Çalışma Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Çalışma koşullarını etkileyen endüstriyel güç ilişkileri daha çok piyasa içi faktörler ile açıklanmaya çalışılmıştır. Daha net bir ifade ile bu dönemde çalışmanın kendisinin toplumsal yönünün kısıtlı olduğu düşünülmekteydi. Çalışma yaşamına ilişkin sorunlar iktisadın; iş yeri koşullarına ilişkin sorunlar ise daha çok mühendisliğin sorun alanı olarak görülmekteydi. Bu genel algıya “mekanik yaklaşım” adı verilmektedir. Mekanik yaklaşım çalışma hayatında insan unsurunu, makineler ve diğer fiziksel koşullarla benzer bir biçimde kaynak boyutuyla ele alır.

Yanıt Açıklaması: Durkheim, ekonomik etkinliği sanayi toplumu olan çağdaş toplumların özelliği olarak düşünür. Ekonominin örgütlenmesi toplumun bütünü üzerinde kesin bir etki yapmalıdır. Ama önce düşünce birliğini sağlamak gerekir. Söz konusu olan bireyi topluluğun bir üyesi yapmak, toplu yaşam için zorunlu olan ödevler, yasaklar ve zorunluluklara saygıyı bireyin kafasına iyice yerleştirebilmektir. Durkheim’a göre, tarihlerden beri süregelen iki tür dayanışma tipi vardır: Benzerliğe dayalı mekanik dayanışma ve farklılaşmaya dayalı organik dayanışma. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Weber, Marx gibi toplumsal sınıflar ve sınıf mücadelesi konusunu dar bir çerçeveye sığdırmak yerine, toplumsal yapıyı ve toplumsal eşitsizliği açıklamak için eşit derecede önem taşıyan birkaç kavramdan faydalanmıştır (Berberoğlu, 2009: 43). Sosyal tabakalaşma olarak adlandırılan bu tanımlama biçiminin üç boyutu vardır. Bunlardan birincisi sosyal sınıflar, ikincisi statü, üçüncüsü ise partilerdir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Marx’ın çalışmalarında kullandığı en temel kavram “insan emeği” dir. Bu kavramı 1844 tarihli “Ekonomi ve Felsefe El Yazmaları” kitabıyla tanımlamaya başlamaktadır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Karl Marx emeği insanı diğer hayvanlardan ayıran en önemli eylem olarak görmesi özelliğini ortaya koymaktadır. İnsanın canlandırdığı bir imajın gerçeğe dönüşmesi özelliğin temel unsudur. Bilinçli ve sistematik olması vasıftan öte ve amaca dayalı olması özelliklerini temsil eden unsurlardan değildir.

Yanıt Açıklaması: Örgütlerin gelişmesinin temel nedeni, öteki örgütlenme biçimlerine kıyasla teknik açıdan üstün olması uzmanlaşma ve iş birliğine vurgu bürokrasinin tanımını oluşturmaktadır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Fordist üretim son derece özel tek amaçlı makineler ve eğitimsiz niteliksiz iş gücü kullanılarak üretimin sürekli kayan bir bant hattı üzerinden yapılmasını ifade eder.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Erken dönemde araştırmaların odak noktası sosyal gruplardır.

Yanıt Açıklaması: Endüstrileşmenin gelişim sürecinde, ki bu süreci geniş bir zamana yayarak 1750-1950 yıllarını kapsayan yaklaşık iki yüzyıllık bir dönemi dahil edebiliriz, son derece ağır ve kötü çalışma koşulları ortaya çıkar. İşsizliğin yaygın olması, kentlere kitleler hâlinde yapılan büyük göçler ücretlerin çok düşük olmasını da beraberinde getirmiş, çalışanların karın tokluğuna, ağır koşullarda, uzun süreler çalışmasına yol açmıştır.

Yanıt Açıklaması: Çalışmanın toplumsal yaşamda merkezî önem kazanması, çalışma ilişkilerinde ve çalışma mekânlarında yeni iktidar mekanizmaları yaratır. Endüstri toplumunda fabrikaya dayalı çalışma ilişkisinde çalışanlar üzerinde yönetimin mutlak gözetimi, denetimi ve kontrolü bulunmaktaydı. Çalışanlar üzerindeki yoğun denetim ve kontrolün arka planında yönetimin çalışanlara duyduğu güvensizlik yatmaktadır. Bilimsel Yönetim Anlayışı ile çalışanlar üzerindeki kontrolü kurumsal hâle getiren  F. W. Taylor, işçilerin birçoğunun insan doğası gereği kendi başlarına bırakılırsa yazılı talimatlara pek kulak asma niyetin-de olmadığını bu sebeple başlarında eğiticilerin (fonksiyonel ustabaşı) bulunup, onların bu talimatlara göre iş yapmalarını sağlamaları gerektiğini ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Marx görüşleri ve 1970’lerin ikinci yarısından itibaren Braverman’ın çalışmaları bu alanın temellerini oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Marx ve Weber gibi Emile Durkheim da modern toplumlarda gittikçe artan iş bölümünün sonuçları üzerinde çalışmıştır. Durkheim; toplum, insan ve çalışma hayatına ilişkin görüşlerinin önemli bir kısmını “Toplumsal İşbölümü” isimli çalışmasında toplamıştır. “Toplumsal İşbölümü” bir doktora tezi olarak yazılmış ve Fransa’da, 19. yy.’da, hızlı sosyal ve ekonomik geçişlerin olduğu bir dönemde, toplumsal dayanışma konusunu açıklamaya çalışmıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Marx’ın kapitalizm ve tarih anlayış; üretim güçleri, üretim ilişkileri, sınıf kavgası, sınıf bilinci ve altyapı- üstyapı kavramlarının bileşimine bağlıdır. Kültürel farklılıklar bu bileşenlerden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Tarım toplumlarının son bulması aile ve zanaatkarlık yerine kitlelerin çalışma şekline dönmesine neden olmuştur. İlkel yöntemler, bireysel çalışmalar, hayvan gücü ve kölelik bu değişimde gözlemlenmemiştir.

Yanıt açıklaması yok