Çalışma Yaşamının Denetimi

Yanıt Açıklaması: Teftiş; görmek, izlemek, incelemek, araştırmak ve önlemek anlamına gelir. Doğru cevap B seçeneğidir

Yanıt Açıklaması: 4857 Sayılı İş Kanunu Çeşitli kanunlarda çalışma yaşamının denetimi ile ilgili olarak düzenlemeler yapıldığı görülmektedir. Hepsinin ayrı ayrı önemi olmakla birlikte çalışma yaşamı ve dolayısıyla çalışma yaşamının denetimi bakımından en önemli kanun, İş Kanunu’dur

Yanıt Açıklaması: 5510 sayılı Kanun kısa vadeli sigorta kollarından ve ölüm sigortasından kazanılan diğer hakların, hakkın doğduğu tarihten itibaren beş yıl içinde talep edilmediği takdirde düşeceğini ifade etmektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Fiyat politikasını belirlemek görevi temel bir görevi bulunmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelikte iş güvenliği uzmanlarının görevleri işyeri hekimlerinin görevlerine benzer bir biçimde; rehberlik, risk değerlendirmesi, çalışma ortamı gözetimi, eğitim, bilgilendirme ve kayıt ile ilgili birimlerle işbirliği olarak düzenlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Uzman Kuruluşlarla İlişkileri Geliştirme ve Araştırmalara Katılma ILO’nun 81 sayılı Sözleşmesi’nin 9. maddesi, denetim hizmetleri ile uzmanlar arasında karşılıklı ilişkiyi öngörür. Bu karşılıklı yardım ilişkisi, iş denetiminin uygun işlevi için vazgeçilmezdir. Bu ilişki, kamu ve özel kurumları ve üniversiteleri içerir. Teknolojik gelişmeler nedeniyle giderek karmaşıklaşan bir göreve dönüşen iş denetiminde farklı uzmanlık alanları ve üniversiteler ile daha yakın işbirliği gereksinimi arttmıştır. C¸oğu ülkede, iş müfettişleri inceleme çalışmaları için araştırma kuruluşlarından uzman desteği sağlamaya çalışmaktadır (Richthofen-Benadon-Lurvey, 2003, s.71). İş denetim örgütünün bilgi ve politikalarını güncelleştirmesini sağlamada uygun bir şekilde kullanabileceği diğer bir yöntem, doğrudan ya da fonlar aracılığıyla araştırmalara katılmaktır. İş denetim örgütleri araştırmaya olan gereksinimlerini giderek daha fazla duyurmakta ve işletmelere bu çabaya ortak olma çağrısı yapmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İşverenlerle idare organları arasındaki uyuşmazlıkların çözümünde İş Kanunu’ndan doğmuş olmalarına bakılmaksızın, iş yargısına değil, idari yargıya başvurmak gerekir.

Yanıt Açıklaması: Çerçeve Yönerge işverenlerin yanında iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili olarak işçilerin de yükümlülüklerinin bulunduğunu belirtmektedir. Buna ilişkin düzenlenen 13. maddede işçilerin aldıkları eğitimin ve işverenden aldıkları talimatın gereği olarak aşağıdaki hususlara dikkat etmeleri gerektiği belirtilmektedir. Buna göre işçiler; • Makineleri, araç ve gereçleri, tehlikeli maddeleri, donanım taşınmasını ve diğer üretim yöntemlerini doğru kullanacaklardır, • Kendilerine verilen kişisel koruyucuları doğru kullanacaklar ve kullandıktan sonra yerine koyacaklardır, • Makinelerdeki, aygıtlardaki, aletlerdeki, işyerlerindeki ve binalardaki güvenlik aygıtlarını keyfi olarak yerinden çıkarmayacaklar, değiştirmeyecekler veya söküp atmayacaklar ve doğru bir biçimde kullanacaklardır, • Korunma tedbirlerinde ciddi bir tehlike gördüklerinde hemen işvereni ve iş sağlığı ve güvenliği sorumlusunu haberdar edeceklerdir, • Yasalara göre işveren ve iş sağlığı ve güvenliği sorumlusu ile tedbirlerin alınması konusunda sürekli işbirliği içersinde olacaklar ve verilecek işleri yapacaklardır, • İşverene ve iş sağlığı ve güvenliği temsilcisine, yasalar çerçevesinde gerektiğinde çalışma ortamının ve çalışma şartlarının güvenli olması için yardımcı olacaklar, kendileri tehlikeye sebep olmayacak ve bu hususta sürekli işbirliği içersinde çalışacaklardır.

