Çalışma Psikolojisi

Yanıt Açıklaması: Jahoda, mahrumiyet modelinde (latent deprivation model) iş sahibi olmanın kişiye hayatını kazanma imkanı sağlamasının yanında, zaman algısı, sosyal çevre, birlikte çalışma, sosyal kimlik ve çalışma düzeni gibi birtakım yan kazançları da olduğunu vurgulamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Hoyos, işi belirli bir görev çerçevesinde geliştirilen, bir kurallar sistemiyle değerlendirilebilen, bedensel, ruhsal ve zihinsel güç gerektiren ve maddi ya da manevi bir sonuca yol açan etkinlik veya meşguliyet olarak tanımlamaktadır. "Amaca yöneliklik", "toplumsallık" ve işin "kişilik" üzerindeki etkilerini de vurgulayarak kavramın ufkunu genişleten Hacker ise bir üretim sürecinin parçası olarak gördüğü ve amaca yönelik kendi içinde bütünlük taşıyan "eylem"lerden oluştuğunu belirttiği işte, psikolojik açıdan önem taşıyan şu özelliklerin olduğunu belirtmektedir.: 1. İş, bilinçli ve amaca yönelik bir faaliyettir; 2. Amaçlarda ifade edilen sonuçları elde etmeye yöneliktir; 3. Bu nedenle, "işi gerçekleştirme" eyleminden önce düşünsel olarak mevcuttur; 4. Bilinçli olarak amaç doğrultusunda sistemleştirilen, kurallaştırılan bir eylemdir; 5. İstenen sonucun elde edilmesi sürecinden aynı zamanda işi yapanın kişiliği de etkilenir; süreç sadece bilgi ve becerileri değil, tutumları ve uzun vadede değerleri de etkiler; 6. Her iş, toplumsal iş bölümünden soyutlanmış dahi olsa, ana unsurlarıyla toplumsal ihtiyaçlarla ilişkilidir ve anlamını büyük ölçüde buradan kazanır; 7. İş içerisinde koşullardan kaynaklanan, amaca yönelik olmayan öğelerin de varlığı söz konusudur (örneğin; yaratıcılık gerektiren işlerde alt amaçların önceden belirlenemeyip süreç içinde konumlandırılması),

Yanıt Açıklaması: Düşük eğitimli olanların iş bulma olasılıkları daha az olacağı için işsizlik sürecinde yaşadıkalrı stresi yönetme olasılıkları daha azdır.

Yanıt Açıklaması: Maslow’un İhtiyaçlar Teorisi, Herzberg’in İki Faktör Teorisi, Alderfer’in ERG Teorisi ve Fromm’un İhtiyaç Teorisi içerik teorilerindendir. Ancak, Vroom’un İhtiyaç Teorisi bir süreç teorisidir.

Yanıt Açıklaması: Zıtlık etkisi görüşmeci hatalarındandır. Performans değerlendirme hatalarından biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Hazırlık, toplu pazarlık sürecinin en kritik aşamasıdır. Bu nedenle bir anlaşma üzerinde görüşmelere hazırlanmak, aslında aralıksız olarak devam eder ve bir sonraki dönemin hazırlıkları genellikle sözleşmenin imzalanmasından hemen sonra başlar. Hazırlıkta baş görüşmeci ve görüşme ekibinin seçimi, analiz ve planlama yapılır. Analizde bilgi toplanırken, planlama tarafları karşı tarafın talepleri hakkında gerçekçi kararlar vermeye ve öncelikler oluşturup değerlendirmeye yöneltir, Taraflar, ulaşılabilir amaçlara odaklanır ve sonra da ikinci aşama olan ve son aşamaya ulaşmaya olanak veren pazarlık aşamasına geçer (Carrell ve Heavrin, 2004: 204, 206-207). Bu aşamada, açıklanmış talepler arasındaki farklılıkların her bir taraf açısından değerlendirilmesi gerekir ve taraflar arasında mübadele gerçekleşebilir. Buna göre, taraflar çözüm aşamasında ya anlaşmaya ulaşırlar ya da kriz yaşarlar. Her iki tarafın görüşme ekiplerinin anlaşması durumunda, sendika üyelerinin onayıyla toplu iş sözleşmesi imzalanır. Kriz durumunda ise, açmaz arabuluculuk gibi barışçı ve grev ve lokavt gibi mücadeleci yollarla çözüme kavuşturulmaya çalışılır. Tarafların anlaşması durumunda, sendika üyelerinin onayıyla toplu iş sözleşmesi bağıtlanır.

