Gelir Dağılımı ve Yoksulluk

Yanıt Açıklaması: Marx’ın gelir dağılımı teorisi temelde Ricardo’nun gelir dağılımı teorisinin bir türevi olmakla birlikte, her iki teori arasında önemli farklılıklar bulunmaktadır. Bu farklılıklardan en önemlisi de Marx’ın Ricardo’nun tersine, kâr ve rant arasında bir ayrıma gitmemiş olmasıdır. Marx, Azalan Verimler Kanununa inanmadığından, teorisinde buna yer vermemiş ve bunun bir sonucu olarak da kâr ve rant arasında bir ayrıma gitmemiştir. Bunun haricinde, işçi ücretlerinin neden geçimlik seviyede olduğu hususunda da Marx’ın yaklaşımı Ricardo’ya göre farklıdır. Marx’a göre, hemen her zaman emek arzının emek talebinden fazla olması, ya da başka bir deyişle yedek işçi ordusunun hep var olması, ücretlerin yükselmesine engel olmakta ve işçileri asgari geçimlik seviyede tutmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Milanovic (2005), dünya genelinde gelir eşitsizliğini ölçmek amacıyla “ülkeler arası eşitsizlik” ve “ülke içi eşitsizlik” olmak üzere iki unsurdan oluşan bir Gini katsayısı tanımlamaktadır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Türkiye Dünya Bankası gruplandırmasına göre 10.540,6 dolar kişi başına geliri ile dünya ekonomileri sıralamasında üst-orta gelir grubunda yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Çin, Brezilya, Rusya, Hindistan ve Eski Doğu Bloku ülkelerinin yüksek büyüme performansları, ülkeler arası gelir eşitsizliğinde 2000 yılı sonrasındaki düşüş eğiliminin nedenleri arasında yer almaktadır. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Gelişmekte olan ülkeler arasında özellikle Çin ve Hindistan yeni gelişme bölgeleri olarak öne çıkmaktadır

Yanıt Açıklaması: Bu dönemde enflasyon hızı artmamış, aksine düşüş göstermiştir. Doğru cevap A’dır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: 1980’li yıllar ve 1990’lı yılların başı arasında artan gelir eşitsizliğinin nedenlerini tartışan Wade (2001: 37), dünyada ülkeler arası gelir eşitsizliğinin artış nedenlerini şöyle sıralamaktadır: • Dünyanın en yoksul ve en zengin ülkeleri arasında nüfus artış hızlarının birbirinden farklı olması, • Dünya petrol dışı emtia fiyatlarının özellikle çok yoksul ülkeleri etkileyecek derecede 1980 ve 1990 arasında düşmesi, •Orta gelir düzeyindeki gelişmekte olan ülkelerin dışarıdan borçlanma eğilimlerinin bu ülkeler için borç tuzağı yaratmış olması, • Teknolojideki değişimin yüksek katma değerli üretim alanlarında kümelenmiş gelişmiş ülkelerde gelişmekte olan ülkelerden çok daha güçlü bir biçimde ortaya çıkması.

Yanıt Açıklaması: 2000 yılının Kasım ayında 189 ülkenin hükûmet başkanları Milenyum Deklarasyonu imza­lamışlar ve bu deklarasyonla 2015 yılına kadar belirlenen Milenyum Kalkınma Hedeflerinin (MDGs) gerçekleştirilmesini taahhüt etmişlerdir. Bu deklarasyonda belirlenen başlıca hedefler şunlardır (UN, 2000): Aşırı yoksulluğun ve açlığın yok edilmesi, Evrensel bir temel eğitimin sağlanması, Cinsiyet eşitliğinin teşvik edilmesi ve kadınların güçlendirilmesi, Çocuk ölümlerinin azaltılması, Anne sağlığının geliştirilmesi, Aids, sıtma ve benzeri hastalıklarla mücadele edilmesi, Sürdürülebilir bir çevrenin sağlanması, Kalkınma için küresel ortaklığın geliştirilmesi. Doğru Cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de 2002 yılında 0,44 olduğu görülen Gini katsayısı 2005 yılında 0,38’e kadar düşerek gelir eşitsizliğinde önemli bir azalmayı tespit etmiştir. Gini katsayısı 2006 yılında 0,40’a artarken 2007 ve 2008 yıllarında 0,38 değerlerine gerilemiştir. 2009 yılında tekrar artarak 0,39’u gösteren Gini katsayısı 2010 yılında azalarak 2005 yılındaki 0,38 eşitsizlik derecesine geri dönmüştür. Gini katsayısı 2011 yılında da bu eşitsizlik düzeyinde kalmıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Gelir dağılımı ve sağlık ilişkisi aslında en yaygın olan ve bilinen konulardan birisidir. Gelir dağılımı yüksek olan yani kişi başına düşen gelirde yüksek rakamlara ulaşmış olan ülkelerde sağlık sorunları hem daha az hem de çözülebilir niteliktedir. Buna karşılık geri kalmış ülkelerde ise kişi başına düşen gelir çok düşüktür, gelir dağılımı sonucunda her bir bireye düşen pay oldukça azdır; böylesi ülkelerin sağlık sorunlarına bakıldığında ise şaşılacak bir biçimde çok, yaygın ve maliyetleri oldukça yüksek olarak görülür.

