Toplu İş Hukuku

Yanıt Açıklaması: Bir işkolunda birden fazla sendika kurulabilmesi, sendika çokluğu ilkesinin bir sonucudur.

Yanıt Açıklaması: Toplu iş sözleşmesi, işçi sendikası ile işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işveren arasında yapılır.

Yanıt Açıklaması: Sendika üyelerinin aidat ödeme borcu sendika üyeliğinden kaynaklanan temel borçtur. Üyelik aidatının miktarı kuruluşların tüzüklerinde belirtilen usul ve esaslara göre genel kurul tarafından belirlenir (m.18/1). Üyelik ve dayanışma aidatları, yetkili işçi sendikasının işverene yazılı başvurusu üzerine, işçinin ücretinden kesilmek suretiyle ilgili sendikaya ödenir (m.18/2). Başka bir ifade ile yetkili işçi sendikasının üyeleri açısından check off (kaynakta kesme) sistemi öngörülmüştür. Diğer sendikalar da ise üyelik aidatı üye tarafından sendikaya ödenir. Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda üyelik aidatı için bir üst sınır ön görülmemiştir.

Yanıt Açıklaması: Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda, işçi sendikalarının faaliyet gösterebilecekleri işkollarının bu Kanuna ekli (1) sayılı cetvelde gösterileceği belirtilmiştir (m.4/1). Söz konusu cetvelde işkolları sıra numarasına göre 20 ayrı başlıkta isimlendirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Anılan uluslararası belgelerden Türkiye tarafından onaylanan 87 sayılı ILO Sözleşmesinde doğrudan greve ilişkin açık bir düzenleme yer almamaktadır. Bununla birlikte, sözleşmenin 10. maddesinde örgüt, çalışanların ve işverenlerin menfaatlerine hizmet ve bu menfaatleri savunma amacı güden her türlü kuruluş biçiminde tanımlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: D şıkkı doğrudur. Sendikalar, yazılı başvuruları üzerine iş sözleşmesinden ve çalışma ilişkisinden doğan hakları ile sosyal güvenlik haklarında üyelerini ve mirasçılarını temsilen dava açmak ve bu nedenle açılmış davada davayı takip yetkisine sahiptir . Yargılama sürecinde üyeliğin sona ermesi üyenin yazılı onay vermesi kaydıyla bu yetkiyi etkilemez.

Yanıt Açıklaması: Toplu iş hukuku başlıca 2 kısımdan oluşmaktadır: • Sendikalar hukuku, • Toplu iş sözleşmesi hukuku.

Yanıt Açıklaması: Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununa göre işverenin, gerek fesih dışında ve gerekse de sözleşmenin feshi bağlamında sendikal kökenli haksız-ayırımcı işlemiyle karşılaşan işçiye ödeyeceği tazminata sendikal tazminat adı verilir.

Yanıt Açıklaması: B şıkkı doğrudur. Yazılı bildirim kendisine tebliğ edilen üye, bu karara karşı, kararın kendisine tebliği tarihinden başlayarak otuz gün içinde mahkemeye (İş Mahkemesine) itiraz edebilir. Otuz günlük süre istisnai haller dışında bir aya denk gelmeyeceği gibi, bir hak düşürücü süredir. Olayımızda şubat ayından itibaren yapılacak sayımla otuz günlük sürenin son gününün 03.03.2018 tarihi olduğu anlaşılır.

Yanıt Açıklaması: Sendikalar, siyasi partilerden destek geliri alamazlar.

Yanıt Açıklaması: Genel kurulun oluşumu, toplanma zamanı, görev ve yetkileri, üye ve delegelerinin oy kullanmaları, çalışma usul ve esasları ile toplantı ve karar yeter sayıları, sendika ve konfederasyon tüzüklerinde bulunması gereken zorunlu unsurlardır.

Yanıt Açıklaması: Yapılan ilk genel kurul toplantısından sonra, kuruluşların düzenli olarak belirli zaman aralıkları ile genel kurul toplantısı yapmaları gerekir. Bu toplantılara olağan genel kurul toplantısı denir. Olağan genel kurul toplantılarının en geç dört yılda bir yapılması gerekir.

Yanıt Açıklaması: 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda işçi ve işverenlerin oluşturdukları örgütsel yapıları ifade etmek üzere genel olarak “kuruluş” kavramına yer verilmiştir. Kanunun 2. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde kuruluş kavramının sendika ve konfederasyonları ifade ettiği belirtilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası kuruluşlarla işbirliği ve onlarda temsilcilik açılması için aynı kural değil, neticede üye veya delege tamsayısının 1/4’ünden az olmamak üzere, ilgili toplantıya katılanların salt çoğunluğunun oyu gerekli ve yeterlidir. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Kuruluşların ilk genel kurul toplantısının tüzel kişilik kazanmalarından itibaren altı ay içerisinde yapılması gerekir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Vali, tüzük ve kurucuların listesini onbeş gün içerisinde Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına gönderir. Bakanlık; kuruluşun adını, merkezini ve tüzüğünü onbeş gün içinde resmi internet sitesinde ilan eder (m.7/2). Tüzüğün veya ekindeki belgelerin içerdikleri bilgilerin kanuna aykırılığının saptanması ya da bu Kanunda öngörülen kuruluş koşullarının sağlanmadığının anlaşılması halinde ilgili valilik kanuna aykırılık veya eksikliklerin bir ay içinde giderilmesini ister. Bu süre içinde kanuna aykırılığın veya eksikliğin giderilmemesi halinde, Bakanlığın veya ilgili valiliğin başvurusu üzerine mahkeme, gerekli gördüğü takdirde kurucuları da dinleyerek üç işgünü içinde kuruluşun faaliyetinin durdurulmasına karar verebilir.

Yanıt Açıklaması: İşyerinde işçi sayısı 1001 ile 2000 arasında ise en çok altı temsilci atanabilir.

Yanıt Açıklaması: 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda sendika, işçilerin veya işverenlerin çalışma ilişkilerinde, ortak ekonomik ve sosyal hak ve çıkarlarını korumak ve geliştirmek için en az yedi işçi veya işverenin biraraya gelerek bir işkolunda faaliyette bulunmak üzere oluşturdukları tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar olarak tanımlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Anayasa’nın 53. maddesine göre, işçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler. Bu şekilde işçi ve işverenlere tanınan çalışma koşullarını serbestçe belirleme hak ve yetkisine toplu iş sözleşmesi özerkliği adı verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Toplu iş sözleşmeleri aracılığıyla sosyal taraflara tanınan kural koyma yetkisi şu sınırlamalara tabidir; 1. Bu düzenleme yetkisi öncelikle amacıyla sınırlıdır. Bu amaç Anayasa’nın 53. maddesinde, işçiler ve işverenlerin karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek şeklinde belirtilmiştir. Şu halde bu amaç dışında bir amaca yönelik olarak toplu iş sözleşmesi bağıtlanamaz. 2. Toplu iş sözleşmesi özerkliğinden hareketle yine temelini Anayasa’dan alan temel hak ve özgürlüklere aykırı toplu iş sözleşmesi hükümleri öngörülemez. 3. Toplu iş sözleşmeleri ile Anayasa’nın 10. maddesinde düzenlenen eşitlik ilkesine aykırı, ayrımcı düzenlemeler getirilemez. 4. Toplu iş sözleşmeleri kanunların emredici hükümlerine aykırı olamaz.