Coğrafi Bilgi Sistemlerine Giriş

Yanıt Açıklaması: Konumsal veritabanlarının sağladığı olanaklar arasında; - Merkezi ve/veya dağıtık mimaride çok çeşitli veri tiplerinin saklanmasına, - Birbirinden farklı model ve tipteki verilerin ilişkilendirilmesi ve karmaşık kuralların tanımlanmasına, - Şebeke ve topoloji kuralları gibi gelişmiş geometrik ilişki modellerinin kurulmasına, - Konumsal verinin entegrasyonunun sağlanması ve sürdürülmesine, - Çok kullanıcılı ortamlarda veri ulaşımı, girişi, düzenlemesi ve işlenmesine, - Konumsal verinin diğer bilgi teknolojisi veritabanları ile entegrasyonuna, - Veri saklama ünitelerinin kolaylıkla genişletilmesine, - Tanımlanabilir yeni nesne ve kuralların eklenmesine sıralanabilir. Yapı itibari ile çok farklı veri tipine imkan tanıyan konumsal veritabanlarının tek tip veri yapısını koruması düşünülemez. Bu nedenle tek tip veri yapısı konumsal veri tabanlarının olanakları arasında sıralanamaz.

Yanıt Açıklaması: Dünya üzerine 5 adet yer istasyon bulunmaktadr. Bu istasyonlardan 4 adedi insansız, 1 adedi de insanlı olarak ana kontrol merkezini meydana getirir.

Yanıt Açıklaması: Veri sınıflarına göre renklendirilmiş, tonlanmış veya taranmış haritalara tematik harita adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Poligon: Çizgisel elemanlarla sınırlandırılmış iki boyutlu homojen kapalı alanlardır. Ada, göl, parsel, il sınırı vb. alansal yeryüzü elemanlarınınn konum bilgilerini CBS’de tanımlamak için kullanılır.

Yanıt Açıklaması: CBS konumsal verileri farklı temalarda gruplama özelliğine sahiptir. Bu gruplar ortak koordinat sitemi içerisinde veri tipi, modeli ve veri elemanının özelliklerine göre katmanlara ayrılmalıdır. Katman yapısının temel ilkesi, farklı gruplardaki yeryüzü elemanlarını haritadaki gösterim karmaflasından kurtarmaktır. Katman yapısı CBS’nin en önemli özelliklerinden biridir. Projelendirme aşamasında, önce amaç belirlenmeli ve uygun katmanlar saptanmalıdır. Amaca uygun saptanan katmanlar, aynı zamanda veritabanı modelini de kaba hatları ile şekillendirmektedir. Farklı temalardaki yeryüzü elemanları, veritabanı modelini oluşturan tabloların tanımlarını belirlemektedir. Temaların yanı sıra konumsal veri tipleri (nokta, çizgi, poligon) katman tanımlamasında belirleyici bir parametredir. Nokta tipindeki veri elemanı ile poligon tipindeki veri elemanı aynı katman tanımı içinde bulunmamalıdır. Diğer taraftan örneğin poligon tipinde alan olarak tanımlanacak parsellerin hepsi tek katmanda ifade edilmeli, parseller için iki ayrı katman tanımı yapılmamalıdır. Başka bir örnek verecek olursak, çizgisel eleman olarak tanımlanan cadde-sokak verileri ve yeraltı su şebekesi boruları farklı öznitelik veri alanlarına ve farklı temalara sahip olduklarından aynı katman içinde tanımlanmamalıdır.

Yanıt Açıklaması: Yakınlık konumu bilinen bir veri elemanından belirli bir uzaklık değeri ile veri elemanı çevresinde eş uzaklıklı alanlar yaratarak bu alan içinde kalan diğer elemanların belirlenmesi için kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bir çemberde yay birimi olarak “radyan” ifadesi kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Raster Veri Modeli Avantajları: - Raster veri modelinde her piksel matris yapısı içerisinde tanımlandığı için konumlandırma piksel bazında bilinmektedir. - Raster veri modelinde her piksel grid yapısı içerisinde dizinlerde tutulduğu için analitik ve cebirsel işlemler, programlama açısından daha kolay ve kısa sürede yapılabilmektedir. Diğer seçenekler raster veri modelinin dezavantajları arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Vektör veri kullanımının bir çok avantajı vardır. Bunlarden biri ise veri boyutunun küçük olmasıdır. Dolayısı ile doğru cevap  C'dir.