Yanıt Açıklaması: İşyerinde üretim alanları, ofisler, asansörler, bekleme odaları ve koridorlarda arka planda müzik kullanımı zaman içinde yaygınlaşmıştır. Burada dikkat edilmesi gereken çalışanlar üzerinde ortaya çıkması beklenen etkiye bağlı olarak müzik seçiminin nasıl yapılması gerektiğidir. Örneğin dinlendirici, kendini iyi hissettirici müzikler, yemekhane, asansör, dinlenme odaları gibi alanlarda düşünülürken daha canlı müzikler üretim alanlarında çalışanların temposunu artırmak için kullanılabilir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Bir çalışma sistemine “insana yakışır” denilebilmesi için işin yapılabilir, zararsız, yüklenilebilir ve kişilik geliştirici niteliklere sahip olması gerekir.

Yanıt Açıklaması: Üretim sahasındaki işlerin parçalarına ayrılması ya da yapılması gereken işlerin sayısının azaltılması yoluyla görev etkinliğini artırmayı amaçlayan bir yaklaşım olarak tanımlanan kavram iş basitleştirmedir.

Yanıt Açıklaması: Çalışma yaşamı ve özel yaşam ilişkisinde beş temel varsayımdan söz edilebilir (Ulich, 1991: 307'den değiştirerek): Etkisizlik Varsayımı: Buna göre, çalışma zamanları ve boş zamanlardaki yaşam ve davranış biçimlerinin birbiriyle ilgisi yoktur. Çalışma yaşamı ve özel yaşam birbirlerinden bağımsız olarak gelişirler, Etkileşim Varsayımı: Çalışma zamanları ve boş zamanlardaki yaşam ve davranış biçimleri karşılıklı olarak birbirlerini etkilerler, İkame Varsayımı: Çalışma yaşamı veya özel yaşamda yanıt bulamayan ihtiyaçlar diğer tarafa yönelir, Pekiştirme Varsayımı: Çalışma yaşamı veya özel yaşamda edinilen değer, tutum ve davranış biçimleri, bir diğerindeki değer, tutum ve davranışları güçlendirerek pekiştirir, Çakışma Varsayımı: Çalışma sürecinde ve boş zamanlardaki yaşam ve davranış biçimleri çakışmalar göstermektedir, ancak bunun nedeni iki alanın bir-birini etkilemesi olmayıp üçüncü bir değişkenin varlığı söz konusudur,

Yanıt Açıklaması: Beklenti teorisinin başlıca değişkenleri beklenti, değer, güç ve araçsallıktır. Güç ; belirli bir davranışa odaklanması için gerekli olan güdülenme düzeyini veya iş için gerekli performansı sunmak için gerekli davranış dizisini temsil etmektedir. Değer (Valens); ödülün kişi açısından ifade ettiği değeri açıklamaktadır. Kişinin belirli bir çaba sarf edeceği düşünüldüğünde, elde edeceği ödülü isteme derecesini göstermektedir. Araçsallık; iş başarısının kişiye ödül getirmesini ifade etmektedir. Beklenti ise kişinin göstereceği çaba sonucunda iş başarısına ulaşma arzusunu gösterir. Dolayısıyla beklenti, kişinin davranışı gerçekleştirebileceği yönündeki öznel olasılığı ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Performans, bir çalışanın veya grubun, ilgili oldukları birimin ve örgütün amaçlarına, niteliksel ve niceliksel katkılarının toplam ölçüsü olarak tanımlanabilir. İşe ilişkin bilgilerin sistematik olarak toplanması, değerlendirilmesi ve sınıflandırılması sürecine iş analizi denir. Yetkinlik, mükemmel performansın elde edilmesinde ayırt edici bilgi, beceri ve tutumları kapsayan gözlemlenebilir davranışlardır. Önyargı, bir kimse veya grupla ilgili olarak belirli şart, olay veya görüntülere dayanarak önceden hüküm vermedir. Belirlenen ölçütlere göre bir işin yerine getirilme düzeyinin saptanması olarak tanımlanan kavram ise performans değerlendirmedir.

