Gelişimsel Tanı Ve Değerlendirme Yöntemleri

Yanıt Açıklaması: Özel eğitim sınıfı ise tipik gelişim gösteren çocukların bulunduğu eğitim kurumunda ayrı bir sınıf olarak programını yürütmektedir. Bu çocuklar kendisi gibi özel gereksinimli çocuklarla birlikte eğitim almakta, okul faaliyetlerinde diğer çocuklarla bir araya gelebilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bir bireyin zihinsel engelli sayılabilmesi için; • Zihinsel işlevlerde önemli bir sınırlamanın olması (zekâ bölümün 70 ve daha altında olması), • İki veya daha fazla uyum becerilerinde (iletişim, kişisel bakım, sosyal uyum, sağlık ve güvenlik, fonksiyonel faaliyetler gibi) yetersizliğin olması, • Engellerin 18 yaşından önce olması, olarak belirtilmektedir. Ahmet'e tanı konulamamasında en önemli etkenin 18 yaşından büyük olması olduğu kabul edilebilir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Aile ve uzman her zaman aynı fikirde olmayabilirler. Önemli olan ailenin kültürel, ekonomik, toplumsal gerçeklerini dikkate alarak iş birliğini sağlamaktır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Çocuğu tanıma ve değerlendirme çalışmaları kapsamında aileden bilgi alma yolları farklı kaynaklardan elde edilen verileri içermektedir. Bu veriler anne ve baba ile yapılan görüşme, anket, ev ziyaretleri gibi çalışmalardan ya da aile ve çocuğun doğal ortamlarında yapılan doğrudan gözlemlerden elde edilebilir.

Yanıt Açıklaması: Kısa dönemli hedef yazımının dört temel ilkesi vardır. Bunlar; “birey, davranış, koşul ve ölçüttür". Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Öğretimi çocukların özelliklerine uygun düzenlemek isteyen öğretmenlerin sınıfındaki özel ihtiyaçları olan çocuklar hakkında diğer alan uzmanlarından ve ailelerden bilgiler edinmeli ve bu bilgileri dikkate alarak öğrenme çevresinde, öğretim sürecinde, yönetiminde ve işleyişinde gerekli uyarlamaları yapmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Özel gereksinimli çocuk ailelerinin tıbbi, eğitim ve sosyal hizmet gereksinimleri bulunmaktadır. Bu kapsamda, devlet yardımları, eğitim süreci ve özel gereksinimli çocuklar hakkında bilgiler vermek ile aile üyelerinin kaygı gibi baş etmekte zorlandıkları duygularla ilgili olarak yardım süreçlerini devreye sokmak bu ailelere sunulabilecek hizmetlerdendir. Özel gereksinimli çocuklarla ilgili olarak gerçekçi beklentilerin oluşturulması gerekliliği bulunurken, bu çocukların ailelerine yüksek beklentilere sahip olmaları gerektiğini bildirmek ise, sunulması beklenen hizmetlerden biri değildir. Doğru yanıt E’dir.

Yanıt Açıklaması: Ölçme, çevredeki özelliklerin, niteliklerin, nesnelerin, yani değişkenlerin gözlenerek sembollerle, özellikle de sayı sembolleriyle ifade edilmesidir. Diğer bir anlatımla ölçme, niteliği nicelik hâline getirme işidir. Ölçme bir betimleme işlemidir. Örneğin, çocuğun zekâ testinden aldığı puan ölçme sonucudur. Çünkü burada zihinsel bir nitelik sayısal bir değere dönüştürülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Gelişimsel gecikmelerin tespit edilme dönemleri incelendiğinde ise gelişimsel sorunların büyük çoğunlukla bebeklik ve erken çocukluk döneminde yapılan gelişimsel tanılama ve değerlendirme süreci sonucu ortaya çıktığı görülmüştür (Williams ve Holmes, 2004; Kuleli-Sertgil, 2014). Özellikle yaygın olarak otizm, zihinsel engel, işitme ya da görme bozukluğu, serebral palsi, konuşma ve dil bozuklukları ve öğrenme güçlüğü görülmektedir. Ayrıca ailenin sahip olduğu zihinsel rahatsızlıklar, çocuk ihmal ve istismarı, ailenin stres seviyesi, evlilikte yaşanan çatışmalar, yoksulluk, tek ebeveynlik gibi çevresel risk koşulları da çocukların gelişimsel olarak gecikmeler yaşamasına neden oluşturabilir. Doğru yanıt E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Çocuk sağlığı ile ilgili olarak ailelerden edinilebilecek bilgiler: Rutin doktor kontrolleri, evin ısısı, aydınlık olması, hijyen, evde sigara içilme durumu, ailenin aşılar ve çocuk hastalıkları ile ilgili bilgi düzeyleri ve tutumları, ailenin sağlık güvencesi gibi bilgilerdir. Çocuğun oyun ve etkinlik alanları , çocuğa ait özel alan başlığı altındadır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kaynak odada eğitim, bireysel ya da küçük grup eğitimi olarak özel eğitim öğretmeni tarafından verilmektedir. Kaynak oda uygulamasında her ne kadar çocuk sınıf dışına çıkıyorsa da çocuğa verilecek destek, sınıfa verilen derse paralellik gösterecek ya da dersle ilgili eksiğini kapatacak nitelikte olmaktadır. Bu kapsamda, tam zamanlı kaynaştırma ile karşılaştırıldığında, öğrencinin eksik öğrenmelerinin kaynak odada desteklenmesi, güçlü olan özelliği kabul edilebilir. Aile ile işbirliği, bireyselleştirilmiş eğitim planı hazırlanması ve özel eğitim öğretmeninin ilgilenmesi durumu, diğer özel eğitim uygulamalarında da gözlenmektedir. Doğru yanıt A’dır.

