Çocuk Gelişiminde Alan Çalışmaları

Yanıt Açıklaması: Bir bilim dalı olarak çocuk psikolojisi, büyüme ve olgunluk aşamalarını, çevresel faktörlerin bireyin gelişim alanlarına olan etkisini, çocukla toplumun diğer üyeleri arasındaki duygusal ve sosyal etkileşimini konu edinir.

Yanıt Açıklaması: Vygotsky Sosyokültürel kuramında daha deneyimli bir kişinin, deneyimsiz kişiye iletişim vasıtasıyla bilgi aktararak rehberlik yapmasını Yapı kurma/Yapı iskelesi olarak adlandırmıştır. Bu rehberlik sayesinde daha az deneyimli olanın tek başına kaldığında öğrenemeyeceği bilgi ve becerileri öğrenebilir hale gelebileceği bilgi ve davranış alanını da kişinin Gelişmeye açık alanı/Potansiyel gelişim alanı olarak adlandırmıştır. Bu nedenle doğru seçenek A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Doğum öncesi gelişimi etkileyen faktörler genetik faktörler ve çevresel faktörler olarak iki grupta incelenebilir. Genetik faktörler, bebeğin genetik özelliklerini belirleyen genetik şifreleri içeren kromozom ve genlerdir. Doğum öncesi gelişimi etkileyen çevresel faktörler ise annenin hamilelikte geçirdiği hastalıklar, beslenme, annenin duygusal durumu, kan uyuşmazlığı, ilaçlar ve kimyasal maddeler, sigara, alkol ve annenin yaşı olarak sıralanabilir.

Yanıt Açıklaması: Rus bir psikolog olan ve klasik koşullanmanın temsilcilerinden olan Pavlov, köpeklerdeki mide ve tükürük salgılarına ilişkin çalışmalar yaparken köpeklerin ete verdikleri salya tepkisini ayak sesine de verdiklerini fark etmiştir. Pavlov yaptığı deney sonucunda klasik koşullanmayı literatüre kazandırmıştır. Herhangi bir uyaran varlığında ortaya çıkan tepkiye klasik koşullanma denir. Sözü edilen uyaran ses, koku, renk gibi fiziksel durumlar olarak açıklanmaktadır. Klasik koşullanmanın aşamaları şunlardır: Nötr uyarıcı, koşulsuz uyarıcı, koşulsuz tepki, koşullu uyarıcı, koşullu tepki, bitişiklik, pekiştirme, genelleme, sönme, ayırt etme, kendiliğinden geri gelme, birden fazla uyarıcıya koşullanma, gölgeleme, öğrenilmiş çaresizlik. Bu seçeneklerin arasında nötr tepki yoktur.

Yanıt Açıklaması: Piaget ilkokul yıllarında pek çok çocuğun ahlaki gerçekçilik duygusu gösterdiğini savunur. Bu evrede, ahlaki kararlar ve oyunlar değişmeyen kurallara bağlıdır. Bu yaşlarda doğru ve yanlışlar, anne babalar, diğer yetişkinler ve Allah gibi otorite figürlerinden gelen ve değişmeyen kurallara göre belirlenir.

Yanıt Açıklaması: 1925 yılında dünyaya gelen Bandura sosyal öğrenme kuramını ortaya atmıştır. O¨ğrenme gözlem yolu ile gerçekleşebilmektedir. Gözlem yolu ile öğrenmenin bazı ilkeleri vardır. Bu ilkeler Karşılıklı Belirleyicilik, Sembolleştirme Kapasitesi, Öngörü Kapasitesi, Dolaylı Öğrenme Kapasitesi, Öz Düzenleme Kapasitesi ve Öz Yargılama Kapasitesidir.

Yanıt Açıklaması: Korunum; nesnenin fiziksel görünümü değişse de miktarının aynı kaldığını ifade eden kavramdır. Benmerkezcilik; çocuğun başkalarının duygu ve düşüncelerini anlamakta güçlük çekmesi durumudur. Sınıflama; nesneleri belli özelliklerine göre bir araya getirebilme becerisidir. Çocuklar bu dönemde nesneleri tek bir özelliğe göre sınıflayabilir. Animizm; çocuğun cansız varlıklara canlıymış gibi anlam yükleyip onlarla etkileşime girmesidir. Tek boyutlu düşünce (odaktan uzaklaşamama); çocuğun bir tek olguya ya da duruma odaklanması, birden fazla fikir ya da etkinliği koordine etmekte zorlanmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Doğru düzenlenmiş bir oyun ortamı temiz, havadar ve aydınlık olmalıdır. Bu nedenle sınıf belirli zamanlarda ve çocukların güvenliği kontrol edilerek havalandırılmalıdır. Oyuncaklar çocukların boyuna uygun raflı dolaplara plastik kutu içerisinde veya boyutu büyükse rafların üzerine yerleştirilmelidir. Böylece çocuklar oyun anında ihtiyaçları olan oyuncaklara kolaylıkla ulaşabilir ve oyunlarını devam ettirebilirler. Oyun ortamında çeşitli öğrenme merkezleri oluşturulmalıdır. Bunun için raflı dolaplar kullanılabilir ve yarı kapalı alanlar oluşturulabilir. Bu nedenle oyun ortamında sadece halı kullanmak doğru bir yaklaşım değildir. Sınıfta kullanılan dolaplar kapaklı ve yüksek değil aksine kapaksız, raflı ve çocukların boyundan daha aşağıda olmalıdır. Oyun alanında sivri köşeleri olan mobilyalar kullanılmamalı ya da gerekli önlemler alınmalıdır. Kalorifer peteklerinin üzeri kapatılmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Parten’a göre oyunda altı sosyal gelişim aşaması görülür: - Uğraşsız davranış - Yalnız oyun - İzleyici - Paralel oyun - Birlikte oyun - İş birlikçi oyun dur.

