Para ve Banka

Yanıt Açıklaması: M1 = C+D, Para arzı = Dolaşımdaki para + Vadesiz mevduatlar MB = C+R, Parasal taban = Dolaşımdaki para + Rezervler R = RR+SR, Rezervler = Zorunlu karşılıklar + Serbest rezervler

Yanıt Açıklaması: “Varlık Getiri oranı= vergi sonrası net kar/toplam varlıklar” olduğundan dolayı doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Küresel krize kadar % 2 dolaylarında bir enflasyonun fiyat istikrarı ile uyumlu olduğu, özellikle gelişmiş ülkelerde yaygın kabul görüyordu. Bu nedenle enflasyon hedeflemesi rejimi uygulayan gelişmiş ülkelerde enflasyon hedefleri genellikle % 2 ve civarında tutuldu.

Yanıt Açıklaması: Tahvilin arzı ile fiyatı arasındaki ilişki aynı yönlü. Tahvil fiyatı yükseldikçe (faizi düştükçe) arzı artacak. Tahvilin fiyatı yükselmese bile arzı artabilir. Tahvil devlet tahvili ise kamunun borçlanma ihtiyacının  artması devletin tahvil arzını artıracak.Şirketler için ise aynı fiyat düzeyinde şu gelişmeler daha fazla tahvil arz edilmesine yol açacaklar: Yatırım ortamının iyileşmesi, beklenen enflasyonun yükselmesi, ekonominin hızla büyümesi.

Yanıt Açıklaması: Yüksek kaldıraç oranı ile çalışan bankaların  batık kredilerinin artması ile beraber bu batıklar sermayeden karşılanmaya başlar. Eğer batık oranı artarsa ve bankada bunu karşılayacak yetersiz sermaye durumu söz konusu ise bu banka için ciddi bir sorundur.

Yanıt Açıklaması: Kronik enflasyon, yıllık fiyat artışlarının yıllar, hatta on yıllarla ölçülen uzun dönemler boyunca yüksek rakamlarda kalmasını ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Merkez Bankası Analitik Bilançosu incelendiğinde, iç varlıkların bir alt kalemi de döviz kurundaki değişmelere bağlı olarak dış varlıklar ile dış yükümlülükler arasındaki farkın lira karşılığının değişmesinin kaydedildiği ‘değerleme hesabı’ alt kalemidir.

Yanıt Açıklaması: TCMB'nin temel amacı fiyat istikrarını sağlamaktır.

Yanıt Açıklaması: TCMB’nin amaç bağımsızlığı olmamasına karşın araç ve ekonomik bağımsızlığı bulunduğundan dolayı doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Merkez bankası, bankacılık sisteminin ve dolayısıyla ekonominin likiditesini kalıcı olarak artırmak için doğrudan tahvil alımı gerçekleştirir

Yanıt Açıklaması: Parasal aktarım mekanizması, faiz kanalı, kur kanalı, kredi kanalı ve varlık fiyatları kanalını içermektedir. Faiz kanalı ve kur kanalı geleneksel kanallar olarak da bilinmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sargent ve Wallace çalışmalarında birincil açıklar üzerinde durmaktadır. Faiz dışı bütçenin sürekli açık verdiği bir ekonomide, merkez bankasının enflasyonu düşürmek amacıyla, para arzının artış oranını kontrol ederek sıkı bir para politikası uyguladığını düşünelim. Merkez bankası kamu borçlarının parasallaşmasına olanak tanımamış olmaktadır. Bu durumda, kamu elindeki ikinci seçeneğe yönelecek ve borçlanma yöntemini tercih edecektir.  Para ve Banka Bu ekonomide reel faiz oranı, reel GSYİH büyüme hızından yüksekse açığın borçlanma ile finansmanı borç/GSYİH oranının sürekli artmasına neden olacaktır. Bu durumda, faiz ödemelerinin bütçe içerisindeki payı gittikçe artacaktır. Faiz ödemelerindeki artış bütçe açığının daha da artmasına ve nihayetinde vergiler veya daha fazla borçlanma yoluyla finanse edilemeyecek kadar yüksek bir borç ve faiz yükü ile karşı karşıya kalınmasına sebep olacaktır. Bu olgu faizleri daha da yükseltecek ve kamunun bütçe açığı daha da yükselecektir. Mali baskınlığı, kısaca yüksek bütçe açığı ve enflasyonu az önemseyen bir ekonomik yapı olarak tasvir edebiliriz. Bu yapıda, kamu gelirlerinin kamu harcamalarının tamamını karşılamaması durumunda, bu fark para basılarak veya borçlanılarak karşılanacaktır. Mali baskınlığın yaşandığı ekonomik ortamlarda, mali otorite cari yılda ve gelecek yıllarda beklenen bütçe açıklarını, para politikası hedeflerini dikkate almadan belirlemektedir. Yani, mali baskınlıkta maliye politikası aktif konumda, para politikası ise pasif konumdadır. Tıpkı yukarıda anlatılan sevimsiz monetarist aritmetikte olduğu gibi. Dolayısıyla, doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kronik Enflasyon, yıllık fiyat artışlarının yıllar, hatta on yıllarla ölçülen uzun dönemler boyunca yüksek rakamlarda kalmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Merkez bankası basitleştirilmiş bilançosunun aktifinde yer alan üç kalem döviz rezervleri, menkul kıymetler ve reeskont kredileridir. Menkul kıymetlerin önemli bir kısmı o ülkenin hazinesinin ihraç ettiği bono ve tahvillerden oluşmaktadır. Bilançonun aktifinde yer alan bu iki kalemin değerindeki değişmeler önce rezervleri, ardından parasal tabanı ve para arzını etkilemektedir. Bilançonun pasifinde yer alan dolaşımdaki paranın ve serbest rezervlerin bir maliyeti yokken aktifinde yer alan bu iki varlık faiz getirisi sağlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Parasal baskınlıkta, mali otorite beklenen bütçe açıklarını para politikası hedefini dikkate alarak belirlemektedir.

Yanıt Açıklaması: Takas ekonomisinin yarattığı zorluklardan kurtulmak için çeşitli nesnelerin tarihte para olarak kullanmaktadır. Canlı hayvanlar ve deniz kabuklarından başlayarak altın ve gümüş gibi değerli madenlere giden bir süreç söz konusuydu. Değişimlerde yoğun olarak kullanılan bu nesnelere yani paralara mal para denilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Koridorun üst sınırını merkez bankasının bankalara borç verme faizi, alt sınırını ise merkez bankasının bankalardan borç alma faizi belirliyor. Bir de genellikle merkez bankalarının koridorun içinde olacak şekilde belirledikleri ve kısa vadeli piyasa faizinin o düzeye yakın bir yerde oluşmasını istedikleri politika faizi var.

Yanıt Açıklaması: Mesela hükümet her istediğinde merkez bankası başkanını değiştirebiliyorsa, merkez bankasının politik bağımsızlığından söz etmek mümkün değildir.

Yanıt Açıklaması: Bankalar finansal sistemde ortaya çıkan bir kriz anında mevduat çekişlerinin beklenmedik bir şekilde artması karşısında tedbir amaçlı olarak merkez bankasında zorunlu karşılık bulundururlar.

Yanıt Açıklaması: Ahlaki tehlike sözleşme imzalandıktan sonra ortaya çıkar. Borç alan borç verene gerçekleri yansıtmaz ve doğru bilgi vermez.