Çalışma Psikolojisi

Yanıt Açıklaması: Personel eğitimi, çalışanların öğrenme, hafızada tutma ve bu öğrenmeleri işe transfer etmesi için planlanmış örgütsel çabalardır ve bir iş yerinde farklı alanlarda ve farklı şekillerde personel eğitimleri gerçekleştirilebilir. Bu eğitimlerden biri olan oryantasyon programları kapsamında işe başlayan çalışanların işe ve işyerine alışmalarını sağlamak amaçlanır.

Yanıt Açıklaması: Eğitim ihtiyaç analizleri dört düzeyde gerçekleştirilir. Bunlar, örgütsel düzey, demografik düzey, görev düzeyi ve kişisel düzey analizleridir. Örgütsel düzey eğitim ihtiyacı analizi, örgütün kısa ve uzun vadeli hedeflerine ulaşmasını sağlamak üzere yapılması gereken eğitimlerin belirlendiği analizlerdir. Görev analizi, iş tanımlarını temel alarak, çalışanların işlerini en iyi şekilde yapmak için ihtiyaç duyduğu bilgi, beceri, yetenek ve davranışları analiz etmektir. Kişisel düzey eğitim ihtiyaç analizi, işyerinde her bir çalışan için, tek tek işini yaparken ihtiyaç duyacağı eğitimlerin belirlenmesi amacıyla yapılan analizdir. Demografik analiz ise farklı etnik gruplardan ya da alt kültürlerden, çeşitli eğitim seviyelerinden, farklı cinsiyet ve yaş gruplarından çalışanların örgüt içinde eğitim ihtiyacını belirlemek üzere yapılan analizlerdir.

Yanıt Açıklaması: Düzenli ve uzun süreli olarak 85 desibel üzerindeki sese maruz kalmak, işitme kaybına neden olurken 120 desibelin üzeri geçici sağırlık, 130 desibelin üzeri kalıcı sağırlığa neden olur. 95 ile 110 desibel arasında sesin kişide kan damarlarında daralmaya, kalp atışında değişikliğe, göz bebeklerinde büyümeye neden olduğu bilinmektedir. Kan damarlarındaki daralmanın devam etmesi durumunda vücutta kan dolaşımı ve vücudun kan açısından beslenmesi değişir.

Yanıt Açıklaması: İşsizlik bağlamında öğrenilmiş çaresizlik, işsizlerin çabalarının sonuçsuz kalacağına inanarak çaresizlik belirtileri göstermesi, pasif davranış biçimlerini benimsemesidir.

Yanıt Açıklaması: Arabulucuların vakadan vakaya yaklaşım tarzları değişebilir. Dört farklı arabulucuk tarzı aşağıdaki gibidir: 1. Anlaşma sağlama: Arabulucu, tarafların bir arada olmasını sağlar, hakemlik ya da greve ilişkin öngörülerini açıklar ve belirli bir ödünün verilmesini önerir. Bu tarz, ödün türü çözümleme ile ilgilidir. 2. Mekik diplomasisi: Arabulucu, tarafları ayırır ve somut bir çözüm süreci geliştirerek onlar arasında gidip gelir. Bu tarz, aynı zamanda ödünler ile sonuçlanır. 3. İşvereni zorlama: Arabulucu, zamanının çoğunu işverene ayırır ve sonuçlara ilişkin öngörülerini açıklayarak işverenin anlaşmayı kabul etmesini sağlamaya çalışır. 4. Sendikayı zorlama: Arabulucu, zamanının çoğunu işçi sendikasına ayırır ve sonuçlara ilişkin öngörülerini açıklayarak sendikanın ya ödünlerde bulunmasını ya da anlaşmayı kabul etmesini sağlamaya çalışır.

