Çalışma Ekonomisi 2

Yanıt Açıklaması: Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) aktif emek piyasası politikalarını, “emek piyasasını ve işçilerin işle ilgili niteliklerini geliştirmek ve daha etkin bir emek piyasasını teşvik etmeye yönelik önlemler” olarak tanımlamaktadır. Aktif politikaların temel amacı, işsizlere yalnızca gelir desteği sağlamak yerine, onların çalışma hayatına dönüşlerini kolaylaştırmaktır. Aktif politikalar genelde işsizlikten en fazla etkilenen gruplara ve bölgelere yöneliktir. Öncelikli hedef kitlesi ise uzun dönemli, genç, kadın, göçmen ve özürlü işsizler gibi emek piyasasında iş bulma şansları oldukça zayıf olan gruplardır. Bu politikalar arasında, emeğin vasıf seviyesini yükseltici eğitim programları, bilgilendirme ve işe yerleştirme hizmetleri, özellikle okuldan çalışma hayatına geçiş sürecinde büyük zorluklarla karşılaşan genç işsizlere iş deneyimi kazandıracak programlar, istihdam yaratma programları, işsizliğin yoğun olarak yaşandığı bölgelerde işyerlerinin mali bakımdan desteklenmesi ve girişimciliğin özendirilmesi gibi önlemler yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: 1960’lı yılların başından 1980’e kadar geçen dönem boyunca kendi kendine yeterli, büyük ölçüde yoğun sermaye ve ileri teknolojiye dayalı, üretimde önceliğin temel ve ara mallara verildiği hızlı bir sanayileşme benimsenmiştir. Bu­nun gerçekleştirilmesi, KİT’ler tarafından yapılan yüksek seviyedeki geniş kamu yatırımları yanında, özel yatırımların da büyük ölçüde korunması ve teşvikiyle mümkün olabilmiştir. 24 Ocak 1980 sonrasında uygulamaya konulan ekonomi politikasının belirleyici özelliği, ekonomiye ilişkin karar süreçlerinde piyasanın kendi işleyişine göre oluşacak fiyatların tek “yol gösterici” olmalarıdır. Her mal ve hizmet için, arz ve talebe göre oluşacak fiyatlar, tüm ekonomik işlemlerde geçerli olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Cinsiyete dayalı mesleki katmanlaşma birkaç açıdan İktisat teorisi için önemlidir: Ortodoks iktisatçılara göre mesleki katmanlaşma bir tür piyasa katılığına yol açar ve etkin-olmayan bir dağılımı işaret eder. Aynı zamanda, çalışanların çoğunluğunun mesleklerin bir kısmından dışlanması beşerî sermaye yatırımının boşa harcanmasıdır. Bu da emek piyasalarının katılığını yükseltir ve ekonominin değişikliklere uyum kapasitesini de azaltır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: G.Becker’in ayrımcılıkla ilgili çalışması, beşeri sermaye ve aile içinde cinsiyete dayalı işbölümü üzerine yapılan araştırmalara öncülük etmiştir. Becker, işverenin kadınlara karşı olan ön yargısı nedeniyle eşit derecede verimliliğe sahip kadınları, erkeklere ödediği ücretten ayrımcılık katsayısı, yani kadınları istihdam etmenin ilave maliyeti kadar düşük bir ücretle istihdam ettiklerini belirler. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: ulusal işsizlik oranındaki her %1’lik artış; - cinayet oranlarının %6.7, - ateşli silahlarla vurulma sonucu ölümlerin %3.1, - ölümcül kalp hastalıklarının %5.6 ve - intiharların da %3.4 oranında artmasına neden olmaktadır

Yanıt Açıklaması: ILO’nun “sendikaların altını oyma” teknikleri olarak adlandırdığı işverenler tarafından geliştirilen uygulamalar- toplu sözleşmelerde kapsam dışı personel sayısını arttırma ve taşeron işçi çalıştırma gibi- da sendikaların etkinliğini zayıflatan unsurlardır.

Yanıt Açıklaması: Yeni Kamu Yönetimi, girdi ve süreçlerden çıktı ve sonuçlara dönük bir kaymayı ifade etmektedir. Bu yaklaşımda, kamu idaresi artık kamusal mal ve hizmetlerin “doğal ve zorunlu” sağlayıcı değildir. Eski kamu monopolleri ya kapatılmış, ya özelleştirilmiş ya da kamu-özel ortaklığı diye anılan ortak yönetim şekliyle yeniden yapılandırılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Çalışanları kendi istek ve kusurları dışında sebeplerle meydana gelecek işsizliğe bağlı gelir kayıplarına karşı koruma sağlayan sisteme "İşsizlik sigortası" adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Cam Tavan: Sahip oldukları nitelikler ve kazanımlarından bağımsız olarak kadınların ve etnik azınlıkların şirketin kariyer merdivenlerinin üstüne çıkmasına set çeken, görünmeyen, ancak aşılamayan engellerdir.

