Uluslararası İktisat

Yanıt Açıklaması: Stolper-Samuelson Gelir Dağılımı Teoremi, Wolfgang F. Stolper ve Paul A. Samu­elson tarafından 1941-1948 yıllarında ortaya atılmıştır. Teoreme göre, serbest dış ticaret ülkede bol olan üretim faktörünün gelirini yükseltirken, kıt olan üretim faktörünün gelirini düşürür.

Yanıt Açıklaması: “Üretimde sabit maliyet şartları geçerlidir” dışındaki tüm seçenekler Klasik dış ticaret teorisine ait değildir.

Yanıt Açıklaması: Yeni dış ticaret teorileri kısmı okunmalıdır

Yanıt Açıklaması: H-O Teorisi, iktisatçılar tarafından kabul görmüş ve uygulaması çeşitli ülkelerde yapılmış bir teoridir. Çünkü Mantık yapısı tutarlıdır. Geometrik ve analitik yöntemlerin uygulanmasına uygundur. Ülkelerin faktör zenginlikleri ve malların faktör yoğunlukları gibi gerekli veriler kolaylıkla bulunabilmektedir. Dış ticaretin ekonomi üzerindeki birçok etkisi bu teoriyle açıklanabilmektedir. Buna karşılık, teorinin bazı eksikleri vardır. Birçok eksiği de teorinin varsa­yımlarından kaynaklanmaktadır. H-O Teorisi’nin eksikleri şunlardır: İki ülkeli, iki mallı ve iki faktörlü analiz gerçek hayattaki durumu yansıtma­maktadır.

Yanıt Açıklaması: Avrupa Serbest Ticaret Bölgesi (EFTA), 1960 yılında İngiltere öncülüğünde kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Michael Posner'e göre,birbirine benzer ekonomik şartlara sahip olan sanayileşmiş ülkeler arasındaki dış ticaretin temel nedeni "teknolojik değişim ve gelişmedir".

Yanıt Açıklaması: Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi, emek değer teorisine dayanır. Yani teori, sermaye, doğal kaynaklar ve girişimci faktörlerinin etkin kullanımıyla ilgilenmez. Günümüzde ise bu faktörler maliyetler üzerinde daha fazla etkili olabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararasındaki ekonomik ilişkiler, bir ülkenin iç ekonomik ilişkilerinden farklılıklar göstermekte ve birçok sorunu da beraberinde getirmektedir. Bu farklı­lıklar kısaca şöyle özetlenebilir: Dış ticarette farklı para birimleri vardır. Farklı ticaret kanunları, ticaret yöntemleri ve ekonomik sistemler söz konusudur. Pazarlama faaliyetlerini, ekonomik ve ticari mevzuatı anlamayı zorlaştıran dil farklılıkları vardır. Ülkelerin mal standartlarında ciddi farklılıklar vardır. Toplumların zevk ve tercihleri birbirinden çok farklıdır. Dış ekonomik ilişkileri kısıtlayıcı gümrük tarifeleri, kotalar, ithalat yasak­ları, yabancı sermaye yasağı, sıcak para giriş ve çıkışlarının kontrol edilme­si, iş gücünün ve iş adamlarının serbest dolaşımının olmaması gibi birçok uygulama vardır.

Yanıt Açıklaması: İş gücü ne ülke içinde tam hareketli ne de ülkeler arasında tam hareketsizdir. Gerçek hayatta, ülke içinde emeğin bir sektörden başka bir sektöre veya bir bölgeden başka bir bölgeye hareket etmesinin önünde ciddi engeller vardır. Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi’ne göre, ekonomide Friksiyonel (Geçici) işsizlik dahi yoktur. Böyle bir sınırsız hareket gerçek hayatta mümkün değildir. Ülkeler arasında da iş gücü hareketliliği sıfır değildir.

