Coğrafi Bilgi Sistemlerine Giriş

Yanıt Açıklaması: O¨zetle konumsal veritabanları; Merkezi ve/veya dağıtık mimaride çok çeşitli veri tiplerinin saklanmasına, Birbirinden farklı model ve tipteki verilerin ilişkilendirilmesi ve karmaşık kuralların tanımlanmasına, S¸ebeke ve topoloji kuralları gibi gelişmiş geometrik ilişki modellerinin kurulmasına, Konumsal verinin entegrasyonunun sağlanması ve sürdürülmesine, C¸ok kullanıcılı ortamlarda veri ulaşımı, girişi, düzenlemesi ve işlenmesine, Konumsal verinin diğer bilgi teknolojisi veritabanları ile entegrasyonuna, Veri saklama ünitelerinin kolaylıkla genişletilmesine, Tanımlanabilir yeni nesne ve kuralların eklenmesine olanak sağlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Harita projeksiyonu, fiziksel yeryüzünün belli bir koordinat sistemine göre tanımlı bir referans yüzey modeli üzerindeki görüntüsünü düzlem üzerine ya da düzleme açılabilen yardımcı, aracı yüzeyler üzerine geometrik ilişkiler ve/veya matematik bağıntılar aracılığı ile aktarma işlemidir.

Yanıt Açıklaması: CBS uydu ve hava fotoğraflarını da kullanarak, belirli bir lokasyonda veya böl- gede zaman içerisinde nelerin değiştiğini veya farklı tarihler için var olan sayısal haritaları karşılaştırarak toprak yapısı, arazi kullanım, nüfus yoğunluğu, bitki örtüsü vb. değişiklikleri ve değişim nedenlerini zamana bağlı konumsal değişiklik analizleri ile inceleyebilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Konumsal veri kaynakları;ka^ğıt haritalar, hava fotoğrafları, uydu görüntüleri, arazi ölçümleri, sayısal veriler olarak sıralanabilir.

Yanıt Açıklaması: Raster veri setlerinde öznitelik veri değerleri her bir piksele atanır. Diğer özellikler vektör veri modeli ile ilgili çıkarımlardır. Cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Eğitim Uygulamaları coğrafi bilgi sistemlerinin kullanım alanlarından biri değildir.

Yanıt Açıklaması: CBS’de kullanılacak konumsal veri modeli seçiminde veri kaynağı, tipi ve verinin kullanım amacı göz önünde bulundurulur. Örneğin raster veri modeli analitik ve cebirsel modelleme için daha uygun olacağı gibi, çözünürlük ve veri saklama boyutu açısından vektör veri modeli daha kullanışlıdır.

Yanıt Açıklaması: Genellikle CAD yazılımları ile üretilen, objelerin sadece X,Y koordinatlarından oluşan, objelerin birbirleri ile konumsal ilişkilerinin saklanmadığı veri modelidir. Veri elemanları nokta, çizgi ve poligon olarak tanımlanır ve elemanları oluşturan nokta koordinatları ve veri tipleri “spagetti veri” modelinin temelini oluşturur. Spagetti veri modelinde topoloji kullanılmaz. Yani veri elemanlarının birbirleri ile olan bağlanırlık, bitişiklik ve yakınlık gibi konumsal ilişkileri, spagetti veri modelinde kullanılmaz.

Yanıt Açıklaması: Coğrafi Bilgi Sistemleri’nin babası olarak tanınan Roger Tomlison tarafından, 1963 yılında Kanada Coğrafi Bilgi Sistemi kurulmuştur. Bu proje, bilgisayar tabanlı ilk CBS uygulamasıdır.

Yanıt Açıklaması: CBS yazılımları veri girişini, verinin saklanmasını, yönetimini, koordinat sistemi dönüşümlerini, konumsal analizleri yapabilmenin yanı sıra birbirinden farklı birçok yöntemi entegre bir yapıda sunabilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: CBS bileşenleri beş ana başlık altında toplanabilir: Personel, Yazılım, Yöntem, Donanım, Veri. Kurulan sistemin başarılı olabilmesi için beş temel CBS bileşeninin denge içinde çalıştırılması ve bileşenlerden birinin olmaması durumunda diğer bileşenlerin çalışamayacağının unutulmaması gereklidir.

Yanıt Açıklaması: Dünya yüzeyinden geçtiği varsayılan çizgilere merdiyen yayları adı verilir. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: CBS’de sorgulama teknikleri iki ana grupta toplanabilir. • O¨znitelik Verisi Sorgulama • Konumsal Sorgulama

Yanıt Açıklaması: Enkesit, yarma ve dolgu alanları da bulunan, yol projelerinde belirli noktalarda yolun enine kesilerek profilinin çıkarılması işlemidir.

Yanıt Açıklaması: Pafta üzerindeki 0.5 mm’lik mesafenin yeryüzündeki karşılığı  1:2,500 =  1.25 m.

Yanıt Açıklaması: Yeryüzü üzerinde konum belirlemek için seçilen modellin matematiksel olarak kolay tanımlanabilen bir modeller olması gerekir. Oysa yerin geoid modeli sahip olduğu girintili çıkıntılı yapıdan dolayı matematiksel olarak kolay tanımlanabilen ve bilen bir yüzeye sahip değildir. Geoidin bu özelliğinden dolayı genellikle referans yüzey olarak geoid kullanılmaz.

Yanıt Açıklaması: O¨lçülerde hata dağıtım işi belli bir sınır içerisinde yapılır. İşte bu sınır değere “Tolerans Değeri” denilmektedir.

Yanıt Açıklaması: CBS verileri, yeryüzünden çeşitli yöntemlerle toplanmakta ve iki farklı veri tipinde üretilmektedir; konumsal ve öznitelik verileri. Konumsal veri kaynakları; Kâğıt haritalar, Hava fotoğrafları, Uydu görüntüleri, Arazi ölçümleri ve sayısal veriler sıralanabilir. Meteorolojik veriler konumsal veri kaynakları arasında yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Koordinatlarla ifade edilen konum bilgisinin gerçek konuma yakınlığına konumsal hassasiyet denir. Kağıt harita üzerinden çizimler ve ölçümlerin pafta üstündeki konumsal hassasiyetleri genellikle yaklaşık 0.5 mm’dir.

Yanıt Açıklaması: SQL sorgulama dili öznitelik verisi sorgulamada kullanılmaktadır.