İstihdam ve İşsizlik

Yanıt Açıklaması: Dokuzuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı’nda işgücü arzının yaratmış olduğu istihdam baskısının görece hafiflediği buna karşılık işgücü piyasasında arz ve talep açısından vasıf uyumsuzluğun işsizliği destekleyen bir değişken olarak varlığını koruduğu ortaya konulmaktadır. Plan bu tespit kapsamında işsizlik sorununun çözümü için üç temel politika benimsemektedir. İlk olarak işgücü piyasası esnekliğini geliştirici tedbirler üzerinde duran Planda, işletmelerin istihdam yükümlülüklerinin hafifletilmesi, esneklik hükümlerinin genişletilmesi ve uluslararası standartlara uygun bir işgücü piyasası oluşturulması öngörülmektedir. Planın üzerinde durduğu bir diğer politika eğitimin işgücü talebine duyarlı hâle getirilmesine dönüktür. Nihayet, kalkınma planının istihdam açısından talep ettiği bir diğer politika alternatifi, aktif işgücü piyasası politikasının geliştirilmesidir.

Yanıt Açıklaması: Hizmet sektöründe dönük böyle bir hedef yoktur. Sadece istihdam oranının 2023 yılında %40 değil %50 düzeyine yükseltilmesi amaçlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Doğal oran teorisinin piyasa dengesine dayanan türü önerisine göre, kamunun uzun dönemde denge işsizlik oranına müdahaleleri istenmezken işsizlik oranındaki konjonktürel dalgalanmalara müdahaleleri kabul edilebilir olarak değerlendirilmektedir. Bu teoriye göre bireylerin fiyat ve ücretlere yönelik beklentileri doğru olduğunda işsizlik doğal oranında olacaktır.

Yanıt Açıklaması: 20. yüzyılın ilk çeyreğine kadar işsizliğin neden olduğu ekonomik ve sosyal sorunlarla mücadele edebilmek için pasif istihdam politikalarından yararlanılmış ancak pasif istihdam politikalarının yetersiz kaldığı düşüncesiyle 1980 yılı sonrasında işsizlikle mücadelede aktif istihdam politikaları da birlikte uygulanmaya başlamıştır. Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Aktif istihdam politikaları temelde bazı ilkeler üzerine kurulmuştur. Bu ilkeleri, “iş bulma zorluklarını giderme, yeni istihdam alanları açma, emek arz ve talebini kurumsal yapılanmalar sayesinde bir araya getirerek emek piyasasını kolaylaştırma” olarak sıralamak mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Pasif istihdam politikaları ile işsizlere belirli bir ekonomik güvence sağlanarak işsizliğin neden olduğu ekonomik sorunlara çözüm yaratılmak amaçlanmaktadır. Bir diğer ifadeyle pasif istihdam politikalarının amacı, işsizliğin azalması için istihdamı arttırmak değil, işsizleri ekonomik olarak destekleyerek işsiz­liğin neden olabileceği bireysel ve toplumsal zararı azaltmaktır.

Yanıt Açıklaması: Özelleştirme Sosyal Destek Projesi (ÖSDP) yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Döneminde uygulanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Kurumsal olmayan nüfus yani sivil nü­fus,  huzurevi, otel, hastane ve yurt gibi kurumsal yerlerde değil hanelerde ikamet eden nüfustur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Gelişmiş Ekonomiler ile AB dışında kalanlar geçiş ekonomileridir.

Yanıt Açıklaması: Daha önceki yıllarda münferit uygulamalar olmakla birlikte, ülkemizde aktif iş­gücü programlarının (AİP) yaygın olarak uygulanmasına 2009 yılından itibaren başlanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Keynes analizlerini tam istihdam sorununa bir çözüm yolu bulmak amacıyla geliştirmiştir. Klasiklere göre her arz kendi talebini yaratmaktaydı. Keynes ise bu iddiayı reddederek tersini savunmuş, arzı talebi uyaran bir güç olarak görmüştür. Keynes, klasiklerin görüşlerinin dışında yeni varsayımlara dayalı bir istihdam teorisi geliştirmiştir. Keynes tasarrufların faiz oranı karşısındaki esnekliğinin klasiklerin ileri sürdüğü kadar yüksel olmadığını savunmuştur. İnsanlar muamele ve ihtiyat amacıyla ellerinde önemli miktarda parayı faiz haddinden etkilenmeden tutabilirler. Keynes’e göre tasarruflar faizin fonksiyonu olmaktan çok gelir düzeyine bağımlıdır. Keynes, klasiklerin tasarruf yatırım eşitliğinin dışındaki önemli ikinci varsayımları olan ücretlerin esnekliği varsayımına da şiddetle karşı çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planında genç işsizliği konusuna dikkat çekilmiştir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Ücret ve istihdam sübvansiyon uygulamasının altında yatan temel gerekçelerin işgücü maliyetini ucuzlatmak ve istihdam artışını teşvik etmek olarak belirtilmektedir. Açıklayacak olursak işgücü maliyetlerindeki azalma fiyat baskısını azaltacağından fiyatların düşmesini sağlayacaktır. Fiyatlardaki düşme doğrudan mal ve hizmet taleplerini artış yönünde etkileyeceğinden, bu artış da istihdamın genişlemesini sağlayacaktır.

Yanıt Açıklaması: Keynesgil iktisadın emek talebi, emek arzı ve ücretler genel düzeyi konusunda klasiklerden ayrıldığı noktalar ve tam istihdama ulaşılamaması şu sonuçlara dayandırarak açıklanmaktadır; Nominal ücretlerin veri oluşu, Likidite tuzağının mevcudiyeti, Faiz haddinin veri oluşu. Doğru cevap D‘dir.

Yanıt Açıklaması: Sayısal esneklik; işletmelerin gereksinim duyacakları işgücü miktarı ve niteliğini, değişen ekonomik ve teknolojik şartlara, piyasadaki talep miktarına ve yeni üretim tekniklerine göre değiştirme serbestisi olarak tanımlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planının istihdam açısından en önemli boyutu ilk defa bir istihdam stratejisinden söz etmiş olmasıdır. Planda Avrupa istihdam Stratejisiyle uyumlu “Ulusal istihdam Stratejisi” nin geliştirilmesi öngörülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kısa çalışma ödeneği genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak önemli ölçüde azaltılması veya işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen geçici olarak durdurulması hallerinde işyerinde üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönemle orantılı olarak gelir desteği sağlayan bir uygulamadır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye işgücü piyasasının ele alındığı çalışma Sanayi Bakanlığı’nca 2010 yılında “Türkiye Sanayi Stratejisi Belgesi 2011-2014” adıyla gerçekleştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de, bu amaçla 26.05.2008 tarihli 5763 sayılı Kanun uygulamaya girmiştir, 01.07.2008 tarihinden itibaren sürekli olarak uygulanan bu teşvikle kota kapsamında çalıştırılan özürlülerin sigorta primine ait işveren hissesinin tamamı, kota kapsam dışında çalıştırılan özürlülerin ise sigorta primine ait işveren hissesinin yarısının Hazine tarafından karşılanması sağlanmıştır.