Toplu İş Hukuku

Yanıt Açıklaması: Yüksek Hakem Kurulu başvuru dilekçesinin alındığı günden başlayarak altı işgünü içinde başkan ve en az beş üyenin katılımı ile toplanır. Mazeretli veya izinli olan asıl başkan veya üyenin yerini aynı gruptan yedek başkan veya yedek üyelerden biri alır.

Yanıt Açıklaması: Arabulucunun görevi kendisine yapılacak bildirimden itibaren onbeş gün sürer. Bu süre tarafların anlaşması ile en çok altı işgünü uzatılabilir ve görevli makama bildirilir.

Yanıt Açıklaması: Kapsam dışı bırakılan işçiler, İşveren vekilleri, Greve katılmayan işçiler, Toplu iş sözleşmesi görüşmelerine iş­vereni temsilen katılan işçilerdir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Dayanışma aidatı ödeyerek toplu iş sözleşmesinden faydalanabilecekler üç grupta toplanabilir: • Toplu iş sözleşmesi imzalandığında işyerinde çalışan ancak taraf işçi sendikasına üye olmayanlar, • Toplu iş sözleşmesi imzalandıktan sonra işyerinde işe girip çalışmaya başlayan ancak taraf işçi sendikasına üye olmayanlar, • İmza tarihinde işyerinde çalışan ve taraf işçi sendikasına üye olan ancak daha sonra üyelikten ayrılan veya çıkarılanlardır.

Yanıt Açıklaması: Nispi barış borcu İş koşullarının tekrar tartışmaya açılamama­sı, toplu sözleşmede yer alan bir barış hük­mü gereği sadece toplu sözleşmede kararlaş­tırılan iş koşullarıyla sınırlı olmasıdır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Kuruluşlar, tüzüklerinde yer alan konularda serbestçe faaliyette bulunurlar. Kuruluşlar, tüzükleriyle belirlenen amaçları dışında faaliyette bulunamazlar.

Yanıt Açıklaması: Atama yoluyla üyelik dışındaki tüm yollar işçi sendikası üyeliğini kazanma yollarıdır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de toplu çıkar uyuşmazlıklarının çözümlenmesinde karma sistem benimsenmiştir. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: İşçi ve işveren taraflarının toplu iş sözleşmesi süresince tekrar menfaat uyuşmazlığı çıkarmamak üzere sulh olmalarına barış borcu adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Örgütün üyeyi üyelikten atmasına ihraç (çıkarma) adı verilir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Bilinen en eski toplu iş sözleşmesi 1789 yılında Belçika’da yapılmıştır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Toplu iş sözleşmelerinin işlevleri şunlardır: • Koruma işlevi, • Düzen işlevi, • Barış işlevi, • Adil gelir dağılımı işlevi, • Devletin düzenleme alanının sınırlanması işlevi, • Ekonomiyi etkileme işlevi.

Yanıt Açıklaması: İşkolunda yüzde bir barajının aşılıp aşılmadığının tespitinde, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının her yıl Ocak ve Temmuz aylarında yayınladığı istatistikler esas alınır.

Yanıt Açıklaması: Kanun, bazı durumlarda üyeliğin sona ermediği gibi askıyla da karşılaşmayacağını, aynen tüm içeriğiyle devam edeceğini benimsemiştir. Bunlar, bazıları uysa da çoğu eski Kanundakinden oldukça farklı olgular olarak karşımıza çıkmaktadır. “Geçici işsizlik”, “kuruluşun genel kurul dışındaki zorunlu organlarında görev almak” ve “emekli olduğu halde çalışmak”tan ibarettir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: İş hukuku sistemimizde asıl olan sendika üyesi işçilerin toplu iş sözleşmesinden yararlanmalarıdır. Ancak, taraf işçi sendikasının izni ile ve negatif sendika özgürlüğü de düşünülerek “dayanışma aidatı” ve “teşmil” müesseseleri ile taraf işçi sendikasına üye olmayanların da toplu iş sözleşmesinden yararlanabilmeleri imkânı sağlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: İşçi sendikasına üyelik için işçinin asgari ücretle çalışıyor olması şartı dışındaki diğer şartlar söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Toplu çıkar uyuşmazlıklarının çözümlenmesindeki yollardan biri; zorunlu tahkim, uzlaştırma, özel tahkim ve arabuluculuk gibi barışçı çözüm yollarıdır. Diğer çözüm yolu ise grev ve lokavt gibi mücadeleci çözüm yollarıdır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Arabulucu, tarafların anlaşmasını sağlarsa, toplu iş sözleşmesi imzalanır ve ilgili makamlara tevdi edilir (m.50/4). Arabuluculuk süresinin sonunda anlaşma sağlanamamışsa, arabulucu üç işgünü içinde uyuşmazlığı belirleyen bir tutanak düzenler ve uyuşmazlığın sona ermesi için gerekli gördüğü önerileri de ekleyerek görevli makama tevdi eder. Görevli makam, tutanağı en geç üç işgünü içinde taraflara tebliğ eder (m.50/5). Bu tebliğ üzerine Kanunda öngörülen usuli koşullara uyularak mücadeleci yollara başvurulur.

Yanıt Açıklaması: Hukuk sistemimizde grev oylaması kabul edilmiştir. Bu çerçevede grev kararının işyerinde ilan edildiği tarihte o işyerinde çalışan işçilerin en az dörtte birinin ilan tarihinden altı iş günü içerisinde iş yerine bağlı bulunduğu görevli makama yazılı başvuruda bulunabilir.

Yanıt Açıklaması: Civata üretme işlerinde  Kanunun 62. maddesinde belirtilen işler ve yerlerde grev yapılamayacağı öngörülmüş bir iş yeri değildir.