İş Sağlığı ve Güvenliği

Yanıt Açıklaması: Benzer durum ve şartlar altında işçi ya da işverenin dahil olduğu çevredeki makul, normal bir insanın zararlı sonucun doğmasını önlemek için sarfedeceği çaba ve göstereceği özene objektif ölçüt denir.

Yanıt Açıklaması: İş kazası ve meslek hastalığı sonucunda ortaya çıkan zararın karşılanmasını sağlayan 2 farklı kaynak vardır: • SGK, • İşveren.

Yanıt Açıklaması: Yapılan işe ve ortama uyum (konsantrasyon) sorunu da iş kazalarının meydana gelmesinde etkili olan psikolojik faktörlerden biridir. SGK’nın 2015 yılına ilişkin iş kazalarının iş saatlerine göre dağılımını gösteren tablo 2.3 incelendiğinde, iş kazalarının en çok sabah 09:00 ile 11:00 arasında meydana geldiği görülmektedir. Vasıfsız işçilerin çoğunlukta olduğu ülkemizde çalışanların, günün ilk saatlerinde yaptıkları iş üzerinde gerekli uyumu ve konsantrasyonu sağlayamamaları nedeniyle iş kazalarının meydana geldiği düşünülmektedir.

Yanıt Açıklaması: İş sağlığı ve güvenliği kurulunun görev ve yetkileri şunlardır: İş sağlığı ve güvenliği iç yönerge taslağı hazırlamak, alınması gerekli tedbirleri planlamak ve belirlemek, önleme politikası geliştirmek, eğitim programları hazırlamak, yıllık rapor hazırlamak, işçinin çalışmaktan kaçınma hakkını kullanmasında karar vermektir. Tekliflerde bulunma ve benzeri konularda çalışanları temsil etmek çalışan temsilcisinin görev ve yetkilerindendir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Hijyen sözleşmesi ve tavsiye kararı, ticaret ve büro işlerinde işçilerin sağlığını ve iyilik halini korumak için alınacak önlemleri belirleyen sözleşme ve tavsiye kararıdır.

Yanıt Açıklaması: AB iş sağlığı ve güvenliği mevzuatının temel düzenleme araçları direktiflerdir.

Yanıt Açıklaması: İşverenin Yükümlülükleri Risk değerlemesi ve risklerden korunmanın sağlanması (m.5, 6, 10, 11, 12), İş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gereken nitelik ve sayıda uzman, hekim ve diğer personelin sağlanması ve istihdamı, İlk yardım, acil tıbbi müdahale, kurtarma, yangınla mücadele konusun­da ön hazırlıklar, acil durum planları gibi gerekli düzenlemeleri yapmak (m.11), Ciddi, yakın ve önlenemeyen tehlike ihtimallerine karşı gereken tahliye ha­zırlıklarını önceden yapmak, bu gibi durumlarda amirine haber veremeyen çalışanların duruma müdahale edebilmeleri için insiyatif tanımak (m.12), İş kazaları ve meslek hastalıklarının kayıtlarını tutmak, raporlarını hazırla­mak ve bunları gereken yerlere bildirmek (m.14), Çalışanların sağlık gözetimine tabi tutulmalarını sağlamak (m.15), Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği konusunda bilgilendirilmelerini ve ye­terli düzeyde eğitilmelerini sağlamak (m.16, 17), Çalışanların görüşlerini almak, katılımlarını Aynı çalışma alanında birden fazla işverenin faaliyet sağlamak ve çalışan temsilcisi görevlendirmek (m.18, 20), İş sağlığı ve güvenliği kurulu oluşturmak ve bu kurulun kararlarını uygulamak (m.22), gösterdiği hallerde diğer işverenlerle iş sağlığı ve güvenliği konusunda koordinasyon sağlayacak şekilde çalışmak, Yetkili bakanlık iş müfettişleri tarafından yapılan teftiş, inceleme, ölçüm, araştırma, numune alma çalışmaları esnasında ilgililere yardımcı olmak (m.26/k), Büyük endüstriyel kaza oluşabilecek işyerleri için işyerlerinin büyüklüğüne göre işletmeye başlanmadan önce büyük kaza önleme politika belgesi veya güvenlik raporu hazırlamak (m.29), İşveren, işin durdurulması nedeniyle işsiz kalan çalışanlara ücretlerini ödemekle veya ücretlerinde bir düşüklük olmadan meslek veya durumlarına göre başka bir iş vermekle yükümlüdür (m.25/6). Hepsi işverenin yükümlülüklerini kapsadığından doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Maddi zararın belirlenmesindeki unsurlar şunlardır: • Meslekte kazanma gücü kaybı, • İş görebilme çağı ve yaşam süresi, • Ücret, • Tarafların kusuru.

