İş Sağlığı ve Güvenliği

Yanıt Açıklaması: Risk değerlendirme, işyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin çalışanlara, işyeri ve çevresine verebileceği zararların ve bunlara karşı alınacak önlemlerin belirlenmesi amacıyla yapılması gereken çalışmalardır.

Yanıt Açıklaması: Hayvan Bulunduranın Sorumluluğu TBK m.67/I’de, bir hayvanın bakımını ve yönetimini sürekli veya geçici olarak üstlenen kişinin hayvanın verdiği zarardan yükümlü olduğu, m.67/II’de ise hayvan bulunduran kimsenin bu zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat etmesi halinde sorumlu olmayacağı öngörülmüştür. Bu düzenlemede de, TBK m.66’da yer alan adam çalıştıranın sorumluluğunda olduğu gibi objektif özen yükümlülüğünü gerekli şekilde yerine getirmemekten doğan bir kusursuz sorumluluk kabul edilmiştir. Gerek m.66’da gerekse m.67’de zararın meydana gelmesinde gerekli özenin gösterilmemiş olduğu ve zararın bu nedenle oluştuğu karine olarak kabul edilmiştir.Yani sorumluluk için hayvan bulunduranın kusurunun olup olmaması önem arz etmez. Hayvan bulunduranın sorumlu tutulabilmesi için üçüncü kişinin uğradığı bir zarar olması, bu zararın hayvan tarafından verilmiş olması ve zarar ile hayvan arasında uygun illiyet bağının bulunması gerekir. Sorumluluğun doğabilmesi için bir hayvanın bakımının ve yönetiminin sürekli veya geçici olarak üstlenilmesi gerekir. Hayvanın terkedilmesi durumunda, hayvanın başkalarına zarar vermemesi için alınması gerekli tedbirler (örneğin yırtıcı bir hayvanın terk edilmesi durumunda) alınmamışsa, hayvan bulunduran TBK m.66’ya göre sorumlu olacaktır. Hayvanın terkedilmesi durumunda, tedbir alınması gerekip gerekmeyeceği terk etme durumundaki şartlara göre belirlenecektir. Hayvanın kaçması halinde de kaçmaması için gerekli tedbirin alınıp alınmadığı araştırılacaktır. Hayvan bulunduran, zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini, gerekli özeni göstermiş olsa dahi zararın meydana gelmesine engel olamayacağını, zira illiyet bağının mücbir sebep veya zarar gören üçüncü kişinin kusurlu davranışı nedeniyle kesildiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulur. İşçi, işyerinde çalışırken işverenin hayvanının neden olduğu bir zarara uğrarsa hayvan bulunduran işverenden isterse TBK m.417 hükmüne isterse m.67 hükmüne dayanarak zararının tazminini talep edebilir. TBK m.417 hükmüne göre işçinin, işverenin koruma ve gözetme borcu gereği gerekli tedbirleri almadığını ve hayvan hakkında bilgilendirilmediğini ispat etmesi gerekir. TBK m.67’ye dayanarak işvereni sorumlu tutmak isterse, işverenin bulundurduğu hayvan nedeniyle zarara uğradığını ispatlaması yeterlidir. Zamanaşımı süreleri bakımından taleplerini TBK m.417 hükmüne dayandırırsa 10 yıllık (TBK m.146), TBK m.67 hükmüne dayandırırsa zarar görenin öğrendiği tarihten itibaren 2 yıl, herhalde fiilin işlendiği tarihten başlayarak 10 yıllık zamanaşımı süresine tabi olacaktır (TBK m.72). Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sigortalının bedensel veya ruhsal bir zarara uğraması, SSGSSK’da yer alan hükümden hareketle meslek hastalığının unsurlarından birisidir.

Yanıt Açıklaması: Yapı malikinin sorumluluğunun şartları şunlardır: • Bina veya diğer yapı eserlerinin olması, • Bina veya diğer yapı eserlerinin yapımında bozukluk veya bakımında eksiklerin olması, • Bina veya diğer yapı eserinin yapımında bozukluk veya bakımında eksiklik ile uğranılan zarar arasında uygun illiyet bağının olması.

Yanıt Açıklaması: İşverenin koruma ve gözetme borcuna ilişkin özel hukuk niteliği taşıyan hukuki düzenlemelerin dayanağı, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK) m.417’dir.

Yanıt Açıklaması: İş sağlığı ve güvenliğinin önemi gün geçtikçe artmıştır ve artmaktadır. İş sağlığı ve güvenliğinin önem kazanmasının nedenlerini teknik zorunluluklar, ekonomik zorunluluklar ve sosyal zorunluluklar şeklinde üç başlık altında inceleyebiliriz

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde, iş sağlığı ve güvenliği konusuyla doğrudan ya da dolaylı olarak ilgilenen çok sayıda kurum ve kuruluş vardır. Bunların başında Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (AÇSHB) gelmektedir. Bakanlığın örgüt yapısı içinde dört ayrı birim konuyla ilgilidir. Bunlar İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Rehberlik ve Teftiş Kurulu Başkanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü Başkanlığı (İSGÜM) ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi (ÇASGEM) birimleridir. Sağlık Bakanlığı ve Milli Savunma Bakanlığı da ülkemizde iş sağlığı ve güvenliği ile ilgilidir. Milli Savunma Bakanlığı’nın konuyla ilgisi askeri işyerlerinin teftişiyle ilgilidir. Bakanlıklardan sonra Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), belediyeler, Sanayi ve Verimlilik Genel Müdürlüğü, Türk Standartları Enstitüsü ve üniversiteler kendi görev alanları itibariyle değişik açılardan ve değişik amaçlarla konuyla ilgilidirler.

