Sosyoloji 1

Yanıt Açıklaması: Durkheim' a göre toplumu bir arada tutan en önemli unsur dayanışmadır.

Yanıt Açıklaması: 1836 yılında Quetelet, suç, sosyolojik bakış açısına göre sosyal ortamın bir ürünüdür, başka bir deyişle hasta olan toplumdur düşüncesini ortaya atmıştır.

Yanıt Açıklaması: Fransız Devrimi ile modern ulus devlet anlayışı çerçevesinde özgürlük, eşitlik, demokrasi, vatandaşlık, yurttaşlık, insan hakları gibi evrensel değerler gelişmiştir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Antropolog George Peter Murdock, 1949 yılında yayımladığı Toplumsal Yapı adlı çalışmasında, çeşitli toplumlarda aile kurumunu incelemiştir. Avcı ve toplayıcı toplumlardan endüstriyel toplumlara kadar geniş bir ölçekte 250 toplumdan örneklerle çalışmıştır. Murdock bu çalışmanın sonucunda, aile kurumunun bütün toplumlarda görüldüğünü ve ailenin evrensel olduğunu öne sürmüştür.Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Yüksek kültür, toplum içinde görece az sayıda kişinin sahip olduğu, yaşam biçimi, zevkler ve alışkanlıklar olarak tanımlanabilir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Freud’a göre, toplumsal davranış, kişiliği oluşturan id, ego ve superego sistemlerinin etkileşimi sonucunda gelişir.

Yanıt Açıklaması: Özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde kadınların çalışma hayatına katılımında önemli artışlar görülmektedir. Bu artışın nedenleri arasında evlilik yaşının artması ve geç annelik olgusunun yaygınlaşması, ev içi teknolojilerin sağladığı emek tasarrufu, ailenin geçim stratejileri bakımından kadının getireceği gelirin giderek daha önemli hale gelmesi ve kadın hareketinin çalışma politikalarının şekillenmesinde artan gücü ve etkisi sayılabilir.

Yanıt Açıklaması: 'İdeal aile' olarak tanımlanan aile, cinsiyete dayalı iş bölümü temelinde belirlenen kadın ve erkek rollerini içermektedir. Kadın ev merkezli, 'anne' ve 'eş' rolleriyle ve çocuk bakımından sorumlu ev kadını olarak tanımlanmaktadır. Erkek ise ev dışında ücretli çalışmasıyla evi geçindiren aile reisi konumunda kabul edilmektedir. Buna bağlı olarak aile içinde kız ve erkek çocuklara karşı cinsiyete dayalı farklı tutum ve davranışlar sergilenmektedir. Böylece ataerkil toplumsallaşma sürecinde öğrenilen cinsiyet ve rol davranışları, çocukların yetişkin olduklarında da sürdürmesi beklenmektedir. Aile ideolojisi, ''tek ve örnek bir aile'' modeli ve yaşamı sunmakta, bu modele uymayan aileleri dışlamakta ve böylece aile ideolojisi devlet ve din gibi diğer kurumların desteği ile bireyler üzerinde toplumsal kontrolü sağlamaktadır. Toplumsal cinsiyet, kadın ve erkek arasında biyolojik farklılıklar temelinde kültürel ve toplumsal olarak inşa edilen kadınlık ve erkeklik durumlarını ifade etmektedir. ''Aile içinde var olan cinsiyete dayalı iş bölümü ve bireylerin hiyerarşik konumları nedeniyle, ailenin devamlılığını sağlamaya ilişkin üretim, yeniden-üretim gibi faaliyetler''  ve var olan kaynaklar gelirler ve mülkiyet, aile bireyleri arasında eşitsiz olarak dağılmaktadır. Bu bağlamda aile ideolojisi, aile-içi güç ilişkilerini belirleyen unsurlara temel oluşturur. Aile ideolojisi, cinsiyete dayalı iş bölümü eşitsizliği temelinde bir taraftan erkeğin evin geçindiricisi konumu ile aile reisliğini ve otoritesini diğer taraftan ise kadının ev-içi konumuna bağlı 'ev kadını' olmasını meşrulaştırmaktadır. Cinsiyete dayalı iş bölümü sonucunda erkekler ücretli, kadınlar ise karşılıksız işleri üstlenmeye yönelmektedir. Aile ideolojisi anneleri 'çıkar gözetmeyen' ve 'saf' sevgileriyle karakterize edilse de aslında kadınların erkeklere ekonomik olarak bağımlı olması açısından oldukça maddi bir temele sahiptir. Aile ideolojisi, feminist araştırmacılar tarafından eleştirilmiştir. Öncelikle, kökeni işlevselci bakış açısına dayanan aile ideolojisinin 'ideal tip' olarak varsaydığı aile tipi soyuttur. ve ampirik referanstan yoksundur. Ayrıca kadınlar her şeyden önce bireydir ve aynen erkekler gibi hem dışarıda hem de içeride hayat hakkına sahip oldukları anlaşılmalıdır.