Yanıt Açıklaması: Vardiyalı / postalar halinde çalışma, üretime ara vermeden üretimin devamlılığını sağlayabilmek için çalışma saatlerinin iki ya da daha fazla gruplar halinde düzenlenmesidir. Üretimde devamlılığı sağlamak için vardiya sistemi getirilerek çalışanlar gruplar halinde günün farklı saatlerinde çalıştırılabilirler. Ancak bu durumun çalışanın fiziksel ve psikolojik sağlığı üzerinde birtakım olumsuz sonuçları olabilir. Bu olumsuzluklar, çalışanın iş motivasyonu ve iş tatminleri üzerinde olumsuz etkiye sahiptir

Yanıt Açıklaması: Çalışma koşulları ve iş görme süreci modeline göre bireyden beklenen performansın bileşenleri genel, işe özgü ve pozisyon koşulları olmak üzere üç faktörden oluşur.

Yanıt Açıklaması: Emeklilik sürecinin başlıca dönüm noktaları psikolojik açıdan incelenebilecek yedi bölüme ayrılabilir: 1. Emekliliğin algılanıp gündeme gelmesi 2. Emekliliğe hazırlık 3. Emekliliğe ilk adım 4. “Balayı” dönemi 5. Hayal kırıklığı 6. Yeni yaşama uyum 7. İstikrar Bu 7 aşamanın ilk üçünü “Emekliliğe Hazırlık ve İlk Adım”, geri kalan dördünü de “Emeklilik Yaşamı Dönemi” başlıkları altında toplayıp inceleyebiliriz.

Yanıt Açıklaması: Örgüt içi pazarlık alt süreci, görüşme ekiplerinin kendi üyeleri ile ilişkisini ele alırken; bölüştürücü, birleştirici ve tutum biçimlendirmesi alt süreçleri ise doğrudan doğruya işçi sendikası ve işveren tarafı görüşme ekipleri ile ilgilidir.

Yanıt Açıklaması: Bağlılık bir tutum olması nedeniyle zihinsel bir ön hazırlık gerektirmektedir. Bu nedenle ne fizyolojik ne de duygusal bir tepkidir. Bu bağlamda A şıkkında yer alan azalan bağlılık seçeneği anlaşmazlık nedeniyle stres yaşayan işçilerde görülen bilişsel tepkiye örnektir.

Yanıt Açıklaması: Genel olarak güdülenme konusunda ve içerik teorileri konusunda akla gelen ilk teori, “Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi Teorisi”dir.

Yanıt Açıklaması: Grup tartışması, adayların çeşitli beceri ve yeteneklerinin, birden fazla gözlemci tarafından grup tartışması sırasında incelendiği yöntemdir. Değerlendirme merkezi, pek çok seçim yönteminin birlikte uygulandığı ve adayların grup olarak değerlendirildiği bir yöntemdir. Poligrafın diğer ismi yalan makinasıdır. Grafoloji, el yazısının analiz edilmesidir. Biyoveri yöntemi, adayın gelecekteki iş performansını tahmin etmek amacıyla geçmişine ilişkin bilgilerin kullanılmasıdır.

Yanıt Açıklaması: İradi işsizlik: Bireyin kendi iradesinden kaynaklanan nedenlerle işsiz kalması durumudur. Yapısal işsizlik: Ülkenin ekonomik yapısındaki değişiklikler ve teknolojik gelişmeler nedeniyle işsiz kalma durumudur Geçici işsizlik: Bir işten ayrılıp bir diğerine geçerken arada yaşanan, çoğunlukla emek piyasası koşullarından kaynaklanan işsiz zamanlara denir. “Friksiyonel işsizlik” olarak da isimlendirilmektedir. Gizli işsizlik: Çalışıyor görünmelerine rağmen, bireylerin üretime ve verimliliğe katkılarının az olması ya da hiç olmaması durumudur. Konjonktürel işsizlik ise gayriiradi olarak ekonominin kötü olduğu durumlarda emeğe olan talebin azalması nedeniyle işten çıkarmaların artması sonucu ortaya çıkan işsizliktir.

Yanıt Açıklaması: Özgüven artışı zorlanmanın olumlu sonuçlarındandır.