Yanıt Açıklaması: Soruda açıklaması verilen kavram, doğal öğretim teknikleridir. Doğru yanıt D’dir.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde 2000 yılında kabul edilen Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’nin 63. maddesinde özel eğitim ve kaynaştırma uygulamaları yapılan okul ve kurumlarda BEP’i geliştirmek, izlemek ve değerlendirmek amacıyla “Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Geliştirme Birimi” kurulması ifade edilmiştir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Öğrencinin var olan eğitsel performans düzeyinin belirlenmesi sürecinde öğretmenler gözlem, görüşme, yazılı sınavlar, hata analizi, çalışma örneği analizi, ev ödevleri, ölçüt bağımlı araçlar gibi informal değerlendirme araçlarını kullanarak özel gereksinimli öğrencisinin bir becerideki ustalık derecesini belirlemeyi amaçlar. Performans düzeyi belirleme çoğunlukla informal değerlendirme araçları ile yapılan eğitsel değerlendirme süreci sonucunda gerçekleştirilir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Standart testler informal değerlendirme araçları içinde yer almaz.

Yanıt Açıklaması: Sameroff ’un çoklu risk modeline göre çocuğun hayatında bulunan risk faktörleri çocuğun gelişimini olumsuz etkilemektedir. Bu risk faktörleri ailede yoksulluk, madde kullanımı, aile içi şiddet, olumsuz disiplin, düzenli bakım ve sevgi veren bir yetişkinin eksikliği, fiziksel ya da psikiyatrik hastalıklar, ihmal ve istismar olarak sıralanabilir. Yaşamında en az sekiz ya da dokuz risk faktörü var olan çocuklar diğer çocuklara göre gelişimsel olarak önemli ölçüde geride kalabilmektedir. Yaşamında çoklu risk faktörü bulunan ve bulunmayan çocuklar arasında zekâ puanlarında da farklılıklar belirlenmektedir (Sameroff ve Fiese, 1992). Çalışmalar risk faktörlerinin birikimli etkilerinin olduğunu ve risk faktörlerinin sayısı arttıkça olumsuz etkilerinin arttığını göstermektedir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Aile sistemleri kuramı ailenin her bir üyesinin diğer üyelerden etkilendiğini ve diğer üyelerini etkilediğini açıklayarak ailenin özelliklerini ve çocuk üzerindeki etkilerini tanımlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Çocukların gelişimsel değerlendirmelerinin yapılarak sonuçlarının yorumlanması ve izlem programının yapılması önemlidir. Değerlendirme sonuçlarının yorumlanmasında özellikle dikkatli olunması gerekmektedir. Gelişim basamaklarını ve sonuçlarını zekâ ölçmek olarak ele alınmamalıdır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Ali kendisinden pantolunu giymesi istendiğinde 4 denemenin 3’ünde uygun şekilde giyer. Ali kendisinden dişini fırçalaması istendiğinde 4 denemenin 3’ünde uygun biçimde fırçalar, maddeleri özbakım becerileri ile ilgilidir.

Yanıt Açıklaması: Peabody Resim Kelime Testi (Peabody Picture Vocabulary Test): İlk kez 1959 yı­lında Lloyd Dunn tarafından geliştirilmiş olan ve 1974 yılında Fullbright görev­lisi Jack Katz ve Ankara Rehberlik ve Araştırma Merkezi görevlileri tarafından Türkçe’ye uyarlanmıştır. 2-12 yaş arasındaki çocukların dil gelişim düzeylerini ölçmeyi amaçlayan testin güvenirliği .71 ile .81 arasında değişmektedir. Peabody Resim Kelime Testi’nin materyalleri; her biri 4 resimden oluşan 100 kart ve ço­cukların verdiği cevapların uygulayıcı tarafından kaydedildiği bir kayıt formudur. Test ortalama olarak 10 ile 15 dakika arasında sürmekte ve arka arkaya 8 sorudan 6 yanlış cevap verinceye kadar devam edilmektedir (Tulu, 2009).