Çalışma Yaşamının Denetimi

Yanıt Açıklaması: İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği birimi oluşturmak işverenin görevleri arasında yer alır.

Yanıt Açıklaması: Türk Borçlar Kanunu 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununda çalışma yaşamının denetimini ilgilendiren hükümlere yer verilmiştir. Nitekim 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun “İşçinin Kişiliğinin Korunması” başlığını taşıyan 417. maddesine göre işveren, hizmet ilişkisinde işçinin kişiliğini korumak ve saygı göstermek ve işyerinde dürüstlük ilkelerine uygun bir düzeni sağlamakla, özellikle işçilerin psikolojik ve cinsel tacize uğramamaları ve bu tür tacizlere uğramış olanların daha fazla zarar görmemeleri için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür. İşveren, işyerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak; işçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdür. İşverenin yukarıdaki hükümler dâhil, kanuna ve sözleşmeye aykırı davranışı nedeniyle işçinin ölümü, vücut bütünlüğünün zedelenmesi veya kişilik haklarının ihlaline bağlı zararların tazmini, sözleşmeye aykırılıktan doğan sorumluluk hükümlerine tabidir. Türk Borçlar Kanunu iş kazası ya da meslek hastalığı sonucu ya da tedaviler sonucu ölüm vuku bulmuşsa bu arada yapılan harcamaların da işverence yapılması gerektiğini ifade eder. Ayrıca ölüm sebebiyle destekten mahrum kalanların da maddi zararlarının tazmini gerekecektir. Çalışma gücünü tamamen ya da kısmen kaybedenlerin ileriye yönelik olarak doğacak kayıpları da işverenden talep edilebilir. Hâkim zarar gören kimsenin özel durumlarını dikkate alarak kendisine ya da ölümü hâlinde ailesine adalete uygun bir manevi tazminat ödenmesini kararlaştırılabilir (mad.53, 54, 55 ve 56). Türk Borçlar Kanunu’nun 418. maddesi de işçinin işverenle birlikte yaşaması hâlinde, işverenin beslenme ve uygun bir barınak sağlama yükümlülüğünün olduğunu belirtmektedir. Ayrıca işçi, kusuru olmaksızın hastalık veya kaza gibi sebeplerle iş görme edimini yerine getiremezse işveren, sosyal sigortalar yardımlarından yararlanamayan, bir yıla kadar çalışmış işçinin bakımını ve tedavisini, iki hafta süreyle sağlamak zorundadır. İşçinin bir yılı aşan her hizmet yılı için söz konusu süre, dört haftayı aşmamak üzere ikişer gün artırılacaktır. Bundan başka işveren, işçinin gebeliğinde ve doğum yapması durumunda da aynı edimleri yerine getirmekle yükümlüdür.

Yanıt Açıklaması: İş denetimi kavramı, teftiş kavramı ve müfettiş kavramı çalışma yaşamının Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından denetimine ilişkin temel kavramlar arasında yer alır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi konusunda görevli hizmet birimleri; Çalışma Genel Müdürlüğü, Yurt Dışı Hizmetleri Genel Müdürlüğü, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü ve Rehberlik ve Teftiş Başkanlığıdır. Hiç kuşkusuz söz konusu hizmet birimleri içerisinde çalışma yaşamını doğrudan denetlemekle görevli hizmet birimi Rehberlik ve Teftiş Başkanlığıdır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Üretilen ve ithal edilen kişisel koruyucu donanımların piyasa gözetimi ve denetimini yapmak  İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünün çalışma yaşamının denetimine ilişkin görevleri arasında yer alır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Çerçeve Yönerge; çalışan, işveren, özel olarak işçilerin sağlık ve güvenliklerinden işçi temsilcisi ve tedbirlerden bahseden bir kavramlar dizini yapmıştır.3. maddede yaptığı bu tanımlardan sonra üye devletlerin Yönerge’nin uygulanmasını sağlayacak sorumluluklarını yerine getirmelerinden bahsetmektedir (mad.4). Yönerge’nin esas mantığı 5. madde ile belirginleşmektedir. Buna göre genel hükümler adı altında işverenlerin sorumlulukları anlatılmaktadır. Öncelikle işverenler işle ilgili her konuda işçilerin sağlık ve güvenliklerini koruma yükümlülüğü altındadır. Ayrıca işverenin bazı hizmetleri dışarıdan almasının kendi sorumluluğunu ortada kaldırmayacağı kabul edilmektedir. Yine her ne kadar işçilerin de iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyma konusunda yükümlülükleri varsa da bu husus işverenin sorumluluğunu ortadan kaldırmayacaktır. Mücbir sayılacak sebepler oluştuğunda ortaya çıkacak sonuçlar bakımından üye ülkeler işverenlerinin sorumluluklarının ortadan kaldırabilmesi kabul edilir.

