Sosyoloji 1

Yanıt Açıklaması: Sanayileşme, tarım ve el sanatlarının hâkim olduğu kırsal toplumlardan büyük ölçekli fabrika üretiminin hâkim olduğu kentli toplumlara geçiş sürecinin teknik, örgütsel, kültürel ve toplumsal boyutları ile ele alınmasıdır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ateşli silahların keşfi, üretim artışı, ulaşım ve ticaret alanındaki gelişmeler, modern devletin Avrupa’da ortaya çıkışını tetikleyen başlıca unsurlardandır.

Yanıt Açıklaması: Fordizm kavramı İkinci Dünya Savaşı’ndan 1970’lerin sonlarına uzanan bir sürecin toplumsal özelliklerini tanımlamak için kullanılmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Modernitenin kurumsal boyutları kapitalizm, endüstrileşme, gözetim ve askeri iktidardır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Immanuel Wallerstein, toplumsal değişmeyi çok disiplinli ve makro ölçekli bir yaklaşım olan dünya sistemi kuramı ile açıklamaya çalışır. Dünya sistemi kuramı “kapitalizmin ulusal temelden ziyade artık küresel çapta örgütlenmiş olduğu, egemen olan merkezdeki bölgelerin ileri sanayi sistemlerini geliştirip periferi (çevre) ülkelerinin hammaddelerini sömürdüğü, modern dünyanın uluslararası bir ekonomik düzen ve değişik siyasal sistemlerle kök saldığı”nı iddia etmektedir. Doğru yanıt E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Demokrasilerde askeri/sivil bürokrasi, seçilmiş siyasiler tarafından belirlenmiş politikaları hayata geçirir. Seçimler, seçilmişleri denetim altında tutmanın temel aracıdır. Ancak demokrasi sadece seçimlerden ibaret değildir. Seçilmiş otoriteler bütün eylem ve işlemlerinde hukuka uygun davranmakla yükümlüdür. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Sanayi toplumu kavramını, kapitalizm kavramı ile karşıtlık içerisinde kullanan ve sanayi toplumu anlayışını en gelişkin biçimiyle ifade edenlerden birisi Alman ve İngiliz sosyolog Ralf Dahrendorf olmuştur. Sanayileşme kavramını, “fabrikalarda veya diğer işletmelerde malların makineleşmiş üretimi ile” ilişkilendiren Dahrendorf, sanayi toplumunu da basitçe “sanayileşmenin, hâkim ekonomik örgütlenme biçimi” olduğu toplumlar olarak tanımlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Budd'a göre bir meta olarak çalışmanın tanımı satılabilir ekonomik değere sahip olan üretken çabanın soyut miktarıdır. Entelektüel temellerinde ise kapitalizm, sanayileşme ve iktisat bulunmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Modernitenin kurumsal boyutları kapitalizm, endüstrileşme, gözetim ve askeri iktidardır. C şıkkında bulunan üretim aslen endüstrileşmenin alt kavramlarındandır. Doğru yanıt C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Comte geliştirdiği “üç hal yasası” ile toplumların geçirdiği değişmeyi bir başka deyişle evrimin evrensel yasasını açıklamaya çalışmıştır. Pozitivist bakış açısına sahip olan Comte bu yasayı geliştirirken yöntemsel olarak doğa bilimleri ile sosyal bilimler arasında bir benzerlik kurmaya çalışmıştır. Ona göre doğal yaşam ile toplumsal yaşam arasında benzerlikler vardır. Dolayısıyla doğal yaşam içindeki evrim süreci ve evrim aşamaları toplumsal yaşamı açıklamak ve için de kullanılabilir. “Teolojik- metafizik- pozitivist” aşamalar olarak açıkladığı üç hal yasası evrenseldir ve bütün toplumların geçirdiği değişimi açıklamak için kullanılabilir. Bu aşamaların her biri geçilmesi gereken zorunlu aşamalardır ve sonunda bütün toplumlar pozitivist aşamaya ulaşacaklardır. Doğru yanıt D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal medya, ağ (web) temelli iletişim teknolojilerinin gelişimi sayesinde ortaya çıkan yeni iletişim kanallarını ifade etmek için kullanılır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Taylorizm, verimlilik temelinde emek sürecinin rasyonelleştirilmesidir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Siyasetin ilgilendiği günlük kolektif kararların başında kimlerden ne kadar vergi alınacağı, bu vergilerin ne kadarının yol, su, elektrik gibi altyapı hizmetlerine ne kadarının sosyal harcamalara ne kadarının eğitime ve ne kadarının da savunmaya harcanacağı, eğitimin içeriğinin ne olacağı, kamu yatırımlarında önceliğin hangi alanlara ve hangi bölgelere verileceği gelir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sosyolojik imgelem; toplumun tarihini ve bireylerin yaşamını ancak bir arada ele alınarak anlaşılabileceğini ileri sürer.

Yanıt Açıklaması: Yaygın Tüketim Safhası: I. Dünya Savaşı sonrasında Amerika Birleşik Devletleri bu aşamaya ilk gelen ülke olmuştur. Endüstrinin diğer alanlarının yanı sıra hizmet sektörü gelişmeye başlamıştır. Reel ücretlerin artışı ve refah devleti politikaları, sosyal güvenliğe ayrılan kaynakların artışı insanları tüketime yöneltmiştir.

Yanıt Açıklaması: John W. Budd'ın on farklı çalışma kavramsallaştırması ve anlayışı listesinde çalışmayı insan yaşamı ya da sosyal düzenin devamı için gerekli olan kesin bir yük, bir lanet olarak gören anlayışın entellektüel temelleri Batı ilahiyatı, Antik Yunan, Roma Felsefesidir.

Yanıt Açıklaması: Moderniteyi dört temel kurum aracılığıyla tanımlayan Giddens’a (1994: 57-58) göre; modernitenin kurumsal boyutları kapitalizm, endüstrileşme, gözetim ve askeri iktidardır. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: I, ve IV. ifadelerdeki bilgiler doğru değildir.

Yanıt Açıklaması: Çalışma ve boş zaman ayrımının ortaya çıkması

Yanıt Açıklaması: Kalkış aşaması büyümenin önündeki bütün engeller aşıldığı zaman başlar. Ekonomik gelişmenin en önemli aşamasıdır ve bunu ilk gerçekleştiren ülke İngilteredir. Kent merkezli endüstriyel faaliyetler artar, tarımda yeni teknoloji kullanımı ve girişimci sınıf yaygınlaşmaya başlar. Doğru cevap B'dir.