemde koordinatları bilinen 2 nokta kullanılarak 4 denklem yazılabilir.

Yanıt Açıklaması: COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNİN KULLANIM ALANLARI CBS konumsal veri toplama, depolama, analiz yöntemleri, vb. yetenekleri ile birçok konuda kullanım alanı bulmuştur. CBS’nin kullanım alanları uygulama bazında aşağıdaki başlıklar altında sıralanabilir. Mühendislik Uygulamaları: • Elektrik, Su, Doğalgaz Şebekeleri • Telekomünikasyon Ağı • Araç Takip Sistemleri Tarım Uygulamaları: • Bitki Örtüsü • Ekilebilir Arazi • Sulama Sistemleri • Tahıl Rekolte Tahmini • Toprak Haritaları Çevre Uygulamaları: • Erozyon Risk Analizleri • Su Kaynakları ve Kirlilik Analizleri • İklim Bilim Çalışmaları • Sel Bölgeleri Risk Analizleri • Doğal Hayatı Koruma Yerbilimleri Uygulamaları: • Maden, Petrol Alanlarının Tespit ve Envanteri • Jeolojik Haritalar • Deprem Risk Analizleri Ormancılık Uygulamaları: • Orman ve Ağaç Envanteri • Orman Bölgelerinin Korunması ve Sürdürülebilirlik Analizleri • Acil Orman Yangın Tespiti ve Müdahale Sistemleri Arkeoloji: • Arkeolojik Kazıların Haritalanması ve Kazı Envanteri • Tarihsel Sit Alanlarının Envanteri • Uydu ve Hava Fotoğraflarının İşlenerek Arkeolojik Yer Tespit Çalışmaları • Arkeolojik Ölçümler Kamu Uygulamaları: • Yerel Yönetimlerde Kent Bilgi Sistemleri • Şehir Bölge Planlama Çalışmaları • Arazi Kullanım Haritaları • Altlık Harita ve İmar Planları • Kent Taşınmaz Envanteri • Tapu ve Kadastro Müdürlüklerinde Mülkiyet Envanteri • CBS Tabanlı e-devlet Projeleri • Kent içi Ulaşım Planları • Adres Yönetim Sistemi • Toplum Sağlığı Analizleri ve Haritaları • Suç Analizleri ve Haritaları

Yanıt Açıklaması: Özetle konumsal veritabanları; Merkezi ve/veya dağıtık mimaride çok çeşitli veri tiplerinin saklanmasına, Birbirinden farklı model ve tipteki verilerin ilişkilendirilmesi ve karmaşık kuralların tanımlanmasına, Şebeke ve topoloji kuralları gibi gelişmiş geometrik ilişki modellerinin ku­rulmasına, Konumsal verinin entegrasyonunun sağlanması ve sürdürülmesine, Çok kullanıcılı ortamlarda veri ulaşımı, girişi, düzenlemesi ve işlenmesine, Konumsal verinin diğer bilgi teknolojisi veritabanları ile entegrasyonuna, Veri saklama ünitelerinin kolaylıkla genişletilmesine, Tanımlanabilir yeni nesne ve kuralların eklenmesine olanak sağlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Dikey yönlü Epirojenik Hareketler, diğer bir adıyla "Kıta oluşum hareketleri”, yer kabuğunun üzerinde geniş alanlı kubbeleşmeler ve büyük yayvan çukurlaşmalar oluşturur. Dolayısıyla dağ oluşumları, volkanik oluşumlar ve depremler iç olaylar ve iç kuvvet olayları adı altında nitelendirilebilir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Ağ (Şebeke) Analizleri: Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ağ analizleri ile hizmet yönetimi ve otomatik haritalama alanlarında abone hizmeti sunan kurum ve kuruluşlara görsel analiz desteği sağlamaktadır. Ayrıca CBS bu yeteneği sayesinde, taşımacılık ve ulaşım alanlarında da yol ağları bilgisini kullanarak en kısa yol ve zaman analizleri yapabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: CBS bileşenleri beş ana başlık altında toplanabilir: Personel, Yöntem, Donanım, Yazılım ve Veri. Kurulan sistemin başarılı olabilmesi için beş temel CBS bileşeninin denge içinde çalıştırılması ve bileşenlerden birinin olmaması durumunda diğer bileşenlerin çalışamayacağının unutulmaması gereklidir. Dolayısyla işletim bir bileşen değildir.