Çocuk Gelişimde Normal Ve Atipik Gelişim

Yanıt Açıklaması: Baş çevrilmeden ve aynı zamanda da gözler oynatılmadan görülebilen tüm alan görme alanıdır. Bu alan yaklaşık olarak 180 derecedir. Gözün özel bir mesafeden görme ve ayrıntıları ayıt etme yeteneği görme keskinliğidir. Gözdeki küresel bozulma ile ilgili nedenler kırılma kusurlarıdır. Gözün yapısal olarak gelişmemesi, hasara uğraması, optik ya da kas sisteminde arıza olması durumu yapısal bozukluklardır. Doğum anında beynin oksijensiz kalması, kafatasının yaralanması, beynin bir bölümünde merkezî sinirlerde hasarların oluşması ile kortikal görme yetersizliği meydana gelmektedir. Gözün özel bir mesafeden görme ve ayrıntıları ayırt etme yeteneği ise görme keskinliği olarak ifade edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Uyumsal davranışlarda karşılaşılan sınırlılıklar; okuma ve yazma, para kullanımı, kendini yönetme gibi beceriler kavramsal becerileri; kendine güven, sorumluluk alma, kurallara uyma gibi becerilerde karşımıza çıkmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ali, Fatma, Arif’ in sorunları görme yetersizliği, Ayşe’ nin sorunu ise beden yetersizliği belirtileri göstermektedir. Zihin yetersizliği olan çocuklarda oral motor işlevlerin yetersiz olması çocuğun çiğneme ve yutma sorunları yaşamasına, ağız salgısını yutamayıp dışarı akıtmasına neden olur. El-göz koordinasyonundaki zayıflıklar nedeniyle, yakalama, kavrama, çevirme, döndürme, kalem tutma, makas ve kasık kullanma gibi küçük kas becerilerinde de güçlüklerle karşılaşılır. Öyleyse, Zehra benzer bir sorun yaşamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Gelişimsel alanlara ilişkin zihinsel yetersizliği olan bireylerin belli başlı özellikleri yer almaktadır. Bilişsel özellikler; hatırlama, öğrenme hızı, dikkat, genelleme ve kalıcılık olarak sıralanabilir. Hatırlama; zihin yetersizliği olan bireyler edindikleri bilgileri hatırlamada güçlük yaşarlar, edindiği becerileri kısa süreli bellekte saklayıp uzun süreli belleğe aktarmada zorlanırlar. Soyut terimleri ve kavramları oldukça güç anlarlar, edindiği bilgileri organize etmede, kullanmada ve yeniden hatırlamada güçlük yaşarlar. Öğrenme hızı; yeni bilgi ve becerileri öğrenmeleri ve edinmeleri yavaştır. Geç ve güç öğrenirler, becerileri öğrenme sırasında kişi desteğine, ipuçlarına ve çok sayıda denemeye gereksinim duyarlar. Aynı zamanda öğrenmelerine ilişkin geri bildirim verilmesi oldukça önemlidir. Dikkat; dikkat süreleri kısa ve ilgileri dağınıktır. Bu nedenle yeni bilgi ve becerileri edinme, edindiği bilgiyi hatırlama ve genellemede güçlük yaşamaktadırlar. Genelleme ve Kalıcılık; zihin yetersizliği olan bireyler edindikleri çoğu bilgiyi korumada ve edindiği bilgi ve becerileri bir başka kişi ve ortamın varlığında sürdürmede güçlük yaşamaktadırlar. İletişim, gelişimsel alanlara ilişkin zihinsel yetersizlikler arasında yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Temel beceriler, duygularla başa çıkma becerileri, saldırganlığı önleme becerileri, okul becerileri okul öncesi dönemdeki sosyal becerilerdendir.

Yanıt Açıklaması: Bir kişinin sosyalleşmesi için; (a) gereksinimlerini karşılamayı, (b) kendine karşı saygılı olmayı, başkaları ile iyi ilişkiler içinde olmayı, (c) toplum tarafından onaylanan davranışları alışkanlık hâline getirmeyi, (d) davranışlarını toplumun değer yargılarına göre düzenlemeyi ve (e) gelenek ve göreneklere uygun davranmayı öğrenmesi gerekir.