Yanıt Açıklaması: OECD ülkelerinde gençlerin yaklaşık olarak %15-20’si işgücü piyasasının gerektirdiği niteliklere sahip olmaksızın, orta öğrenimden ayrılmaktadır. Eğitim sistemi dışında kalmış ya da okul hayatından erken ayrılmış olan bu gençlerin, çalışma hayatına geçişleri de kuşkusuz, daha güç olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Toplu pazarlık birbirini takip eden ve kimi zaman iç içe girmiş alt aşamadan oluşur. Bu aşamalar şunlardır; 1. Tarafların belirlenmesi aşaması (yasal aşama) 2. Taleplerin belirlenmesi aşaması (ekonomik aşama) 3. Toplu görüşme aşaması (psiko-sosyolojik aşama) 4. Toplu sözleşmenin düzenlenmesi ve imzalanması aşaması (seramoni aşaması) 5. Toplu sözleşmenin uygulanması aşaması (uygulama aşaması) 6. Sözleşmenin uygulanması sırasında çıkan uyuşmazlıkların çözülmesi aşaması (tahkim ve arabulma aşaması).

Yanıt Açıklaması: Bir ülkedeki işsiz sayısı, o ülkedeki işsizliğin şiddetinin bir göstergesi olarak, tek başına fazlaca bir anlam taşımayabilir. Çünkü iş gücüne dahil olan nüfus ne kadar büyükse işsiz sayısı da o oranda yüksek olabilir. Bu nedenle belli zaman dilimlerindeki ve ülkeler arasındaki işsizliği karşılaştırabilmek için, genellikle işsiz sayısının toplam iş gücü içerisindeki oranını bilmemiz gerekir. Buna işsizlik oranı denir.

Yanıt Açıklaması: İspanya'da Emek Piyasası Politikalarına Yapılan Kamu Harcamalarının GSMH İçindeki Payı 2010 yılında pasif politikalarda yüzde 3.1'dir.

Yanıt Açıklaması: Neo-klasik teori, işsizliği tamamen gönüllü bir sorun olarak görmektedir. Ne-oklasik Teori’ye göre, tam rekabet varsayımı altında işgücü piyasasında arz ve talebin karşı karşıya gelmesiyle denge ücret düzeyi belirlenecektir. Bu denge ücret düzeyinde, işgücü arzı işgücü talebine eşit olacağından, geçici ve gönüllü işsizlik dışında bir işsizlikten söz edilemeyecektir. Denge ücret düzeyinde iş arayan herkes iş bulabilecektir. Ancak bu ücret düzeyinin üzerinde iş arayanlar işsiz kalacaklardır ki bunlar gönüllü işsizlerdir. Sonuç olarak, Neoklasik İstihdam Teorisi, bir tam istihdam teorisidir. Bu teori bize neden daima tam istihdam durumuna gelindiğini açıklamaktadır. Anılan teori 1929 krizine kadar batı coğrafyasında hakim bir konumdadır. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Hücum modeli: Bu modellerin içinde “hücum” modeli, B.Bergman tarafından geliştirilmiş ve mesleki katmanlaşmaya merkezî önem veren bir analizdir. Bu modele göre, işgücü talebi (açık iş sayısı), kadın işlerinde bu işe girmek isteyen kadın işgücü arzından fazla ise bir tür “hücum” olacaktır. Kadın işlerinde ücretlerin erkek işlerine göre daha düşük olduğu tespitiyle tutarlı olarak bu model, kadın işlerinde çalışan erkeklerin de düşük ücret aldığını vurgular.

Yanıt Açıklaması: Genç ve dinamik bir nüfus yapısına sahip olan ülkemizde işsizliğin en belirgin özelliği ise yapısal bir nitelik taşımasıdır

Yanıt Açıklaması: Katmanlaşma indeksi ya da ayrışma indeksi mesleki katmanlaşmayı ölçmekte en yaygın kullanılan indekstir. Bu indeksle, kadın ve erkeklerin belirlenmiş kategori setleri boyunca nasıl bir dağılıma sahip olduklarına bakılır; kadın ve erkeklerin oransal dağılımının özdeş olduğu ideal bir referans değeri vardır. Bu yolla, indeksin değeri, kadın ya da erkek grubunun, diğer cinsiyetin dominant olduğu kategoriye hareket etmiş olsaydı alacağı değere oranı olarak ifade edilir. Yani, ideal dağılıma (kadın/erkek sayısı eşit) ulaşmak için mesleğini değiştirmek zorunda kalacak her bir cinsiyete ait çalışan sayısının oranı olarak tanımlanabilir. Bu yöntemle, belirlenmiş kategori setleri bağlamında, kadın ve erkeklerin göreli dağılımları arasındaki farklılık ölçülür.

Yanıt Açıklaması: TÜİK'nun işsizlik tanımına göre referans dönemi içinde istihdam hâlinde olmayan (kâr karşılığı, yevmiyeli, ücretli ya da ücretsiz olarak hiç bir işte çalışmamış ve böyle bir iş ile bağlantısı da olmayan) kişilerden iş aramak için son üç ay içinde iş arama kanallarından en az birini kullanmış ve 2 hafta içinde işbaşı yapabilecek durumda olan tüm kişiler işsiz nüfusa dahildirler. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Bu modellerin içinde “hücum” modeli, B.Bergman tarafından geliştirilmiş ve mesleki katmanlaşmaya merkezî önem veren bir analizdir.

Yanıt Açıklaması: İşsizlik en önemli üretim faktörü olan emeğin israfına yol açmakta ve bireyin üretken kapasitesini etkileyerek onun verimliliğini düşürmektedir. Özellikle uzun süreli işsizliğe bağlı olarak kişilerin sahip oldukları mesleki niteliklerin aşınması ve bu eski becerilerin tekrar bireye kazandırılabilmesi, hem bireye hem de ekonomiye önemli maliyetler yüklemektedir.