Toplu İş Hukuku

Yanıt Açıklaması: Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununa göre, “Sendikalar kuruldukları işkolunda faaliyette bulunur” (m.3/1). 6356 sayılı Kanun ile işkolu esasına göre sendikalaşma ilkesine kamu işverenleri açısından istisna getirilmiştir. Bununla birlikte sendikaların işkolu esasına göre faaliyette bulunacağına ilişkin düzenleme karşısında, aynı işyerinde çalışan işçiler veya aynı meslekte yer alan işçiler ancak bir işkolunda faaliyette bulunmak üzere sendika kurabilirler.

Yanıt Açıklaması: D şıkkı doğrudur. Kuruluşların sona ermesi halinde öncelikle malvarlığının tasfiyesi yapılır. Başka bir deyişle, kuruluşların aktif ve pasif malvarlığı belirlenir ve hukuki ilişkileri kesilir. Bu tasfiye sendikanın tüzüğündeki hükümlere göre yapılır.

Yanıt Açıklaması: İşveren sendikası kurucusunun tüzel kişi olması halinde tüzel kişiyi temsil eden gerçek kişide aşağıda belirtilen koşullar aranır: • Ehliyet sahibi olma, • Belirli suçlardan hüküm giymemiş olma, • Fiilen çalışır olma.

Yanıt Açıklaması: Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu m.8'e göre, sendika kurucularının yaptıkları işlerin nitelikleri sendika tüzüklerinde bulunması gereken zorunlu unsurlardan biri değildir.

Yanıt Açıklaması: D şıkkı doğrudur. İşçi sendikasına üyelik için ilgili işçinin 15 yaşını doldurması da şarttır (m.17/1).

Yanıt Açıklaması: Sendika en az 7 işçi veya işverenin biraraya gelerek oluşturdukları kuruluşlardır. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: C şıkkı doğrudur. Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu, kuruluşların bağımsız kuruluşlarca mali denetim zorunluluğu öngörmüştür. Buna göre, kuruluşların gelir ve giderlerine ilişkin mali denetimleri, en geç iki yılda bir 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre denetim yetkisine sahip yeminli mali müşavirlerce yapılır. Bu denetimin yapılmış olması, denetleme kurulunun yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz (m.29/2). Ayrıca Cumhurbaşkanlığına bağlı Devlet Denetleme Kurulu ve Yüksek Denetleme Kurulunun kuruluşlar üzerinde genel denetim yetkisinin bulunduğunu belirtmek gerekir.

Yanıt Açıklaması: Yeni Kanun, işçi sendikası üyesi bir işçinin bir yılı aşmayan bir süre işsiz kalması halinde sendika üyeliğinin aynen devam edeceğini belirtmiştir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Anayasa’nın 51. maddesinde, uluslararası sözleşmelerde de ifadesini bulan sendika hak ve özgürlüğünün bir gereği olarak, işçilerin ve işverenlerin önceden izin almaksızın sendika kurabilecekleri belirtilmiştir. Cevap: D şıkkıdır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Yönetim kurulu, kuruluşların temsil organıdır.

Yanıt Açıklaması: Genel kurul, yönetim kurulu, denetleme kurulu, ve disiplin kurulu kuruluşun ve şubelerinin organlarındandır. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Sendika işyerinde temsilci olarak atadığı üyelerinin kimliklerini onbeş gün içinde işverene bildirmek zorundadır (m.27/1). Atanacak temsilci sayısının belirlenmesinde, atama tarihinde işyerinde çalışmakta olan işçi sayısı esas alınır. Sendika tüzüğünde işyeri sendika temsilcisinin seçimle belirlenmesine ilişkin hüküm bulunması halinde seçilen üye temsilci olarak atanır (m.27/3).

Yanıt Açıklaması: Kuruluşun ve şubelerinin organları; genel kurul, yönetim kurulu, denetleme kurulu ve disiplin kuruludur (m.9/1). Ayrıca, kuruluşlar gerekliliğe göre başka organlar da kurabilir. Ancak genel kurul ile yönetim, denetim ve disiplin kurullarının görev ve yetkileri bu organlara devredilemez (m.9/2). Başkanlar kurulu, eğitim kurulu, araştırma kurulu gibi çeşitli isimlerde kurulabilecek bu organlara seçimlik (isteğe bağlı) organlar adı verilir.

Yanıt Açıklaması: 2821 sayılı Kanunda yirmisekiz olan sendikaların kurulabilecekleri işkolları 6356 sayılı Kanuna ekli 1 sayılı cetvelde yirmi adet olarak belirlenmiştir. Bunlar içinde, enerji, metal, inşaat ve iletişim yer almakta iken; adalet yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: İşçinin her bir iş ilişkisi çerçevesinde, çalıştığı işyerinin girdiği işkolu dışındaki bir işçi sendikasına üye olması mümkün değildir. Fakat her nasılsa böyle bir üyelik gerçekleşmişse hukuken geçersizdir. Örneğin, metal işkolunda çalışan bir işçinin bu çalışması nedeniyle gidip gıda işkolundaki bir işçi sendikasına üyeliği böyledir. Ancak işçi aynı evrede kaç tane iş sözleşmesiyle çalışıyorsa, bunların her biri bağlamında işyerinin girdiği işkolundaki sendika veya sendikalara üye olması mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Sendikaların en az yedi kişinin biraraya gelmesiyle kurulabilir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Üyelik ve dayanışma aidatlarının işçinin ücretinden kesilmek suretiyle yetkili sendikaya ödenmesine kaynakta kesme sistemi denir.

Yanıt Açıklaması: Kuruluşlar, sendikalar yazılı başvuruları üzerine iş sözleşmesinden ve çalışma ilişkisinden doğan hakları ile sosyal güvenlik haklarında üyelerini temsilen dava açabilirler.

Yanıt Açıklaması: 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda sendika, işçilerin veya işverenlerin çalışma ilişkilerinde, ortak ekonomik ve sosyal hak ve çıkarlarını korumak ve geliştirmek için en az yedi işçi veya işverenin biraraya gelerek bir işkolunda faaliyette bulunmak üzere oluşturdukları tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar olarak tanımlanmıştır. Cevap: C şıkkıdır.