Çalışma Yaşamının Denetimi

Yanıt Açıklaması: 161 sayılı Sözleşme’yi kabul eden üye ülkeler ayrım yapmaksızın bütün ekonomik faaliyet dallarında ve tüm işletmelerde, kamu sektörü ve üretim kooperatifleri üyelerini de kapsayan bir biçimde, yine ayrım yapmaksızın bütün işçiler için iş sağlığı hizmetlerinin devamlı bir biçimde geliştirilmesini kabul etmektedirler. Sağlık açısından kabul edilen hizmet standartlarının her işletme için mevcut riskleri karşılamaya yeterli ve uygun yapıda olması da gerekmektedir. Sözleşme’nin kabul edildiği zaman eğer bütün işletmeler için iş sağlığı hizmetlerinin oluşturulması mümkün değilse, bu takdirde varsa en fazla temsil yeteneğine sahip işçi ve işveren sendikaları ile işbirliği içersinde bu sağlık hizmetlerinin hazırlanması için çalışmalar yapılması istenmektedir. Yukarıda da ifade edildiği üzere 161 sayılı Sözleşme iş sağlığı hizmetleri esas alınarak düzenlenmiş bir sözleşmedir. İşyeri güvenliği boyutu düşünülmemiştir.

Yanıt Açıklaması: Tümleşik/bütünleşik iş denetimi sisteminde, bütüncül bir yaklaşımla sistem içerisindeki temel aktörler ilgili bakanlıklar, işverenler ve örgütleri, işçi sendikaları, birlikler ve diğer paydaşlar arasında sinerji yaratılmak istenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Genel olarak tüm kamu denetim anlayışlarında, “yasal yaptırımlar”ı kullanarak mevzuata aykırı davrananı cezalandırmak ve tekrarını önlemek amaçlanır. C¸ağdaş denetim anlayışlarında ise, “ceza” tek yöntem olarak kullanılmamakta, cezalandırıcı anlayıştan giderek yol göstericilik ve rehberliğe yönelinmektedir. İş denetimindeki yaklaşımlar önleme politikalarına göre şekillendikçe, cezalandırıcı olmaktan çok eğitici ve yol gösterici bir rol üstlenmektedir. Bilgi verme /danışmanlık ve eğitim, iş denetiminin; hükümet, sosyal taraflar ve genel kamuoyu karşısında, imajını ve aldığı sonuçları destekleme işlevi gören stratejik bir araçtır (Richthofen, Benadon, Lurvey, 2003, s.59). Japonya’da iş denetimi, “...daha iyi ve rahat bir çalışma çevresi yaratmak için enformasyon sağlamak, yönlendirme ve yardım yapmak için bir araç” olarak tanımlanmaktadır” (İMD, 2003, s.42).

Yanıt Açıklaması: İş yeri temizliği ve düzeni eğitimi verilmekle birlikte genel konular içinde sayılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: “Bütün maddi ilerlemelerin insanları mesut etme amacına yönelmesi gereğini” yak- laşık 190 sene önce ifade eden Sismondi’nin bu sözlerinin ileri ülkelerin günlük yaşantısına girdiğini yaklaşık 40 sene önce sosyal güvenlikçi Sait Dilik’in kitabına önsöz yazan merhum Cahit Talas Hoca söylemişti (Dilik, 1972).

Yanıt Açıklaması: 81 sayılı ILO Sözleşmesi’nin 5. maddesi, yetkili otoritenin kural olarak İşgücü Ba- kanlığının iş denetimi ve diğer kamu hizmetleri ve benzer faaliyetlerle ilgili kamu ve özel kurumlar arasında etkin işbirliğini destekleyecek uygun düzenlemelerin yapılmasını öngörür.

Yanıt Açıklaması: Türkiye ILO'ya 1932 yılında üye olmuştur.

Yanıt Açıklaması: ILO’nun 155 sayılı Sözleşmesi’nin ikinci paragrafında, önlemenin amacı; “işten kaynaklanan, işe bağlı olan ve işte meydana gelen kazaları ve sağlık zararlarını ve çalışma ortamına içselleşmiş riskleri olası en alt düzeye indirmek” olarak belirlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Tıbbi eğitim kurul üyeleri ve yedeklerinin eğitilmesi gereken asgari konular içinde yer almaz.

Yanıt Açıklaması: I, II, III, IV şıklarının hepsi Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’na göre işyeri sendika temsilcilerinin işyerindeki çalışma disiplinini bozmayacak biçimde ve işleri aksatmadan, yerine getirmeleri gereken görevlerden biridir.