Yanıt Açıklaması: Yoksulluğun ölçülmesinde pek çok hesaplama kullanılmaktadır; ancak bu hesaplamaların hepsinin ortak noktası ya da çıkış yeri; genel olarak en düşük yaşam standardına erişememe durumu olarak tanımlanan; yoksulluk ölçme hesaplamasıdır.

Yanıt Açıklaması: Yoksulluğa neden olduğu düşünülen başlıca makro faktörler şöyle sıralanabilir: • Gelir dağılımındaki adaletsizlikler, • Emek piyasalarında yaşanan sorunlar; işsizlik, eksik istihdam, düşük ücretler, kayıt dışı istihdam, ayrımcılık vb., • Toplumda yaşanan sosyal değişim ve demografik faktörler; nüfus baskısı, hanehalkı yapısındaki değişim, göç, çarpık kentleşme vb., • Kötü ekonomi politikaları ve ekonomik krizler, • Bölgesel dengesizlikler, • Çevresel bozulma ve doğal afetler, • Kötü siyasal yönetimler, • Savaşlar.

Yanıt Açıklaması: Yoksulluk nedenlerini dört kategorili bir yoksulluk teorisiyle ortaya koyan Harold Kerbo, yoksulluk teorilerini dört görüş altında ele almıştır (Kerbo, 1996, aktaran Kaya, 2009: 18-22): İlk görüşe göre, yoksulluğun nedeni kişilerin kendileridir. Yoksullar tembel, zamanlarını ve paralarını boş yere harcayan ve kendilerini kontrol etmeyi başaramayan bireylerdir. İkinci görüş, yoksulluk kültürü görüşüdür. Yoksul bireyi suçlayan popüler görüşten farklı olarak yoksulluk kültürü görüşü, yoksulluğun bireyin sadece kendi özelliklerinden kaynaklanamayacağını, yoksul bireyin içinde bulunduğu olumsuz şartlardan etkilendiğini ve yetişkin konuma geldiğinde içinde yaşadığı kötü ortamın değer ve kalıplarını değiştirilemez biçimde benimsediğinden yoksulluk döngüsünden kurtulamadığını öne sürer. Üçüncü görüş olan durumsal yoksulluk görüşü toplumdaki politik ve ekonomik güçlerin yoksulluk üzerindeki etkisini yoksulluk kültürü görüşüne göre ön plana çıkarmaktadır. Yoksulluğun nedenlerine yönelik dördüncü görüş ise yapısal yoksulluk görüşüdür. Bu görüşe göre, yoksulun bireysel özelliklerinin yoksulluk üzerinde güçlü bir etkisi yoktur. Bu konuda asıl odaklanılması gereken nokta toplumdaki grup uyuşmazlığı ile politik ve ekonomik güç kaynaklarının eşit olmamasıdır. Doğru Cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Savvides (1998) az gelişmiş ülkeler arasında dışla açıklık derecesi yüksek olan ülkelerin aynı zamanda gelir eşitsizliği yüksek ülkeler olduğunu saptamıştır.

Yanıt Açıklaması: Devlet, gelirin yeniden dağılımını vergiler, kamu harcamaları, fiyat politikaları, işgücü piyasası ve ücret politikaları ve sosyal güvenlik yoluyla sağlayabilir.

Yanıt Açıklaması: Teknolojideki değişimin yüksek katma değerli üretim alanlarında kümelenmiş gelişmiş ülkelerde gelişmekte olan ülkelerden çok daha güçlü bir biçimde ortaya çıkması.

Yanıt Açıklaması: Daha az bir bölümü de gelişmekte olan ülkelerde ticaretin serbestleştirilmesinin ve doğrudan yabancı sermaye yatırımlarına açılmanın çocuk işçiliği üzerindeki etkisini saptamayı amaçlamıştır. Bu çalışmalar arasında Cigno, Rosati ve Guarcello (2002) ticarette dışa açıklık ile çocuk işçiliği arasında negatif bir ilişkiye işaret etmektedir. S helburne (2002) ticaretini serbestleştiren gelişmekte olan bir ülkelerde büyüme hızının arttığını ve bu ülkelerde yaygın olan çocuk işçiliğini azalttığını saptamıştır. Edmonds ve Pavcnik (2002) hanehalkları düzeyinde yaptıkları çalışmada küresel ekonomiyle bütünleşme derecesi arttıkça çocuk işçiliğinin azalmakta olduğunu saptadılar. Kis-Katos ( 2007)’un ampirik çalışmasının bulguları da ticaretin serbestleştirilmesi ile çocuk işçiliğinin azalmakta olduğunu kanıtlamaktadır. Davies ve Voy (2009) doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının kişi başına gelir artışı yoluyla çocuk işçiliği üzerinde negatif etkiye sahip olduğunu buldular. Doğru cevap B seçeneğidir.