Yanıt Açıklaması: En son yapılan 4857 sayılı İş Kanunu iş sözleşmesini şu şekilde tanımlamaktadır; “İş sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir. İş sözleşmesi, Kanun’da aksi belirtilmedikçe, özel bir şekle tâbi değildir.” Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 1 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine göre Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğünün doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev ve yetkileri şu şekilde sıralanabilir (mad.77): a. Yabancı istihdamı ve işgücü göçü ile ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde faaliyette bulunmak, çalışma izni ve çalışma izni muafiyetine ilişkin iş ve işlemleri yürütmek, b. Uluslararası işgücüne ilişkin politika belirlenmesi amacıyla gerekli çalışmaları yapmak ve belirlenen politikanın uygulanmasına ilişkin ulusal ve uluslararası düzeyde faaliyette bulunmak, c. Yabancı ülkelerle imzalanacak işgücü anlaşmaları ve sosyal güvenlik sözleşmelerinin müzakerelerine, hazırlanmasına ve tadiline katkı sağlamak, ç. Uluslararası işgücü göçüne ilişkin iş ve işlemleri yapmak, d. Uluslararası işgücüne ilişkin konularda ulusal ve uluslararası projeler hazırlamak ve uygulamak, e. Yabancı Başvuru, Değerlendirme ve İzleme Sistemini kullanarak yabancı çalışanlara ve yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının niteliklerine ilişkin veri toplamak, bunları analiz etmek ve raporlamak, f. Ulusal göç politikasının oluşturulmasında görev alanıyla ilgili konularda çalışmalar yapmak, g. Görev alanıyla ilgili faaliyet gösteren uluslararası kuruluşlarla yazışmalar yapmak ve bu kuruluşlarla çalışmalar yürütmek, ğ. Ülkemize rekabet üstünlüğü sağlamak amacıyla uluslararası eğilimleri, işgücü potansiyelini ve hareketliliğini izlemek ve politikalar geliştirmesi için gerekli çalışmaları yapmak, h. Yüksek nitelikli işgücünün ülkemize kazandırılmasına yönelik yurt dışında tanıtım faaliyetleri yapmak, ulusal ve uluslararası fuar ve organizasyonlara katılmak, gerektiğinde tanıtım ofisleri açmak, ı. Kültürel, sanatsal, ekonomik ve sportif alanlarda uluslararası gelişmeleri izleyerek ilgili kurum, kuruluş ve ülkelerle işbirliğini geliştirmek, gerektiğinde ortak projeler yürütmek, i. Eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı ile stratejik önemi haiz herhangi bir alanda öne çıkmış yurt dışında yaşayan nitelikli insan gücünün ülkemize kazandırılmasına yönelik faaliyetlerde bulunmak, j. Bilim, teknoloji, Ar-Ge ve yenilikçilik alanlarında yetişmiş yabancı beyin göçünü ülkemize kazandırmak amacıyla faaliyetlerde bulunmak, k. Bakan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Yanıt Açıklaması: Çalışma koşulları kavramıyla çalışanların korunmasını doğrudan ilgilendiren dört alan anlatılır. Bu dört alan şu şekilde sıralanabilir; Çocukların ve gençlerin çalıştırılması,kadınların çalıştırılması,çalışma süreleri, ödeme sistemleri (Ücretler) dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: İstihdamı ve tam çalışmayı sağlayacak, çalışanların hayat seviyesini yükseltecek tedbirleri almak,  Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının çalışma yaşamının denetimine ilişkin görevleridir. Doğru cevap C seçeneğidir