Yanıt Açıklaması: İşlevselci kuramın temsilcilerinden biri olan Durkheim’ın kriminolojiye en büyük katkısı, anomi kavramını ortaya atmasıdır. Anomi, toplumda standartların ve değerlerin kaybolması sonucu toplumsal düzenin bozulmasıdır. Buna göre, anominin var olduğu toplumlarda sosyal çözülme, sapma ve suçluluk oranları artma eğilimi gösterir: “Anomi toplumun sosyal kontrol mekanizmasını zayıflatır. Eğer bir toplum anomik hale gelmişse, insanların isteklerini kontrol altına alamaz ve insanlar hedeflerine suç işleme yoluyla ulaşmaya çalışırlar.

Yanıt Açıklaması: Cohen’e göre suç, sosyal sınıf farklarından ve bunun sosyal statüye olan etkilerinden ortaya çıkmıştır. Alt sınıftaki gençlerin suçlu davranışları, içinde bulundukları toplumun normları ve değerlerine yönelik bir çeşit protestodur. Cloward ve Ohlin, suça yönelen çeteler üzerine yaptıkları incelemede bu tür çetelerin, durumları kötü olan azınlık grupları gibi, başarıya erişme şanslarının düşük olduğu altkültür topluluklarında ortaya çıktıklarını öne sürmüşlerdir. Buna göre, toplumun geneli bakımından başarı fırsatlarının yokluğu, suça yönelen ile yönelmeyen insanlar arasındaki esas ayırıcı etken olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal cinsiyet, kadın ve erkek arasındaki biyolojik farklılıklar temelinde kültürel ve toplumsal olarak inşa edilen kadınlık ve erkeklik durumunu ifade etmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal değişme toplumun yapısını oluşturan toplumsal ilişkiler ağının, toplumsal kurumların, birey ve grup davranışlarının, toplumsal norm ve değerlerin tarihsel olarak geçirdiği farklılaşma ve dönüşüm sürecidir. Doğru yanıt B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sapma ve suç olgusu ile onu tanımlayanlar arasındaki etkileşim üzerine odaklanan sembolik etkileşimci kuramlar, "birey niçin suç işlemektedir?" sorusunu soran diğer kuramların aksine, "niçin belirli davranışlar sapma olarak tanımlanır?" sorusunu sorar. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Friedrich Engels’in 1884 yılında yayımlanan Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni adlı kitabı, Marksist bakış açısı ile aile üzerine yapılmış en erken çalışma olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmasında Engels, ailenin kökeni ve zaman içindeki evrimini araştırmıştır.

Yanıt Açıklaması: Etnosantrizm, yanlı bir bakış açısıyla bir toplumun kendine özgü kültürel değerlerinden yola çıkılarak diğer toplumların incelenmesi ve bunun sonucunda belirli yargılarda bulunulmasıdır. Bu terim, Evrimci kuramda geçer.

Yanıt Açıklaması: Giyim, bebeklikten itibaren cinsiyet ayrımını belirleyen normlar arasındadır. Kadın ve erkeklerin farklı giyinmeleri gerektiği, aynı zamanda özgürlük ve saygınlık duygusunu da etkilemektedir.

Yanıt Açıklaması: Yüksek kültür, toplum içinde görece az sayıda kişinin sahip olduğu, yaşam biçimi, zevkler ve alışkanlıklar olarak tanımlanabilir. U¨st sınıfların bazı kesimlerinin yaşam biçimleri, örneğin klasik müzik, resim ve heykel gibi sanatlara düşkün olmaları, yüksek kültürün temel değerleri olarak kabul edilir. Daha geniş kitlelerin benimsediği yaşam biçimleri, zevkler ve değerler, popüler kültür veya yaygın kültür olarak adlandırılır. Günümüz toplumunda, televizyonda dizi film seyretmek, futbol maçına gitmek, çok satan bir roman okumak, çok satan bir markadan giyinmek gibi edimler popüler kültür örnekleri olarak verilebilir. Ancak unutulmaması gerekir ki, Popüler kültür ile yüksek kültür birbirinden kalın çizgilerle ayrılmış değildir. Popüler kültüre ait bir ürün, yaşam biçimi veya alışkanlık; zaman içinde yüksek kültürün alanına da^hil olabilir. Bunun tersi de mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Sheldon’a göre insan davranışı, beden yapısı ile ilişkilidir; ölçümlerin özenli bir şekilde yapılması ve yorumlanması halinde gelecekteki suçluluğa dair tahminlerde bulunmak mümkündür.

Yanıt Açıklaması: ‘Kültür taassubu’ olarak da bilinen etnosantrizm, kişinin diğer kültürleri, kendi kültürünü temel alarak ve kendi kültürü açısından değerlendirmesidir. Doğru Cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Etnosantrizm başka kültürleri, kişinin kendi kültürünün değerleriyle kıyaslayarak yargılaması ve kendi kültürünün üstünlüğüne inanmasıdır. ‘Kültür taassubu’ olarak da bilinen etnosantrizm, kişinin diğer kültürleri, kendi kültürünü temel alarak ve kendi kültürü açısından değerlendirmesidir. Doğru yanıt D'dir.