Sendikacılık

Yanıt Açıklaması: Sendikal çoğulculuk ilkesi, aralarında fark gözetmeksizin sendikal işleyişlerin tümünde üyelerin her türlü fikir ve önerilerini ifade edebilmelerini, kendi örgütlerinde belirleyici olmalarını, ayrım gözetmeksizin sendikal süreçlere üyelerin katılımlarının sağlanmasını, çoğunluğun görüşlerinin olduğu gibi azınlığın görüşlerinin de dikkate alınmasını, bütün üyelere her türlü sendikal faaliyete ve işleyişe katılma imkanının tanınmasını gerekli kılan bir ilke olup, ayrıca sendika içi demokrasinin dayandığı temel unsurlardan biridir.

Yanıt Açıklaması: Sanayi Devrimi ile birlikte loncaların ortadan kalkması, loncalarda çalışan nitelikli iş gücünün fabrika işçisine dönüşmesi ve çalışma koşullarının ağırlaşması üzerine işçiler arasında örgütlenme hareketleri baş göstermeye başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: 1947

Yanıt Açıklaması: Fransa, İtalya, İspanya ve Türkiye gibi bazı ülkelerde siyasi ve ideolojik farklılıklar nedeniyle ortaya çıkan parçalanmış sendikal yapının bir sonucu olarak birden fazla üst sendikal örgüt faaliyet gösterirken; Almanya, İsveç, İngiltere gibi siyasi ve ideolojik nedenlerle sendikal parçalanma ve rekabetin yaşanmadığı ülkelerde de yalnızca bir veya birkaç tane güçlü üst sendikal örgüt faaliyet göstermektedir.

Yanıt Açıklaması: Bu modelde, siyasi ve ideolojik görüşlerini kendilerine yakın buldukları siyasi partiyi organik bir ilişkiye girmeden, çeşitli zaman ve zeminlerde desteklemektedir.

Yanıt Açıklaması: Genel Merkezi Brüksel’de olan 1973 yılında, Avrupa ekonomik entegrasyonu sürecinde Avrupa’daki işçilerin sosyal, ekonomik ve kültürel çıkarlarını temsil etmek ve geliştirmek amacıyla kurulan uluslararası sendikal örgüt  Avrupa Sendikalar Konfederasyonu (ETUC)’dur.

Yanıt Açıklaması: Cevap:B Soru kitaptaki metni aynen sorduğu için hatırlatma düzeyindedir.

Yanıt Açıklaması: Güçlü ve yaygın bir iş güvencesi sisteminin sendikalaşmayı olumsuz etkilemesi

Yanıt Açıklaması: 1987 genel seçimlerinde Türk-İş’in iktidar partisi olan Anavatan Partisi’ne (ANAP) oy verilmemesi için başlattığı kampanya, sendikaların siyasi partiler üzerindeki manevi etkilerine örnek olarak verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Ulusal düzeyde farklı işkollarında faaliyet gösteren sendikaların bir araya gelmesiyle oluşan merkezi üst sendikal örgütlenme modelidir. Konfederasyon türü örgütlenme, üst örgütlenmenin doğası gereği merkezileşme eğilimli bir örgütlenme modelidir.