Yanıt Açıklaması: CBS yazılımlarında doğru (line) veya çoklu-doğru (polyline) olarak kullanılan geometrik bir nesnedir. İki nokta arasında en kısa uzaklığı tanımlayan sürekli koordinat verilerine doğru, birden fazla doğrunun birleşmesi ile oluşan elemana ise çoklu-doğru adı verilir. Dere, akarsu, yol vb. çizgisel yeryüzü elemanlarının konum bilgilerini CBS’de tanımlamak için kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Tematik haritalar üç temel amaca hizmet ederler; Seçilen bölgede belirgin konumlarla ilgili spesifik bilgi sağlamak, Konumsal dağılımlarla ilgili genel bilgi sağlamak, Birden fazla dağılım bilgisini karşılaştırmakiçin kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kent merkezi haritası gösteriminde, ana caddeler 1:25.000 ölçeğinde görüntülenirken, tali sokaklar için bu ölçek 1:5.000 seçilebilir.

Yanıt Açıklaması: Nokta

Yanıt Açıklaması: CBS’de konumsal veri gösteriminde kullanılan diğer bir olgu da sembollerdir. CBS’de sembol gösterimi vektör veri modeli için dört faklı kategoride irdelene- bilir. Bunlar çizgi, nokta, alan ve etiket sembolleridir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Tematik haritalar üç temel amaca hizmet ederler. Bu amaçlar arasında; seçilen bölgede belirgin konumlarla ilgili spesifik bilgi sağlamak, konumsal dağılımlarla ilgili genel bilgi sağlamak, birden fazla dağılım bilgisini karşılaştırma yer alır. Ancak tematik veri sınıflarına göre renklendirilmiş, tonlanmış veya taranmış haritalardır.

Yanıt Açıklaması: I ve II topolojik veri modeli ile ilgili özelliklerdir. Yalnız III spagetti veri modeli için geçerlidir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: CBS’nin çalışabilmesi için gerekli olan temel bilgisayar sistemlerinin geneli donanım bileşeni olarak tanımlanabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Çevre Uygulamaları: Erozyon Risk Analizleri, Su Kaynakları ve Kirlilik Analizleri. İklim Bilim Çalışmaları, Sel Bölgeleri Risk Analizleri, Doğal Hayatı Koruma olarak sıralanabilir. Yerbilimleri Uygulamaları: Maden, Petrol Alanlarının Tespit ve Envanteri, Jeolojik Haritalar, Deprem Risk Analizleri olarak sıralanabilir. Deprem Risk Analizleri Yerbilimleri Uygulamaları’nda yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNDE KULLANILAN ANALİZ YÖNTEMLERİ CBS diğer bilgi sistemlerinden farklı olarak, konumsal bilgiyi görsel platformda işleyebilen, saklayan, analiz edebilen bir karar destek sistemidir. Coğrafi Bilgi Sistemlerini farklı yapan beş (5) temel görsel analiz yöntemi; • Konumsal Kaynak Envanteri, • Ağ (Şebeke) Analizleri, • Yer Seçimi Analizleri,• Yüzey Analizleri, • Zamana Bağlı Konumsal Değişiklik Analizleri olarak sıralanabilir.

Yanıt Açıklaması: CBS veri kaynaklarından elde edilen verilen genellikle; • Tablet veya ekrandan sayısallaştırma, • Taranmış veriden otomatik vektörizasyon, • Her nesnenin koordinatlarını klavyeden girmek, • Sayısal verinin dönüştürülmesi şeklinde sisteme aktarılmaktadır.