Yanıt Açıklaması: Fallik dönemde çocuk kendi bedenini tanımaya başlar ve karşı cins ebeveynine daha fazla sevgi duyar. Çocukların cinsiyet rollerini edindikleri bu dönemde sevecen ve hoşgörülü anne baba tutumu bu dönemin sağlıklı atlatılmasına katkıda bulunur.

Yanıt Açıklaması: Çocukları sokakta yaşamaya iten birçok faktör vardır. Bunlardan en önemlileri aile ve yaşanan ekonomik sorunlardır. Sokak çocuklarının çoğunluğu % 82-89’u parçalanmış ailelerden gelmektedir. Diğer nedenler arasında göçler, aile içi istismar-ihmal, ailenin parçalanmış olması, çocuğun okul başarısızlığı, akran grupları, çocuğun sokakta çalışıp para kazanmasını teşvik edici kültürel değerler, sokağın çekiciliği ve özgürlüğü ve çocukların eğitim sistemine dahil edilememesi gibi unsurlar sayılabilir.

Yanıt Açıklaması: Bilgiyi işleme kuramına göre bilişsel süreçler şu şekildedir: Dikkat, Algılama, Tekrar, Otomatikleştirme, Kodlama, Geri Getirme, Unutma.

Yanıt Açıklaması: Ekolojik sistemler kuramı halkalardan oluşmaktadır. Bu halkalar içten dışa doğru şu şekilde sıralanmaktadır: Mikrosistem: En içte yer alan dairedir. Mezosistem: Mikrosistem ile eksosistem arasında yer alan katmanı ifade etmektedir. Eksosistem: Bu sistem içerisine ebeveynlerin iş ortamları, iş arkadaşları, arkadaşlar, hizmetler gibi başlıklar bu katmanın içerisine girmektedir. Makrosistem: Mikrosistem ve eksosistemin çatısı olan yapıyı ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Oyun içten güdümlü, dışsal yaptırımlar ve dıştan zorlanan kurallar olmayan, etkinliklerin ya da davranışların ciddi temsili olmayan, doğaçlama ve çocukların aktif oldukları, eğlenirken aynı zamanda geliştikleri etkinliklerdir.

Yanıt Açıklaması: Psikoseksüel gelişim teorisini ortaya koyan Freud, 0-6 yaş döneminin kişilik gelişimi açısından önemli olduğunu ifade etmiştir. Freud’a göre yaşamsal döngüde temel ihtiyaçların karşılanması gerekmektedir. Bu ihtiyaçların karşılanıp karşılanmaması kişilik gelişimini önemli ölçüde etkilemektedir. Freud kişiliği oluşturan id, ego ve süperego olmak üzere üç kavramı açıklamıştır. Freud çocuğun cinsel gelişiminde oral dönem, anal dönem, fallik dönem, gizil dönem, genital dönemlerden bahsetmiştir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal bilişsel kuramcılardan Bandura’ya göre davranış, çevre ve biliş gelişimin anahtar kavramlarıdır. Bandura, bilişsel süreçlerin çevreyle ve davranışla önemli bağlantıları olduğunu vurgular.

Yanıt Açıklaması: Gölgeleme: Birden fazla koşullu uyarıcının verilmesi durumunda organizmanın daha fazla dikkat çekene tepki verip, zayıf olana tepki vermemesidir.

Yanıt Açıklaması: Doğum öncesi dönem yumurta ve spermin birleşmesiyle başlar ve normal koşullarda ortalama 38 ha alık bir sürenin sonunda bebeğin doğumu ile sona erer. Döllenmeden doğuma kadar süren bu dönemin başında hızlı hücre çoğalması ve yapısal değişiklikler gerçekleşir. Bu dönemin en belirgin özelliği fiziksel gelişimin çok hızlı biçimde ön plana çıkmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Oluşturulan öğrenme merkezlerinin ve diğer oyun birimlerin çocuklara yeterli olup olmadığını hesaplamak için ilk olarak verilen oyun birimlerinden sınıf ya da oyun odasında kaç tane olduğunu hesaplanmalıdır. Basit Oyun Birimi, Karmaşık oyun birimi, Süper karmaşık oyun birimi, Potansiyel birim.

Yanıt Açıklaması: Günümüzde uzmanlar tarafından oyunun çocukların gelişimi için önemi vurgulanmaktadır. Oyunun çocuk gelişimindeki önemi oyunun özellikleri ile açıklanmaktadır. Oyunun çocukların gelişimini desteklemeyi sağlayan özellikleri: içsel güdülenme, aktif katılım, sonuçtan çok sürece verilen önem, hayali davranışlar ve dış kurallardan uzak olmasıdır. Çocuklar oynamaktan zevk aldıkları için oynarlar ve oyuna aktif olarak katılırlar. Bu da çocukların oyun sürecinde gelişimlerini destekleyebilecek her türlü davranışı (kesmek, yazmak, iletişim kurmak, paylaşmak, eşleştirmek vb.) gönüllü olarak yapmalarını sağlar.