Bireysel İş Hukuku

Yanıt Açıklaması: İş görme borcunun bizzat yerine getirilmesinin sonucu olarak işçinin ölümü hâlinde iş sözleşmesi sona erer, mirasçılarla devam etmez.

Yanıt Açıklaması: Sadakat borcu, sır saklama yükümlülüğünü de içerir. Türk Borçlar Kanunu’nun 396. maddesinin son fıkrasına göre; “İşçi, iş gördüğü sırada öğrendiği, özellikle üretim ve iş sırları gibi bilgileri, hizmet ilişkisinin devamı süresince kendi yararına kullanamaz veya başkalarına açıklayamaz. İşverenin haklı menfaatinin korunması için gerekli olduğu ölçüde işçi, hizmet ilişkisinin sona ermesinden sonra da sır saklamakla yükümlüdür”.

Yanıt Açıklaması: İşçinin üstün bir çaba göstererek nitelik ve nicelik olarak başarılı çalışmasının ödüllendirilmesi amacıyla ödenen ücret eki primdir. Bu nedenle doğru şık “a”dır.

Yanıt Açıklaması: Yüzdelik pay ücret eki değildir.

Yanıt Açıklaması: Toplu İş Hukuku • Sendikalar ve Toplu • İş Sözleşmesi Kanunu

Yanıt Açıklaması: Anlaşma yoluyla ücret

Yanıt Açıklaması: Anayasa yasama kaynağıdır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Ücret alacaklarında zaman aşım süresi beş yıldır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İşçi kanununda sadakat ve hesap verme borcuna aykırılık halleri fesih nedeni olarak kabul edilmiştir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bir kişinin işçi sayılması için mutlaka özel sektörde çalışması gerekli olmayıp kamu sektöründe de iş sözleşmesiyle çalışan kişiler işçi sıfatı taşırlar.

Yanıt Açıklaması: Ücrete ilişkin ikinci unsur, ücretin parayla ödenen tutar olmasıdır. Bu ücret temel ücrettir. Temel ücret, prim, ikramiye ve örneğin giyim yardımı, yakacak yardımı gibi sosyal yardımları kapsamayan ücrettir. Bu nedenle temel ücrete çıplak ücret de denir. Temel ücret ayni (eşya) olarak ödenemez. Ancak, sosyal yardımların örneğin giyecek, yiyecek, yakacak gibi yardımların ayni (eşya) olarak verilmesi mümkündür. Prim, ikramiye ve sosyal yardımlar ile diğer ücret eklerini de kapsayacak ücrete geniş anlamda ücret veya giydirilmiş ücret denir. Bu ayrım, bazı işçilik haklarının hangi ücret üzerinden hesaplanacağı ve ödeneceğinin tespiti bakımından önemlidir

Yanıt Açıklaması: İş sözleşmesinden kaynaklanan emir ve talimat verme yetkisini işveren kendisi kullanabileceği gibi bu yetkiyi işyerinde çalışan diğer işçilere de verebilir. İşveren adına hareket eden ve işin, işyerinin ve işletmenin yönetiminde görev alan kişilere işveren vekili denir (İK m.2, f.5).

Yanıt Açıklaması: İşçiden iş görme borcunu yerine getirmesini çağrı yoluyla talep hakkına sahip olan işveren, bu çağrıyı, aksi kararlaştırılmadıkça, işçinin çalışacağı zamandan en az dört gün önce yapmak zorundadır.

Yanıt Açıklaması: İş sözleşmesinde, işçinin temel borç olarak üstlendiği iş görme borcunun karşılığını, işverenin ücret ödeme borcu oluşturmaktadır. İşverenin üstlendiği yan borçlar ise, işçiyi gözetme borcu ve eşit davranma borcudur.

Yanıt Açıklaması: İşverenin, geçici bir süreyle iş görme edimini yerine getirmek üzere işçiyi bir başka işverene devretmesine geçici iş ilişkisi veya uygulamadaki deyimi ile ödünç iş ilişkisi denir.

Yanıt Açıklaması: İş Kanunu’nun 32. maddesi ücreti “genel anlamda ücret, bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve parayla ödenen tutardır” şeklinde tanımlamıştır. Tanımda yer alan ilk unsur ücretin yapılan işin karşılığı olmasıdır. Diğer bir ifadeyle iş görme ediminin ifa edilmediği hâllerde ücrete hak kazanılamaz.

Yanıt Açıklaması: Kanunda da belirtildiği gibi, primler gibi ikramiyeler de bir iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile getirilmiş veya işveren tarafından tek yanlı olarak sağlanmış olabilir. İşveren tarafından tek yanlı olarak sağlanma, işverenin örneğin bir duyuru ile taahhüdü şeklinde gerçekleşebileceği gibi, belirli koşulların varlığı hâlinde üst üste uygulama ve bunun sonucu olarak iş koşulu hâline gelme şeklinde de gerçekleşebilir. İş koşulu haline gelmiş olması da işverenin her zaman son verebilmesi olanağını ortadan kaldırır.

Yanıt Açıklaması: Türk Borçlar Kanununun 417. maddesinin 2. fıkrasında işverenin iş sağlığı ve güvenliği önlemleri alma yükümlülüğü düzenlenmiştir. Madde uyarınca; “İşveren işyerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, işçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdür”.

Yanıt Açıklaması: Zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış ve örgün eğitime devam etmeyen çocukların çalışma saatleri günde yedi ve haftada otuzbeş saatten; sanat, kültür ve reklam faaliyetlerinde çalışanların ise günde beş ve haftada otuz saatten fazla olamaz.

Yanıt Açıklaması: 4857 sayılı İş Kanunu’nun 8. maddesinin ilk fıkrası ile Türk Borçlar Kanunu’nun 393. maddesinin ilk fıkrasında iş sözleşmesi tanımlanmıştır.