Çocuk Gelişiminde Program

Yanıt Açıklaması: Destek Eğitim Programı, bireylerin programın genel amaçlarına ulaşmalarını sağlayacak çeşitli modüller ve bu modüllere yönelik kazanımlardan oluşmaktadır. Bu bağlamda destek eğitim programlarının modüller programlar olduğu söylenebilir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D seçeneğinde verilmiştir. Okul öncesi dönemdeki çocuklara yönelik olan grup eğitim sınıflarında eğitimi okul öncesi öğretmeni ve özel eğitim öğretmeni birlikte yürütmelidir.

Yanıt Açıklaması: Ali’nin matematik alanında öğrenme güçlüğü tanısı almasından sonra sınıf öğretmeninin Ali için bireyselleştirilmiş eğitim planı geliştirmesi ve bu planı uygulaması gerekmektedir. Ancak öğretmen bu ilkeyi yerine getirmemiştir.

Yanıt Açıklaması: Kişisel ve Toplumsal Beceriler Kitabı setin 7. kitabıdır. Bu kitapta, oyun becerileri, başkalarıyla geçinme becerileri, yemek yeme becerileri, tuvalet gereksinimlerini giderme ve giyinme gibi başkalarıyla etkileşimde bulunmayı ve öz bakımda bağımsızlaşmayı sağlayan kişisel becerilerin öğretimi ile ilgili bilgiler yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Otistik Çocuklar İçin Davranışsal Eğitim Programı, Lovaas programına dayalı olarak geliştirilen ve ülkemizde kullanılan erken yoğun davranışsal eğitim programıdır.

Yanıt Açıklaması: Verilen her üç seçenekte özel eğitimin ilkeleri arasında yer almaktadır. Dolayısıyla doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Şiddetin yakın işaretlerine sahip bir öğrencide pek çok belirti görülebilir. Bunlar; arkadaşları ya da aile bireyleriyle fiziksel olarak ciddi boyutlarda kavga etmek, eşyalara ciddi oranda zarar vermek, nedeni basit gibi görünen olaylar karşısında bile şiddetli biçimde öfkelenmek, ölümcül şiddet uygulayacağına ilişkin ayrıntıları belirtilen tehditler etmek, ateşli, kesici silah ve diğer tehlikeli aletlere sahip olmak ya/ya da bunları kullanmak, kendini yaralayacağına ya da intihar girişiminde bulunabileceğine ilişkin tehditlerde bulunmak olarak sıralanabilir. Seçeneklerde verilenler arasından eşyalara ciddi oranda zarar vermek şiddetin yakın işareti olup diğer seçeneklerde verilen özellikleri gösteren çocuklar şiddete başvurma açısından risk altındadırlar.

Yanıt Açıklaması: Anne-çocuk eğitim programı üç bölümden oluşmaktadır. Bunlar anneleri çocuğun tüm gelişim alanlarına duyarlı olmasını sağlayacak “anne destek programı”, çocuğun bilişsel gelişimini destekleyecek “zihinsel eğitim programı” ve anneleri üreme sağlığı ve aile planlaması konularında bilgilendirecek “üreme sağlığı ve aile planlaması programı” olarak isimlendirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Ailelerin gereksinimlerini karşılayarak hedeflerini gerçekleştirebilmeleri için sahip oldukları güç ve kapasiteleri anlamak gerektiği anlayışı üzerine kurulu yaklaşım güçlendirme temelli yaklaşımdır. Çoğu ülkede var olan uygulamalar incelendiğinde, aile destek programları genellikle çocuğun refahını artırmak amacıyla sağlık, eğitim, çocuk bakımı ya da gelir desteği ile ilgili hizmetler sunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Program geliştirme sürecinde görev alan gruplar; karar ve koordinasyon grubu, program çalışma grubu, danışma grubudur. Program karar ve koordinasyon grubu üyeleri ise; Millî Eğitim Bakanlığı temsilcileri, öğretmen örgütlerinin temsilcileri, konu alanı ile ilgililer, veli temsilcileri, öğrenci temsilcisi, program geliştirme alan uzmanı şeklindedir.

Yanıt Açıklaması: Kurum merkezli eğitimin kapsamını, hedef kitlesi bakımından 0-66 ay (0-5,5 yaş) grubundaki çocuklar ve aileleri oluşturmaktadır. Bu yaş grubundaki çocuklara bakım ve eğitim hizmeti sunan kurumlar farklılıklar göstermekle birlikte genellikle, 0-3 yaş grubu için (0-36 ay) kreş, 3-5,5 yaş grubu için (36-66 ay) anaokulu ve 4-5,5 yaş grubu için (48-66 ay) anasınıfı olarak isimlendirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Çocuk bakımı ve eğitiminde kurum merkezli eğitimin ilk örnekleri kadının çalışmaya başlaması ile ortaya çıkan okul çağına gelmemiş çocukların bakımı gereksiniminden doğmuştur. İngiltere’de kadın işçilerin verimliliklerini arttırabilmek amacıyla oluşturulan eğitim kurumları, bu alanın ilk örneği sayılabilir. Böylece, çocukların güvenli bakım gördükleri kurumların bulunması, kadının kendisini işine daha iyi verebilmesine olanak hazırlamıştır.