Yanıt Açıklaması: Çalışanın psikolojik iş çevresinde işyerinin fiziksel koşulları önemli bir başlıktır. Fiziksel koşullar, işyerinin yerleşkesi, işyerine ait binanın özellikleri ve bina içinde çalışma alanlarının nasıl düzenlendiğinden başlayarak çalışma alanının ışıklandırılması, gürültü, nem vb. pek çok konuya odaklanır.

Yanıt Açıklaması: Görüşmecinin empatik olması karşı tarafı anlamasına, onu daha kolay ikna etmesine faydalı olacaktır. Bu durumda doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Süreklilik gösteren işçi-işveren ilişkilerinde görüşmelere hazırlanmak, sözleşmenin yürürlükte kaldığı süre boyunca devam eden faaliyetler bütünüdür

Yanıt Açıklaması: Toplu görüşmelere hazırlık, başarılı bir toplu iş sözleşmesine ulaşmanın temel koşullarındandır. Görüşme planları ile strateji ve taktiklerin belirlenmesi, görüşme sonuçlarına yansımaktadır. Bu nedenle görüşmelere iyi hazırlanmak rasyonel bir pazarlık süreci ve sonuçları bakımından büyük öneme sahiptir.

Yanıt Açıklaması: 6 Nisan 2004 tarihli Resmi Gazete ’de yayımlanan 25425 sayılı “İş Kanunu’na İlişkin Çalışma Süreleri Yönetmeliği’ne göre ülkemizde genel çalışma süresi haftada en çok 45 saattir.

Yanıt Açıklaması: Genel olarak bakıldığında işyerinde şiddetin en çok gözlendiği sektörün hizmet sektörü olduğu görülmektedir. Bu durumun temel nedeni talebi çok, insanlarla yoğun etkileşim isteyen işlerin bu sektörde yer almasıdır.

Yanıt Açıklaması: Başarılı bir görüşmecide olması beklenen nitelikler aşağıdaki gibi sıralanabilir: 1. Belirgin amaçlar oluşturmak, 2. Acele etmemek, 3. Kuşkuya düştüğünde toplantı istemek, 4. Hazır olmak,5. Esnekliğini sürdürmek, 6. Karşı tarafın davranışlarını sürekli gözden geçirmek, 7. Karşı tarafça kullanılan durumu kurtarmaya yönelik taktiklere saygı göstermek, 8. Teklif edilen öncelikler aracılığıyla karşı tarafın gerçek menfaatlerini öğrenmeye çalışmak, 9. Aktif olarak dinlemek, 10. Dürüst fakat katı olmayan bir itibar oluşturmak, 11. Duygularını kontrol etmek, 12. Karşı tarafın her bir pazarlık davranışına ilişkin değerlendirmelerini hatırlamak, 13. Nihai amaçlara yönelik süregelen pazarlığı değerlendirmek, 14. Tekliflerin ifade biçimine özen göstermek, 15. Taraflardan hiçbirinin bütünüyle kazanmak ya da kaybetmek için çabalamasının gerekmediğini anlamak ve karşılıklı ödün vererek anlaşmanın başarılı görüşmeler için anahtar nitelik taşıdığını hatırlamak, 16. İnsanları empati yoluyla anlamaya çalışmak, 17. Tarafların gelecekteki ilişkilerinde şimdiki görüşmelerin etkisini dikkate almak.