Yanıt Açıklaması: Eğer, sadece ithal ikamesi malının üretiminde yoğun olarak kullanılan üretim faktöründe artış olursa dış ticareti azaltıcı yönlü (dış ticarete karşıt) bir büyümeden bahsedilir. Çünkü ithal ikamesi malının üretiminin artması ithalatı azaltır. Buna karşılık ihraç malı üretimi azalır. Yani bir taraftan ihraç malı üretimi azalacağı için ihracat azalırken, diğer taraftan ithal ikamesi mallarının üretimi artacağı için ithalat azalır. Sonuçta dış ticaret hacmi azalır.

Yanıt Açıklaması: Stolper-Samuelson gelir dağılımı teoremi: Faktör donatımı teorisinden çıkartılan bir hipotez. Buna göre serbest ticaret gelir dağılımını ülkenin zengin biçimde sahip bulunduğu faktör lehine ve arzı kıt olan faktör aleyhine değiştirir.

Yanıt Açıklaması: Stolper-Samuelson Gelir Dağılımı Teoremi’ne göre serbest ticaret bir ülkede bol olan faktöre talebi artırarak onun fiyatını yükseltecek şekilde işler.

Yanıt Açıklaması: Rybczynski Teoremi, 1955 yılında T.M. Rybczynski tarafından ortaya atılmıştır. Dayandığı varsayımlar şunlardır: • Bir ülkede iki üretim sektörü bulunmakta ve her sektör doğrusal homojen üretim fonksiyonuna göre üretim yapmaktadır. • Üretimde, malların faktör yoğunlukları farklıdır. • Her iki üretim faktörü de tam olarak kullanılmaktadır, yani ekonomi tam istihdam düzeyinde dengededir. • Ele alınan ülke küçük bir ülkedir. Dış ticaret hadleri ekonomik büyümeden etkilenmemektedir.

Yanıt Açıklaması: Ürün dönemleri hipotezi: Sanayileşmiş ülkeler tarafından bir mal ilk icat edildiğinde standart değildir. Zamanla standartlaşır ve az gelişmiş ülkeler tarafından ihraç edilmeye başlanır.

Yanıt Açıklaması: Gümrük birliğinin dış ticaret hadleri üzerindeki etkileri dört başlık altında toplanabilir. Bunlar; Birlik İçinde Verimliliğin Artması, Birliğin Pazarlık Gücünde Meydana Gelen Değişmeler, Birliğin Ekonomik Büyüklüğünün Artması, Birliğin Kurulmasıyla Dış Ticaretin Birlik Dışı Ülkelerden Birlik İçine Kayması.

Yanıt Açıklaması: H-O Teorisi’nin sonuçlarından bir tanesi, karşılaştırmalı üstünlüklere dayalı bir dış ticaretin ülkeler arasında faktör fiyatlarını birbirine eşitleyeceğidir.

Yanıt Açıklaması: Homojen veya farklılaştırılmış bir malı satan birbirine bağımlı olan az sayıda(birkaç) satıcının faaliyette bulunduğu piyasa oligopol piyasasıdır.

Yanıt Açıklaması: Dinamik etkiler; dış rekabet etkisi, ölçek ekonomileri etkisi, dışsal ekonomiler etkisi, teknolojik ilerleme etkisi, yatırımları özendirme ve sermaye etkisi, kaynak hareketliliği etkisi ve kutuplaşma etkisi şeklinde sıralanmaktadır. Tüm bu etkiler doğrudan ve dolaylı olarak ülkelerin büyüme (kalkınma) hızını etkilemektedir.

Yanıt Açıklaması: Ölçek ekonomileri büyük pazara sahip ülke ve üreticiler için geçerlidir. Dolayısıyla küçük üretici ve ülkeler, ölçek ekonomilerinin sağlamış olduğu imkânlardan faydalanamaz. Küçük ülkelerin ölçek ekonomisinden faydalanması ancak dışa açık bir model ile mümkün olabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Avrupa Ekonomik Alanı, bir serbest ticaret bölgesi uygulaması örneğidir.