Sosyoloji 1

Yanıt Açıklaması: Bağımlılık Okulu’na göre gelişme ve azgelişmişlik birbirlerine bağımlı yapılardır; merkez ve çevre arasındaki ilişki bağımlılığın biçimini belirler.

Yanıt Açıklaması: Sosyolojinin yanı sıra genel olarak sosyal bilimlerin gelişim sürecine damgasını vuran ve toplumların oluşumu, yeniden üretimi ve değişiminde üretimin, yani çalışma ve emeğin rolüne ilişkin bu tartışma, toplumsal sınıf kavramı etrafında şekillenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Toplum halinde yaşamak demek, herkesi bağlayan bir arada yaşamayı mümkün kılan ortak kuralları ve ortak karar alma mekanizmalarını kabul etmek demektir. En geniş anlamıyla siyaset, bu ortak kurallar ve karar alma mekanizmalarıyla ilgilenir. Kimlerin topluma ait sayılacakları ya da toplumun sınırlarının ne olacağı, kimlerin nasıl yönetici olabilecekleri, yöneticilerin yönetilenlerle ilişkilerinin nasıl düzenleneceği bu kuralların başında gelir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde kadınların çalışma hayatına katılımında önemli artışlar görülmektedir. Bu artışın nedenleri arasında evlilik yaşının artması ve geç annelik olgusunun yaygınlaşması, ev içi teknolojilerin sağladığı emek tasarrufu, ailenin geçim stratejileri bakımından kadının getireceği gelirin giderek daha önemli hale gelmesi ve kadın hareketinin çalışma politikalarının şekillenmesinde artan gücü ve etkisi sayılabilir.

Yanıt Açıklaması: Endüstri devrimi (Sanayi devrimi) 18. yüzyıl sonlarında İngiltere’de başlayan ve 19. yüzyılda bütün Batı Avrupa ve Amerika’ya yayılmış, insanlık tarihinde ilk defa toplumların üretim güçlerinin değişimini gerçekleştirmiştir. Bilimsel Devrim’in Newton’un evrensel yerçekimi yasasını keşfetmesiyle başladığı kabul edilmektedir. Doğa anlayışı değişmiş, Tanrı tarafından yönetilen bir doğa anlayışından belli yasalara göre işleyen ve kendini düzenleyen bir mekanizma olarak doğa düşüncesine geçilmiştir. Aydınlanma düşüncesi ise 18. yüzyılda Batı Avrupa’da egemen olan, geleneğe ve dini sistemlere dayalı dünya görüşüne karşı akıl ve bilime dayalı yeni bir düşünce sistemidir. Yukarıda bahsi edilen kavram ise Fransız Devrimi’dir. Aydınlanma düşünürlerinin fikirleriyle temelleri oluşturulan Fransız Devrimi, eşitlik, özgürlük, güçlerin ayrılığı, hoşgörü gibi Aydınlanmanın ilkelerini uygulamaya koymuştur ve daha önceki ve sonraki devrimler içinde kitlesel bir nitelik taşıyan ve aynı zamanda çağdaş devrimler içinde dünyayı kapsama özelliğine sahip tek toplumsal devrim olarak kabul edilmektedir (Hobsbawm, 2008: 64). Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Spencer toplumsal değişmeyi biyolojik organizmaların geçirdiği evrim sürecine dayandırarak açıklamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sosyolojik imgelem, toplumun tarihini ve bireylerin yaşamının ancak bir arada ele alınarak anlaşılabileceğini ileri sürer.

Yanıt Açıklaması: Fordizm, "standart malların, dikey biçimde örgütlenmiş şirketler tarafından" kitlesel olarak üretildiği sistemdir. Üretilen ürün, çalışma ilişkisi ve çalışma yönetimi gibi alanlarda esnek modellere geçiş ise post-Fordizmin bir özelliğidir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Seçeneklerden III numaralı seçenek yanlıştır. Çünkü sosyoloji insanların gündelik yaşamındaki bireysel deneyimlerinin toplumsal olanla ilişkisini gösterir.

Yanıt Açıklaması: Siyasal sürecin kendine has özellikleri toplumsala ya da toplumsal mücadelelere indirgenemez. Onun kendi ayrı mantığı vardır. İtalyan düşünür Makyavel (1469-1527) siyasette sonuç almanın diğer bir deyişle –başarının- önemini vurgular. Herhangi bir siyasi aktör başarılı olursa bu başarıyı elde ederken yaptıkları ve yapmadıkları unutulacaktır.

Yanıt Açıklaması: Medya, çağdaş toplumlarda temel iletişim kanallarından biridir. Toplumsal taleplerin siyasal alana taşınmasında, orada temsil edilmesinde medya hayati bir rol oynar. Medyanın diğer iletişim kanallarından farklılığı bu kanallarla taşınan bilgi ve sembolik içeriğin kaydedilmesi, depolanabilmesi ve diğerlerine kaydedilmiş (fixed) biçimde zaman ve uzamda aktarılabilmesidir. Medya bu yönüyle gündelik hayatta gerçekleşen yüz yüze iletişim biçimlerinden farklılaşır (Thompson 2001:173-4). Yayıncılık ve elektronik iletişim sektöründeki gelişmelerle giderek güçlenen ve çeşitlenen medyanın gelişimi, siyasal süreçler üzerinde de radikal değişiklikleri tetiklemiştir.

Yanıt Açıklaması: Evrimci kuramın en önemli temsilcileri Auguste Comte, Herbert Spencer, Emile Durkheim’dır.

Yanıt Açıklaması: Gerekircilik evrimsel süreçte, değişim zorunludur ve kaçınılmazdır. Toplumlar belirlenmiş aşamaları sırayla geçerler. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Demokratik rejimlerde medyanın siyasi iktidarın kötüye kullanılması ihtimaline karşı bir denge ve kontrol unsuru olabileceği düşünülür. Medya yasama, yürütme ve yargıdan sonra dördüncü güç olarak da nitelendirilir.