Yanıt Açıklaması: 2018 yılı itibarıyla Türkiye’de dört konfederasyonu (Türk-İş, DİSK, Hak-İş ,Birlik-İş ve Tüm-İş) ve dokuz memur konfederasyonu (KESK, Türkiye Kamu-Sen, Memur-Sen, BASK, Hak-Sen, Birleşik Kamu-İş, Çalışan-Sen, Tüm Memur-Sen ve Anadolu-Sen) faaliyet göstermektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Taylorist yönetim anlayışında yapılacak iş küçük parçalara bölünmekte, yönetim ve üretim birbirinden ayrılmakta ve yönetim en basitinden en karmaşık olanına kadar her parça işin nasıl yapılacağı konusunda tam bir kontrole ve denetime sahip bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: 1936 yılında ilk iş kanunu olan 3008 sayılı İş Kanunu kabul edilmiş ve 1937 yılında yürürlüğe girmiş; 1945 yılında Çalışma Bakanlığı ve İşçi Sigortaları Kurumu ile 1946 yılında İş ve İşçi Bulma Kurumu’nun kurulmasıyla da gerçek anlamda işlerlik kazanmıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: 1923 yılında ulusal çıkarların bütün sosyal sınıf­ların iş birliği ile sağlanabileceğine inanan ve İzmir İktisat Kongresi’nde İstanbul işçilerini temsil eden İstanbul Umum Amele Birliği kurulmuştur İstanbul Umum Amele Birliği, İzmir İktisat kongresi sonrası Türkiye Umum Amele Birliği’ne dönüşmüş, böylelikle cumhuriyetin ilanından iki gün önce ulusal düzeyde ilk üst örgüt oluşturulmuştur. Devlet bu dönemde hem ekonomik hayatı düzenleyen bir güç olarak hem de işveren olarak önem kazanmıştır. Bir başka ifadeyle, devletin yalnızca kamu müdahalesinin bir aracı değil, aynı zamanda en büyük işverenlerden biri hâline gelmesi ile birlikte, endüstri ilişkileri sisteminin üç aktöründen ikisini devlet oluşturmuştur. Devletin endüstri ilişkileri sistemindeki rolünün artması, tüm işçileri kapsayacak genel bir iş kanunu gereksinimini ortaya çıkarmıştır. 1924 yılından itibaren hazırlanan çeşitli kanun tasarıları sonucunda 1936 yılında ilk iş kanunu olan 3008 sayılı İş Kanunu kabul edilmiş ve 1937 yılında yürürlüğe girmiş; 1945 yılında Çalışma Bakanlığı ve İşçi Sigortaları Kurumu ile 1946 yılında İş ve İşçi Bulma Kurumu’nun kurulmasıyla da gerçek anlamda işlerlik kazanmıştır. 30 yıl yürürlükte kalan 3008 sayılı Kanun, o tarihe kadar ülkemizde ilk kez sistematik olarak ele alınan ve zamanın koşullarına göre bazı ileri standartlar getiren bir iş kanunudur. Ancak kanun, fikir işçilerini, başta tarım olmak üzere bazı faaliyet alanlarını ve 10 işçiden daha az işçi çalıştıran işyerlerini kapsamı dışında tutarak sınırlı bir işçi grubu için düzenlemeler getirmiştir. Kanun, bireysel iş ilişkilerinin yanı sıra toplu iş ilişkilerine ilişkin bazı düzenlemeler de getirerek emek ve sermaye arasındaki mücadele imkânlarını ortadan kaldırmıştır. Kanun, sendikalardan hiç bahsetmezken; grev ve lokavtı açıkça yasaklayarak, bu yasağa uymayanlara cezai ve hukuki müeyyideler getirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Zorunlu bağımlı modele örnek olarak eski SSCB, eski Yugoslavya, Küba, Çin, Kuzey Afrika ve Mısır, Tunus, Cezayir, Suriye, Irak gibi Orta Doğu ülkeleri gösterilebilir. Gönüllü bağımlı model özellikle Fransa, İtalya, İspanya, Portekiz’in de içinde yer aldığı Latin Avrupa ülkelerinde ağırlıklı olarak görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sendikalar, siyasal ve ekonomik konjonktür göre çok çeşitli siyasi faaliyet şekilleri geliştirebilmektedir. Bu siyasi faaliyet şekilleri arasında yaygın olarak sayılabilecekler siyasi parti kurmak, siyasi partileri finansal açıdan desteklemek, siyasi partileri manevi açıdan desteklemek, kitle iletişim araçları kullanarak kamuoyu oluşturmak, sendika liderlerini parlamentoya sokmak, ve iktidardaki partinin bir yayın organı olarak faaliyette bulunmak olarak işaret edilebilir.

Yanıt Açıklaması: Sendikacılık ve demokrasi arasında karşılıklı ve birbirini besleyen bir ilişki vardır.

Yanıt Açıklaması: Son rakamı tek olan yıllarda Ağustos’un ilk iş günü başlayan toplu görüşmelere kamu görevlilerini temsilen Kamu Görevlileri Sendikaları Heyeti katılırken İdareyi temsilen Kamu İşveren Heyeti katılmaktadır. Toplu görüşme Ağustos’un son iş günü sona ermektedir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Reformist sendikacılık anlayışının hakim olduğu model ara bağımlı modeldir.

Yanıt Açıklaması: İşçi partisidir.