Yanıt Açıklaması: Duygu ve davranış bozukluğu olan çocuklara müdahale edilmediği takdirde, çocukların öğrenmeleri olumsuz yönde etkilenerek yaşam boyu süren bir sorun haline gelebilecektir. Duygu ve davranış bozukluğu olan çocuklar, ayrı eğitim ortamlarında değil genel eğitim ortamlarında eğitim görürler. Ancak bulundukları sınıfa ya da eğitim ortamında bazı uyarlamalara ihtiyaç duyarlar. Öncelikle öğretmen duygu ve davranış bozukluğu olan çocuk sınıfa gelmeden önce sındıdaki diğer çocukları hazırlamalıdır. Normal gelişim gösteren çocuklar ile duygu ve davranış bozukluğu olan çocukların zaman zaman etkinlikleri bir arada yapmaları sağlanabilir. Hem sınıfa hem de okul içinde uyulması gereken kurallar önceden belirlenmiş olmalıdır. Kurallar belirlendikten sonra sınıfa yer alan çocukların bu kurallara uyması sağlanmalıdır. Bunu yaparken de sınıfın olumlu bir ortam haline getirilmesi oldukça önemlidir. Sınıf etkinlikleri, var olan davranışlar yüzünden kesintiye uğruyor ise davranış değiştirme planı hazırlanmalıdır. Plan hazırlanmadan önce davranışın işlevleri belirlenerek işlevsel değerlendirme ve işlevsel analiz gerçekleştirilmelidir.

Yanıt Açıklaması: Freud’un Psikoseksüel Kuram’ı cinsel içgüdü ve haz temeline dayanır. Bu kuramda gelişim oral, anal, fallik, latens ve genital olmak üzere beş dönemde incelenir. Ayrıca bu kuramda kişilik gelişiminde çocukluk yılları olan ilk beş yılın belirleyici olduğu ve ergenlikten itibaren yetişkin kişiliğin kazanıldığı iddia edilir. Kuramda temel gereksinimlere doyum sağlanmaz, aşırı engellenirse ya da aşırı düzeyde doyum sağlanırsa bağımlılığın geliştirileceği ve kişinin bu döneme takılacağı savunulur. Erikson’un psikososyal kuramında ise her dönemde atlatılması gereken bir kriz ve çatışma olduğu, bir evrede yaşanan krizin bir sonraki evrede bakım, gven ve ilgi sağlanırsa krizin başarılı olarak atlatılacağı ifade edilir.

Yanıt Açıklaması: Kas ve iskelet sistemi zedelenmesinden kaynaklanan fiziksel yetersizlikler doğuştan gelen kas hastalıkları, kol ve bacak yokluğu ve iskelet yapısındaki bozukluktan kaynaklanan (omurga eğriliği, cücelik vs) yetersizliklerdir.

Yanıt Açıklaması: İşitme kaybının derecesi; normal (0-15 dB), çok hafif (16-25 dB), hafif (26-40 dB), orta (41-55 dB), orta-ağır (56-70 dB), ağır (71-90 dB) ve çok ağır (91dB ve yukarısı) olarak sınıflandırılır.

Yanıt Açıklaması: Gebeliğin oluşma anına konsepsiyon, gebelik oluşmasından hemen önceki dönem prekonsepsiyonel dönem olarak ifade edilir. Doğum öncesi dönem çok geniş bir zaman dilimini ifade etmektedir ve başlangıcı belli değildir. Fetüs ise bebeğin ana rahmindeki üçüncü aydan sonra ve doğum anına kadar olan evresidir.