Yanıt Açıklaması: SODES 2008 ve 2009 yıllarında Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa ve Şırnak illerinde uygulanmıştır. Programa, 2010 yılında Doğu Anadolu Projesi kapsamında yer alan 16 il daha eklenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Gözlem raporu her çocuk için birinci dönemin başı ve sonu ile ikinci dönemin sonunda olmak üzere yılda üç kez hazırlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Aile merkezli eğitim uygulamalarını planlarken, öncelikle hedef gruplar çok iyi seçilmeli ve bu grubun gereksinimleri belirlenmelidir. Bu gereksinimler programın bir anlamda temelini oluşturarak, programın amaçlarının ve sonraki süreçlerin nasıl yapılandırılacağının belirlenmesini sağlamaktadır. Çocukla bir bütün olarak aileyi tanıyabilmek için ailenin sosyo-ekonomik durumu, kültürel özellikleri, eğitim düzeyleri, aile yapısı, yaşadığı çevre, ailenin güçlü yanları, stres kaynakları, anne-baba davranışları, aile ilişkileri gibi özellikleri bilmek gereklidir. Bu özellikler konusunda bilgi toplamak için çocuğu ve aileyi ev ortamında gözlemenin dışında, anket, ölçek, test, görüşme gibi tekniklerle ailelerden bilgi toplamak çok yararlı olmaktadır. Çocuğun gelişim düzeyi ve özellikleri konusunda, aile merkezli gelişimsel değerlendirme sonuçları da uzman görüsü ile ortaya konmaktadır. Tün bunlardan sonra, çeşitli bilgi toplama araçları ile elde edilen sonuçlar ve aile merkezli gelişimsel değerlendirme sonuçları birleştirilerek, aile merkezli gelişimsel destek programında hangi uygulamaların nasıl gerçekleştirileceğine karar verilmelidir. Tüm bu aşamalarda aileler bir ortak olarak yer almalıdır.

Yanıt Açıklaması: Aile merkezli gelişimsel destek programlarının amaçları şu başlıklar altında toplanabilir (Tezel Şahin ve İnal, 2007; Üstünoğlu, 1991): • Hamilelik sürecinin izlemek ve bu süreçte anneye destek olmak, • Çocukların sağlık koşullarını iyileştirmek, • Aileleri erken gelişim konusunda bilinçlendirmek, • Aile çocuk ilişkisini güçlendirmek, • Ailelerin yeterlik, güvenlik, özerklik durumlarını zenginleştirmek, • Çocukların öğrenmesini destekleyici ev ortamı sağlamasına yardımcı olmak, • Yoksulluk gibi sosyal problemleri azaltmak, • Çocuk ihmal ve istismarını önlemek, • Özel sağlık problemleri, gelişimsel gerilikleri ve yetersizlikleri olan çocukları belirlemek ve erken müdahalede bulunmak, • Annenin kendine karşı olumlu algılamalar geliştirebilmesine ve kadının aile içindeki statüsünün yükseltilmesine yardım etmek, • Ailelerin toplumsal kaynakları kullanabilme yeterlilikleri artırmak, • Çocukların tüm gelişimlerini destekleyerek daha sonraki okul yıllarına hazırlanmasına katkı sağlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ailelerle birlikte yapılan çalışmalarda; aile merkezli bakım, aile merkezli uygulamalar, aile merkezli hizmetler ve aile merkezli yardım sağlama kavramları birbirinin yerine kullanılmaktadır. Bu kavramların tümü “aile merkezli yaklaşımları” ifade etmektedir. Aile merkezlilik; ailenin gereksinimleri doğrultusunda ailenin var olan kaynaklarını harekete geçirerek, aileyi ve çocuğu desteklemektir. Aile merkezli yaklaşımlarda, ailelerin seçim ve değerlerine saygı göstererek, aile yapısının güçlendirilmesi için destek sağlanması amaçlanmaktadır. Görüldüğü üzere aile temelli eğitim kavramı aile temelli yaklaşımları arasında yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Biyolojik, kalıtsal ve çevresel etmenler.

Yanıt Açıklaması: Kurum merkezli eğitimin çocuğun bütünsel gelişimi esas alınarak planlı ve düzenli olarak okul öncesi eğitim kurumlarında verilmesini amaçlar.

Yanıt Açıklaması: Sosyal Destek Programı – SODES’in en temel amacı sosyal gelişmenin sağlanması olmakla beraber bu temel amaç altından birçok alt amaç da yer almaktadır. SODES sosyal sermayenin sağlanması, insanların refah düzeyinin artırılması, insanların daha donanımlı hale getirilmesi gibi birçok amaca hizmet etmektedir. SODES’in amaçları arasında yaşlılara bakım sunmak yer almamakta, genellikle çocuk ve gençler hedeflenmektedir.