İş Sağlığı ve Güvenliği

Yanıt Açıklaması: Çalışanların yaptıkları işten zarar görebilecekleri Hipokrat tarafından ileri sürülmüştür. Hipokrat, ilk kez kurşunun zehirli etkilerinden söz etmiştir. Nicander,Hipokrat’ın çalışmalarını daha da geliştirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Tehlikeli davranışlara yol açan psikolojik faktörler şunlardır: • Zihinsel yetenek, • Duygusal yapı, • Sakarlık, • Duygusal uyumsuzluk (tatminsizlik), • Aşırı güven duygusu, • Stres, • Yapılan işe ve ortama uyum (konsantrasyon) sorunu, • İhmalkârlıktır.

Yanıt Açıklaması: Tehlikeli davranışlara yol açan kişisel özellikler şunlardır: Yaş, Cinsiyet, Medeni durum, Statü, Kıdem, Eğitim düzeyi. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: İş sağlığı ve güvenliğinin amacı, • Çalışanları korumak, • Üretim güvenliğini sağlamak, • İşyeri güvenliğini sağlamaktır.

Yanıt Açıklaması: İşçileri korumak amacıyla gelişmiş bir bilim dalıdır.

Yanıt Açıklaması: Cevap B şıkkıdır. İş sağlığı ve güvenliği kanunu 6331 sayılı İSGK’dir.

Yanıt Açıklaması: Meslek Hastalığı; Sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir nedenle veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal engellilik halleridir.

Yanıt Açıklaması: Koruyucu ve tedavi edici hizmetlerine rağmen bedenen veya ruhen engelli hale gelmiş, çalışma gücünü kaybetmiş kişilerin, başkalarına bağımlı olmadan hayatla­rını sürdürebilmelerini sağlamak amacıyla yapılan tıbbi ve sosyal yardım çalışma­larına rehabilitasyon adı verilmektedir. Rehabilitasyonun üç türü vardır. Bunlar tıbbi rehabilitasyon, mesleki rehabilitasyon ve sosyal rehabilitasyondur. Tıbbi re­habilitasyon, bedensel engellilik hallerinin mümkün olduğu kadar düzeltilmesi­ne yönelik faaliyetlerdir. Mesleki rehabilitasyon, engellilikleri nedeniyle eski işlerini yapamayanlara ya da belirli bir işte çalışamayanlara yeni bir iş öğretme, iş bulma, işe uyum sağlamalarına yönelik yapılan hizmetlerdir. Sosyal rehabilitas­yon ise eski hükümlülere yönelik olarak uygulanan ve bu kişilerin sosyal yaşama uyum sağlamalarını kolaylaştıran çalışmalardır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Borçlu alacaklıya karşı borçlanmış olduğu edimi ifa etmekle yükümlüdür. Bu durumda, akdi sorumluluk söz konusu olur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: U¨lkemizde iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili kurum ve kuruluşlar, çok sayıda ve dağınıktır. Bunlar, değişik düzeylerde iş güvenliğine ilişkin çalışmalar yapmaktadırlar. Böylece ortaya koordinasyon yokluğu, kuruluşlar arasında dağınıklık, kurum ve kuruluşlar arasında görev benzerliği, etkili denetim yapılamaması ve adil yaptırımlar sağlanamaması ve standartlar geliştirilememesi gibi sorunlar çıkmaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Stres de iş kazalarının meydana gelmesinde etkili olan psikolojik faktörlerden bir diğeridir. Nedeni her ne olursa olsun işçinin karşı karşıya bulunduğu ve baş etmekte zorlandığı sorunlar (ailevi sorunlar, beğenilmeyen iş ve meslek, gerçekleşmeyen hayaller, iş güvencesinin olmaması, tehlikeli ortamlarda çalışma, ekonomik sorunlar, işten çıkarılma korkusu vb) birer stres kaynağı olup işçinin iş kazasına uğrama ihtimalini artırmaktadır. İster sosyal hayatta isterse çalışma hayatında olsun bireyden beklenenler, bireyin karşılayabildiklerinden ve verebildiklerinden fazlaysa bireyin hissettiği stresin düzeyi de artmaya başlayacaktır. Bu da, hem psikolojik bazı sorunların ortaya çıkmasına hem de iş kazalarının artmasına neden olacaktır.