Yanıt Açıklaması: Yapılan tedaviler sonunda kazaya uğrayan işçilerde çalışma gücü kayıpları meydana gelmiş ise sürekli olarak başkalarına bağımlı ve muhtaç kalmaları önlenmelidir. Rehabilitasyon, koruyucu ve tedavi edici hizmetlerine rağmen bedenen veya ruhen sakat kalmış, çalışma gücünü kaybetmiş kişilerin, başkalarına bağımlı olmadan yaşamlarını sürdürebilmelerini sağlamak amacıyla yapılan tıbbi ve sosyal yardım çalışmalarıdır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: TBK’nın “işçinin kişiliğinin korunması” başlığı altında m.417’de, koruma ve gözetme borcu düzenlenmiştir. Getirilen hükme göre, “işveren hizmet ilişkisinde işçinin kişiliğini korumak ve saygı göstermek ve işyerinde, özellikle işçilerin psikolojik ve cinsel tacize uğramamaları ve bu tür tacizlere uğramış olanların daha fazla zarar görmemeleri için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür”.

Yanıt Açıklaması: İşverenin sorumluluğunun hukuki niteliği konusunda iki görüş savunulmaktadır. Bazı yazarlar kusur sorumluluğu esasını kabul ederken, bazı yazarlar kusursuz sorumluluk esasını kabul etmektedirler. Yargıtay ise olayın özelliğini dikkate alarak sorumluluğu bazı kararlarında kusur, bazı kararlarında ise kusursuz sorumluluk esasına dayandırmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İşyeri, adres değiştirdiği zaman 10 gün içinde yeniden yeni adrese göre işyeri bildirgesi verilmelidir.

Yanıt Açıklaması: İşverenin koruma ve gözetme borcuna ilişkin özel hukuk niteliği taşıyan hukuki düzenlemelerin dayanağ ı, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK) m.417’dir.

Yanıt Açıklaması: İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu m.22’de, elli ve daha fazla çalışanın bulunduğu ve altı aydan fazla süren sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde işverenin, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalarda bulunmak üzere iş sağlığı ve güvenliği kurulu oluşturma yükümlülüğü öngörülmüştür. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: B seçeneğinde verilen makinelerin yol açtığı kazalar arasında iken, A, C ve E seçeneklerinde verilenler çevresel faktörlerin yol açtığı kazalar arasında sıralanabilir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında

Yanıt Açıklaması: Yapı malikinin sorumluluğunun şartları şunlardır: • Bina veya diğer yapı eserlerinin olması, • Bina veya diğer yapı eserlerinin yapımında bozukluk veya bakımında eksiklerin olması, • Bina veya diğer yapı eserinin yapımında bozukluk veya bakımında eksiklik ile uğranılan zarar arasında uygun illiyet bağının olması.

Yanıt Açıklaması: 1560 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu olarak bur kanun hükmü bulunmadığından doğru cevap "C" şıkkı olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: 1936 tarih ve 3008 sayılı İş Kanunu, ilk iş kanunu olması nedeniyle Türk çalışma hayatı açısından bir dönüm noktasıdır. Bu Kanunda, iş sağlığı ve güvenliği alanında düzenlemeler yer almıştır. Kanunun uygulanmasını sağlamak amacıyla çok sayıda tüzük çıkarılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Tehlikeli davranışlara yol açan fizyolojikfaktörler şunlardır: • Fizikselyetersizlikler, • Fizikseluyumsuzluk, • Uykusuzluk, • Yorgunluk.

Yanıt Açıklaması: Birinci basamak sağlık hizmetleri, hastaların ilk başvurdukları, ayakta tedavi edildikleri kuruluşlardır. Sağlık ocakları, Ana Çocuk Sağlığı Merkezleri, kurum hekimlikleri birinci basamak tedavi hizmetlerinin verildiği yerlerdir . Birinci basamaktaki imkânlarla tedavisi yapılamayan hastalar ikinci basamağa sevk edilmektedirler. İkinci basamak sağlık hizmetleri, hastaların yatırılarak tanı ve tedavi hizmetlerinin verildiği hastanelerdir. Burada hastalar, uzman hekimler tarafından tedavi edilirler. Üçüncü basamak sağlık hizmetleri de en üst düzeyde tıp teknolojisi kullanılan üniversite hastaneleri, kanser araştırma merkezleri, ruh ve sinir hastalıkları hastaneleri ve senatoryumlardır.