Yanıt Açıklaması: Ulusal sağlık hizmetlerinin işlevleri, • Çalışma çevresi gözetimi, • işçilerin sağlık gözetimi, • Bilgilendirme,danışmanlık, eğitim ve öğretim, • İlk yardım, tedavi ve sağlık programları, • Diğer işlevlerdir. Bu durumda doğru seçenek (e) şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye, AB’nin 29 temel direktifinin 24’ünü üç yıl içinde ulusal mevzuata uyarlayıp uygulamaya sokmuştur. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Tüzük Direktif Karar Tavsiye ve görüşler bu mevzuatın araçlarıdır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Hakkında özel bir düzenleme bulunmaması nedeniyle genel hüküm niteliğindeki Türkiye Borçlar Kanunu (TBK) m.54’e dayandırılan iş kazasından doğan maddi tazminat işçinin tedavi giderleri, kazanç kaybı, çalışma gücünün azalması ya da yitirilmesinden doğan kayıplar ve ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıpların karşılanmasına yöneliktir.

Yanıt Açıklaması: Çalışanların, iş yerinden ayrılarak başka bir iş yerinde çalışmaya başlaması halinde yeni işveren çalışanın kişisel sağlık dosyasını talep ederse önceki işveren dosyanın bir örneğini onaylayarak 1 ay içinde gönderir.

Yanıt Açıklaması: İş güvenliği uzmanı belgesi (A), (B) ve (C) grubu olarak sınıflandırılmıştır. İş güvenliği uzmanlarından (C) sınıfı belgeye sahip olanlar az tehlikeli sınıfta, (B) sınıfı belgeye sahip olanlar az tehlikeli ve tehlikeli sınıflarda, (A) sınıfı belgeye sahip olanlarsa bütün tehlike sınıflarında yer alan işyerlerinde çalışabilirler. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Maddelerin tamamı doğrudur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Protokol, sözleşmeyle aynı numarayı taşır, aynı niteliktedir, sözleşmeyi tamamlar ve onaylayan ülkeyi bağlar.

Yanıt Açıklaması: Tavsiye ve görüşler, mevzuattan sayılmayan, bağlayıcı olmayan ama politika hazırlanırken yol gösteren araçlardır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kazaya uğrayan işçinin olay anında almakta olduğu ücretin tespitinde zorluk yaşanmasının sebebi sigorta prim bordrolarının sağlıklı şekilde tutulmamalarından ya da hiç bulunmamalarından kaynaklanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İkinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhi müesseselere ruhsat verilmesinin ardından yapılan kontrol ve denetimlerde, kriterlere aykırı beyan ve durumun tespiti halinde işyerine durumun düzeltilmesi için bir defaya mahsus olmak üzere 15 günlük süre verilir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İş sağlığı ve güvenliği kurulları aşağıdaki kişilerden oluşmaktadır: • İşveren veya işveren vekili, • İş güvenliği uzmanı, • İşyeri hekimi, • İnsan kaynakları,personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle görevli bir kişi, • Bulunması halinde sivil savunma uzmanı, • Bulunması halinde işyerinde görevli formen, ustabaşı veya usta, • Çalışan temsilcisi, işyerinde birden çok çalışan temsilcisi olması halinde baş temsilci.