Yanıt Açıklaması: ILO’nun dört temel stratejik hedefi vardır . Bu hedefler; • Çalışma yaşamında standartlar, temel ilke ve haklar geliştirmek ve gerçek - leştirmek, • Kadın ve erkeklerin insana yakışır işlere sahip olabilmeleri için daha fazla fırsat yaratmak, • Sosyal koruma programlarının kapsamını ve etkinliğini artırmak, • Üçlü yapıyı ve sosyal diyaloğu güçlendirmektir.

Yanıt Açıklaması: Yetkili sendika, işyerindeki işçi sayısına bağlı olarak, o işyerinde çalışan üyeleri arasından sendika temsilcisi atayabilir (mad.27/1). Buna göre yetkili sendika; “işyerinde işçi sayısı 50’ye kadar ise 1, 51-100 arasında ise en çok 2, 101-500 arasında ise en çok 3, 501-1000 arasında ise en çok 4, 1001-2000 arasında ise en çok 6 ve işçi sayısı 2000’den fazla ise en çok 8 işyeri sendika temsilcisi” atayabilir.

Yanıt Açıklaması: A sınıfı çok tehlikeli sınıf

Yanıt Açıklaması: Post-fordist üretim biçimlerinin yaygınlaşmasıyla istihdam biçimlerinin farklılaşması, işgücü piyasalarının parçalanması, olumsuz koşullarda çalışan göçmen, çocuk işgücünün artması, kayıt dışı istihdamın genişlemesi gibi sorunlar ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Risk Değerlendirmesi: İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre işyeri hekimlerinin risk değerlendirmesi ile ilgili görevleri şunlardır (mad.9/2-c): - İş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi yapılmasıyla ilgili çalışmalara ve uygulanmasına katılmak, risk değerlendirmesi sonucunda alınması gereken sağlık ve güvenlik önlemleri konusunda işverene önerilerde bulunmak ve takibini yapmak. - Gebe veya emziren kadınlar, 18 yaşından küçükler, meslek hastalığı tanısı veya ön tanısı olanlar, kronik hastalığı olanlar, yaşlılar, malul ve engelliler, alkol, ilaç ve uyuşturucu bağımlılığı olanlar, birden fazla iş kazası geçirmiş olanlar gibi özel politika gerektiren grupları yakın takip ve koruma altına almak, bilgilendirmek ve yapılacak risk değerlendirmesinde özel olarak dikkate almak. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının çalışma hayatını denetlemek için kendisine bağlı birimleri şu şekilde sıralayabiliriz; 1. Çalışma Genel Müdürlüğü 2. Yurt dışı İşçi Hizmetleri Genel Müdürlüğü 3. İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü 4. Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı Bu hizmet birimleri doğrudan ve dolaylı olarak çalışma yaşamının denetimi konusunda görev ifa etmektedir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Çalışma yaşamının denetiminin etkinliği ve başarısının en somut ölçütlerinden biri, iş müfettişlerinin sayısı ve ülkedeki işyeri başına düşen müfettiş sayısıdır. Uluslararası Çalışma Örgütünün bu konuda koyduğu ölçütler; • Gelişmiş bir ülke için 1/10.000 • Gelişmekte olan bir ülke için 1/20.000 • Az gelişmiş bir ülke için 1/45.000’dir

Yanıt Açıklaması: E şıkkı dışındaki maddeler 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 4. maddesine göre işverenlerin çalışanların sağlığı ve güvenliği ile ilgili genel yükümlülüklerinden biridir. E şıkkı çalışanların genel yükümlülükleri ile ilgilidir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Post-fordist üretim biçimlerinin yaygınlaşmasıyla istihdam biçimlerinin farklılaşması, işgücü piyasalarının parçalanması, olumsuz koşullarda çalışan göçmen, çocuk işgücünün artması, kayıt dışı istihdamın genişlemesi gibi sorunlar ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye bir tarım ülkesi olmasına rağmen 129 sayılı tarımla ilgili iş teftişi sözleşmesini kabul etmemektedir.

Yanıt Açıklaması: Bakanlığın yetkili birimine bildirmek zorundadır.

Yanıt Açıklaması: Avustralya'nın bazı federe devletlerinde ve Yeni Zelanda’da mesleki sağlık ve güvenlik denetimi ile işçi tazminatlarından sorumlu sosyal güvenlik kurumu, tek bir örgüt altında toplanmıştır. İş müfettişleri, memur statüsünde kalırken ücretleri işverenlerin sosyal sigortaya katkılarından ödenir.