Yanıt Açıklaması: OSB olan çocukların eğitiminde yönelik verilebilecek öneriler:OSB olan çocukların eğitiminde yönelik verilebilecek öneriler:Eğitim yoğun olmalıdır.(Haftada 20-40 saat) Birebir eğitime yeterince yer verilmelidir. Daha sonra çocuktaki ilerlemelere göre grup ya da kaynaştırma eğitimine geçilebilir.Eğitim kesintisiz olmalıdır (12 ay)Çocuğun bireysel özellikleri dikkate alınmalıdır: Eğitim, çocuk için etkili olan pekiştireçler, çocuğun duyusal özellikleri, çocuğun takıntıları, çocuğun beslenme ve uyku düzeni vb. dikkate alınarak tasarlanmalı ve yürütülmelidir.Eğitim sistematik olmalıdır.Her bir beceri küçük parçalara bölünmelidir. Her parça teker teker ve tekrar tekrar öğretilebilir olmalıdır.Öğretilen parçaların birleştirilmesi için düzenlemeler yapılmalıdır. Edinilen becerilerin genellenmesi için ek öğretimler yapılmalıdır.Çocuk, beklenmedik olaylara karşı önceden bilgilendirilmeli, gerekirse görsel materyaller kullanılarak oluşacak durum çocuğa anlatılmalıdır.Çocuğun güçlü ve zayıf yönlerinin farkında olunmalı ve eğitimi buna göre düzenlemelidir.Öğretmenler, eğitimin her aşamasında aile ile iş birliği içinde olmalı ve onları çocuğun ilerlemesi hakkında bilgilendirmelidir. OSB olan çocuklarda soyut düşünme sınırlı olduğu için, kavramlar onlar için somutlaştırılarak anlatılmalıdır. Bu bağlamda, çocuk için özel materyaller hazırlanmalıdır.Sınıfta kullanılan yönergeler basit, kısa ve net olmalıdır.Aile çocukları tanı aldığında kendini suçlamamalı, tükenmişlik duygusuna kapılmamalı, sabırlı olmalı ve bir an önce çocuklarının eğitim alması için harekete geçmelidir.Kendi çocuklarını en iyi aileler tanır. Bu nedenle çocuğun öğretmeniyle iş birliği içinde olmalı ve öğretmeni çocuk hakkında bilgilendirmelidirler.

Yanıt Açıklaması: Benlik kavramı insanın kendini algılaması ve kendini tanıması, kendi kişiliğine ilişkin düşüncelerini değerlendirmesine yönelik geliştirdiği bir yapıdır.

Yanıt Açıklaması: Duygu ve davranış bozukluğu olma olasılığına işaret eden bazı ipuçları sınıf içi etkinlikleri bozma, öfkeli olma, dikkatsiz olma, dalgın olma, sınıf kuralları hakkında bilgisi olmama, kuralları izlememe, konsantre olamamadır. Buna göre soruda verilen Ahmet’in davranışları duygu ve davranış bozukluğunun belirtileri olabilir.

Yanıt Açıklaması: Mizaç, biyolojik özelliklerle şekillenen, bireye özgü davranışsal biçimleri ya da duygusal tepkileri ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Gözlemler öğrencinin doğal ortamında doğal etkileşimler sırasında gerçekleştirilir. Dolayısıyla objektif bilgilere ulaşmamızı sağlar. Örneğin, sistemli gözlemler bize problem bir davranış öncesinde ne olduğu, davranışın nasıl gerçekleştiği ve davranışın sonucu olarak öğrencinin ne ile karşılaştığı hakkında bilgi verir. Bu bilgiler de bize davranışı değiştirebilmemiz için yol gösterirler.

Yanıt Açıklaması: Ölçüt bağımlı değerlendirmeler bireyin kendi içindeki farklılıklarına odaklanır ve başka bireylerle ya da normla karşılaştırmaz.

Yanıt Açıklaması: Dikkat çekmek için herhangi bir ses çıkarmama ve yardım ya da rica ifadelerini kullanmama otizm spektrum bozukluğunun belirtileridir. Değişikliklere karşı aşırı direnç gösterme ve düşük özgüvene sahip olma ise duygu ve davranış bozukluğunun belirtileridir.

Yanıt Açıklaması: Büyüme, boy uzaması, ellerin büyümesi, ayakların büyümesi, bacakların uzaması gibi fiziksel değişimleri içerir. Büyümeyle birlikte bireyin fiziksel etkinlikleri artacağı gibi, çevreyle olan etkileşimleri de artacaktır.

Yanıt Açıklaması: Motor gelişimi etkileyebilecek faktörlerden bazıları şunlardır: a. Bireysel farklılıklar b. Kalıtım c. Cinsiyet d. Çevresel yoksunluk e. Prematüre ya da düşüm doğum ağırlıklı doğmak f. Kültürel farklılıklar g. Beslenme bozuklukları (örneğin, anoreksiya ve obezite) h. Süreğen hastalıklar (örneğin, diyabet) ya da yetersizlikler.