Yanıt Açıklaması: Demografik düzey eğitim ihtiyaç analizi, örgüt içinde çeşitli alt kültürlerden, farklı eğitim seviyesinden, farklı cinsiyetten, farklı yaş gruplarından çalışanların eğitim ihtiyacını belirlemek üzere yapılan analizdir. Görev analizi, iş tanımlarını temel alarak, çalışanların işlerini en iyi şekilde yapmak için ihtiyaç duyduğu bilgi, beceri, yetenek ve davranışları (BBYD) analiz etmektir. Kişisel düzey eğitim ihtiyaç analizi, işyerinde her bir çalışan için, tek tek işini yaparken ihtiyaç duyacağı eğitimlerin belirlenmesi amacıyla yapılan analizdir. Örgütsel düzey eğitim ihtiyaç analizi, "Eğitim, örgütün hedeflerine ulaşmasına nasıl katkıda bulunur?" sorusunu cevaplandırmaya çalışan analizlerdir. Örgüt düzeyindeki analizler, örgütün kısa ve uzun vadeli hedeflerine ulaşmasına yardımcı olacak eğitim yatırımına yönelmesini sağlar.

Yanıt Açıklaması: Seminer, çalışanların sadece dinledikleri, karşılıklı bilgi paylaşımının sınırlı olduğu ve çalışanların yaratıcılıklarını kullanamadıkları bir eğitim yapısıdır.

Yanıt Açıklaması: İşsizlik sürecinin “moderatör (ara) değişkenler”i olarak görebileceğimiz faktörler şöyle sıralanabilir; 1. İşsizin mali durumu 2. İşsizliğin süresi 3. Yaş 4. Cinsiyet 5. Aile içindeki statüsü 6. Sosyal destek olanakları 7. Sosyal güvenlik 8. Sağlık durumu 9. İşe ve mesleğe bakışı 10. Eğitim ve kalifikasyon düzeyi 11. Sosyal tabaka 12. Bireysel aktivite düzeyi 13. Durumun denetim algısı ve tahmin edilebilirliği 14. Nedenleri atfetme şekli (Atfetme Kuramı) 15. Kendine değer verme 16. Strese dayanıklılık, etkilenme hassasiyeti 17. Daha önceki işsizlik deneyimi 18. İşsizlik oranları (yerel-ulusal) 19. Mesleki gelişim, değişim, eğitim olanaklarının varlığı ve buna gösterilen ilgi 20. Psikolojik danışma, rehberlik olanaklarının varlığı ve bu olanağın kullanılması

Yanıt Açıklaması: Tutum biçimlendirme alt sürecine sosyal psikoloji alanına ait "Denge Teorisi" ile "Edimsel Koşullanma Teorisi" açıklık getirmektedir. Denge Teorisine göre, insan kendisiyle aynı nesneyi seven ya da o nesneyle ilişkisi olduğunu öğrendiği kişiyi eskiden sevmese bile sevmeye başlar. Örneğin, işçi sendikası temsilcisi sevmediği durumla ilgisi olmayan işveren temsilcisine -kendisi ile aynı görüşte olduğundan- olumlu yaklaşmaya başlayabilir.

Yanıt Açıklaması: Fiziksel iş koşulları içerisinde yer alan çalışma alanının düzenlenmesi ofis tasarımının ergonomik olmasıyla ilgilidir. Her bireyin görevini severek ve kaliteli bir şekilde yapabilmesi için gerekli ortamın hazırlanması gerekir.

Yanıt Açıklaması: Eylem Kuramları: Buradaki çıkış noktası, çalışan insanın belirli temel talimatlar çerçevesinde görevini kendisinin planlayıp kendi görev unsurlarını (eylemlerini) yönetebileceğidir. İş analizinde buna uygun olarak görev unsurlarının düzenlenebilirliği (regulation) ve farklı yükleme yoğunluklarının zorlanma üzerindeki etkisi ile çalışan insanın nitelik gelişimi üzerinde durulmaktadır.