Çalışma İlişkileri Tarihi

Yanıt Açıklaması: 12 Eylül 1980 askeri darbesi sonrasında toplu çalışma ilişkileri açısından kapsamlı ve sınırlayıcı değişiklikler gündeme gelmiştir. Darbenin hemen ardından grevler yasaklanmış ve sendikal faaliyetler durdurulmuştur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Bilindiği gibi 1961 Anayasasında grev hakkına yer verilmiş ancak lokavt ifadesine yer verilmemişti. Böylece lokavta anayasal bir statü tanınmamıştı. 1982 Anayasasında ise lokavta yer verilmiştir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: 2821 Sayılı Sendikalar Kanunu, sendika ve konfederasyon dışında işçi kuruluşu kurulmasını engelleyici niteliktedir. 2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu, toplu iş sözleşmesi yetkisi için oldukça ağır sınırlamalar getirmiştir 1982 Anayasası, 1961 Anayasası’ndan farklı olarak lokavta yer vermiştir. 4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu ile kamu görevlileri sendikalarının faaliyetleri düzenlenir. 1961 Anayasasının yerini alan 1982 Anayasası sendikal haklara önemli sınırlamalar getirmiş, bu sınırlamalar 2821 ve 2811 sayılı sendikal yasalarla pekiştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Yasanın çalışma ilişkileri alanına yönelik en önemli düzenlemesi, derneklere getirdiği diğer sınırlamalar yanında, “sınıf esasına veya adına dayanan” cemiyetleri yasaklamasıydı. Cemiyetler Kanunu, İK’nu tamamlayarak, onun tanıma ya da yasaklama biçiminde de olsa düzenleme konusu yapmadığı sendikal örgütlenmeyi, “yasaklama” biçiminde düzenlemiş oluyordu. Son olarak, kamu kesiminde çalışanların “bulundukları işin sıfat ve mahiyeti ile cemiyet kuramıyacakları”nı hükme bağlıyordu.

Yanıt Açıklaması: Sigortalı sayısı dönem içerisinde mutlak rakamlarla artmakta ve faal nüfus içerisindeki oranı da küçük artışlar göstermekle birlikte, sigortalıların toplam ücretlilere oranı azalmaktadır. Bu durum, dönem içerisinde toplam ücretli sayısının sigortalı işçi sayısından daha büyük bir hızla artmasından kaynaklanmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Çalışma ilişkileri bir dizi toplumsal, iktisadi, yasal ve siyasal gelişme tarafından etkilenir ve koşullanır. Bu çevresel koşullar çalışma ilişkilerinin gelişimini, yoğunluğunu, yönünü ve kurumsallaşmasını çok yakından etkiler.

Yanıt Açıklaması: 24 Ocak kararlarından kısa bir süre sonra toplu iş sözleşmelerinde izlenecek ana politikaları belirlemek amacıyla, hükümet tarafından Toplu Sözleşme Koordinasyon Kurulu oluşturulmuştur.

Yanıt Açıklaması: İş Kazaları ile Meslek Hastalıkları ve Analık Sigortaları Hakkında Kanun

Yanıt Açıklaması: Dönem boyunca izlenen yeni liberal iktisat politikalarının da etkisiyle sendikalar nicel ve nitel olarak zayıflamıştır.

Yanıt Açıklaması: Dönemin iktisat politikaları sanayileşme, ekonomik büyüme, yeni istihdam olanakları ve refahın yükselmesi gibi sonuçlar yaratmış, devletin sosyal boyutlarını genişletmiştir.

Yanıt Açıklaması: çevre Fordizmi

Yanıt Açıklaması: 1961 Anayasası ile çalışanlar grev yapma, serbestçe örgütlenme ve toplu sözleşme haklarını elde etmişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Sistemin işçi ve işveren aktörlerinin, Uluslararası Çalışma Örgütü gibi kuruluşlarla ya da üyesi oldukları uluslararası işçi ve işveren kuruluşlarıyla ilişkileri de önemlidir. Örneğin Türkiye’deki işçi ve işveren konfederasyonları, Uluslararası Çalışma Örgütü’nün üçlü yapısı içerisinde temsil edilme olanağına sahiptirler. Ayrıca, işçi ve işveren örgütleri, yasal olarak uluslararası işçi ve işveren kuruluşlarına katılma olanağına sahiptirler ve bu olanağı kullanmaktadırlar. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Sanatkarlar

Yanıt Açıklaması: Çalışma ilişkileri alanının giderek gelişmesi, devletin bu alana yönelik bağımsız bir örgütlenmesini de gerekli kılmıştır ve 7 Haziran 1945’te Çalışma Bakanlığı kurulmuştur. Bakan olarak Dr. Sadi Irmak atanmıştır.

Yanıt Açıklaması: 1961 yılında 12 sendikacı tarafından Türkiye İşçi Partisi (TİP) adıyla bir işçi partisinin kurulmasıdır. TİP sendikaların siyasete müdahalesi açısından önemli bir adım olarak ortaya çıkmış ve 1965 seçimlerinde 15 milletvekili ile parlamentoya girmiştir.

Yanıt Açıklaması: kapital teknolojisi

Yanıt Açıklaması: 1930 tarihli Umumi Hıfzısıhha Kanunu’nun sosyal güvenlik açısından önemi, belirli sayıda işçi çalıştıran işverenlere; hastalık, kaza ve analık hallerinde işçilere sağlık yardımları yapılması konusunda yükümlülükler getirmiş olmasıydı. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Dönemin çalışma ilişkilerine damgasını vuran yasal düzenlemeler 1961 Anayasası ile 274 sayılı Sendikalar Kanunu ve 275 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu (TİSGLK) olmuştur.

Yanıt Açıklaması: 1961 Anayasasının 51. maddesi sendikalaşma hakkını sadece işçilere ve işverenlere tanımış, kamu görevlilerinin sendika hakkı konusunda ise bir hükme yer vermemiştir.