Yanıt Açıklaması: Dış Denetim, Sendika ve konfederasyonların sendikaya tamamen yabancı olan, sendika organları ile hiçbir ilgisi bulunmayan, devletin yetkili organları aracılığı ile denetlenmesidir. Sorunun Doğru Cevabı A şıkkıdır

Yanıt Açıklaması: “Kuruluşların gelir ve giderlerine ilişkin mali denetimleri, en geç iki yılda bir 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu’na göre denetim yetkisine sahip yeminli mali müşavirlerce yapılır”.

Yanıt Açıklaması: Çalışma hayatını denetlemek Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının görev ve yetki alanında olduğu belirtilmiştir

Yanıt Açıklaması: PDP’nda, sağlık ve güvenlik programları dört temel alanda değerlendirilir: • Yönetimin önderliği ve işçilerin katılımı, • Amaca yönelik işyeri çözümlemesi, • Kaza ve kayıt çözümlemeleri, • Tehlike denetimi.

Yanıt Açıklaması: Sosyal güvenlik uzman yardımcısı veya müfettiş yardımcısı kadrolarına atanabilmek için 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan genel şartlara ilave olarak  sınavın yapıldığı yılın Ocak ayının ilk gününde otuz yaşını doldurmamış olmak şartı aranmaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İş güvenliği uzmanlarının görev alabilmeleri için; çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde (A) sınıfı, tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde en az (B) sınıfı, az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ise en az (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip olmaları şartı aranır. Bakanlık, iş güvenliği uzmanlarının ve işyeri hekimlerinin görevlendirilmesi konusunda sektörel alanda özel düzenleme yapabilir (mad.8/5).

Yanıt Açıklaması: Eğitim, Bilgilendirme ve Kayıt: İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre işyeri hekimlerinin eğitim, bilgilendirme ve kayıt ile ilgili görevleri şunlardır (mad.9/2-ç): - Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin ilgili mevzuata uygun olarak planlanması konusunda çalışma yaparak işverenin onayına sunmak ve uygulamalarını yapmak veya kontrol etmek. - İşyerinde ilkyardım ve acil müdahale hizmetlerinin organizasyonu ve personelin eğitiminin sağlanması çalışmalarını ilgili mevzuat doğrultusunda yürütmek. - Yöneticilere, bulunması halinde iş sağlığı ve güvenliği kurulu üyelerine ve çalışanlara genel sağlık, iş sağlığı ve güvenliği, hijyen, bağımlılık yapan maddelerin kullanımının zararları, kişisel koruyucu donanımlar ve toplu korunma yöntemleri konularında eğitim vermek, eğitimin sürekliliğini sağlamak. - Çalışanları işyerindeki riskler, sağlık gözetimi, yapılan işe giriş ve periyodik muayeneler konusunda bilgilendirmek. - İş sağlığı ve güvenliği çalışmaları ve sağlık gözetimi sonuçlarının kaydedildiği yıllık değerlendirme raporunu iş güvenliği uzmanı ile işbirliği halinde Yönetmelikteki (EK-3) örneğine uygun olarak hazırlamak. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’nun 41. maddesine göre; Milli Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarının dışında kamu ve özel kurum ve kuruluşlarda yapılan aday çırak, çırak ve kalfaların eğitimi ile işletmelerde yapılan mesleki eğitim, öğrencilerin bu eğitiminden sorumlu işletmelerin bağlı olduğu oda veya birliklerin temsilcilerinin katılımı ile Milli Eğitim Bakanlığınca; iş ortamı, sosyal güvenlik, iş güvenliği ve sağlık şartları bakımından ise Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca denetlenir.

Yanıt Açıklaması: ABD’de de, İş Güvenliği ve Sağlığı Kurumu (OSHA), işverenin güvenlik ve sağlık programının kalitesini belirleyen bir sayısal değerlendirmeye dayanan Program Değerlendirme Programı (PDP) geliştirmiştir. ABD’de, İş Güvenliği ve Sağlığı Kurumu (OSHA), işverenin güvenlik ve sağlık programının kalitesini belirleyen bir sayısal değerlendirmeye dayanan Program Değerlendirme Programı (PDP) geliştirmiştir. PDP’nda, sağlık ve güvenlik programları dört temel alanda değerlendirilir: Yönetimin önderliği ve işçilerin katılımı, Amaca yönelik işyeri çözümlemesi, Kaza ve kayıt çözümlemeleri, Tehlikelerin önlenmesi ve denetim altına alınması: tehlike denetimi. Doğru cevap E’dir

Yanıt Açıklaması: 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’nun 41. maddesine; Milli Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarının dışında kamu ve özel kurum ve kuruluşlarda yapılan aday çırak, çırak ve kalfaların eğitimi ile işletmelerde yapılan mesleki eğitim, öğrencilerin bu eğitiminden sorumlu işletmelerin bağlı olduğu oda veya birliklerin temsilcilerinin katılımı ile Milli Eğitim Bakanlığınca yapılır.