Yanıt Açıklaması: Zilyetlik: Bir kimsenin taşınır (menkul) veya taşınmaz (gayrimenkul) bir mal üzerindeki fiili hâkimiyetidir.

Yanıt Açıklaması: Kaza ağırlık oranı belirli bir dönemde, bir milyon insan-saatli çalışma süresi içinde iş kazası nedeniyle kaybolan işgünü sayısını ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Tanzimat'tan önceki dönem

Yanıt Açıklaması: Kaza sıklık oranı, belirli bir dönemde, bir milyon insan-saatlik çalışma süresi içinde meydana gelen ve bir günden fazla işgöremezlikle sonuçlanan kaza sayısını ifade etmektedir. Kaza ağırlık oranı; belirli bir dönemde, bir milyon insan-saatli çalışma süresi içinde iş kazası nedeniyle kaybolan işgünü sayısını ifade etmektedir. Risk Değerlendirme ise işyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin çalışanlara, işyeri ve çevresine verebileceği zararların ve bunlara karşı alınacak önlemlerin belirlenmesi amacıyla yapılması gereken çalışmalardır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 1982 tarihli Anayasa m.2’de, Türkiye Cumhuriyeti’nin bir sosyal hukuk devleti olduğu öngörülmüştür. Anayasa m.45’den itibaren başlayan üçüncü bölümünde ise kişilerin sosyal ve ekonomik hak ve ödevleri düzenlenmiştir. Anayasa Mahkemesi kararlarında sosyal devlet, güçsüzleri güçlüler karşısında koruyarak gerçek eşitliği yani sosyal adaleti ve böylece toplumsal dengeyi sağlamakla yükümlü devlet demektir şeklinde ifade edilmiştir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Meslek Hastalığı: Doktrinde meslek hastalığı, “belirli bir mesleğin (işin) ifası sonucu o mesleğin (işin) nitelik ve yürütüm şartların doğurduğu bir engellilik hali veya hastalık” olarak tanımlanmaktadır. İş kazası aniden, beklenmedik şekilde meydana gelirken meslek hastalığında tekrarlanan bir durum söz konusu olmaktadır. Torna tezgâhında çalışan birisi bir anda elini makineye kaptırması sonucunda iş kazasına uğrayabilir. Kot kumlama işinde çalışanlarda ise tekrarlanan bir şekilde kumu solumaları sonucunda slikosiz hastalığı ortaya çıkmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Çalışanların sağlık ve güvenlik sorunlarının çözümünde Paracelsus, Agricola ve Ramazzini’nin önemli çalışmaları olmuş ve sorunların çözümüne katkı sağlamışlardır. Paraselsus, ilk iş hekimliği kitabı olan “De Morbis Metallici”i yazmıştır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: İş kazasına uğrayanlara tazminat ödenmesi ilk olarak 1885 yılında Almanya’da uygulanmaya başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Koruyucu ve tedavi edici hizmetlerine rağmen bedenen veya ruhen engelli hale gelmiş, çalışma gücünü kaybetmiş kişilerin, başkalarına bağımlı olmadan hayatlarını sürdürebilmelerini sağlamak amacıyla yapılan tıbbi ve sosyal yardım çalışmalarına rehabilitasyon adı verilmektedir. Rehabilitasyonun üç türü vardır. Bunlar tıbbi rehabilitasyon, mesleki rehabilitasyon ve sosyal rehabilitasyondur. Tıbbi re­habilitasyon, bedensel engellilik hallerinin mümkün olduğu kadar düzeltilmesine yönelik faaliyetlerdir. Mesleki rehabilitasyon, engellilikleri nedeniyle eski işlerini yapamayanlara ya da belirli bir işte çalışamayanlara yeni bir iş öğretme, iş bulma, işe uyum sağlamalarına yönelik yapılan hizmetlerdir. Sosyal rehabilitas­yon ise eski hükümlülere yönelik olarak uygulanan ve bu kişilerin sosyal yaşama uyum sağlamalarını kolaylaştıran çalışmalardır. Doğru cevap C seçeneğidir.