Sosyal Politika 2

Yanıt Açıklaması: Halen yerel yönetim birimlerinden biri olan İl Özel İdaresi’nin kuruluş ve işleyi­şi 22.2.2005 tarih ve 5302 sayılı Kanun ile düzenlenmektedir. Kanunun bazı maddeleri kanunun yürürlüğe girmesinden sonra çeşitli tarihlerde değişikliğe uğramıştır. Kanuna göre; İl Özel İdaresi, il sınırları içindeki halkın müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşıla­mak üzere kurulan ve karar organları seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan idari ve mali özerkliğe sahip kamu tüzel kişisidir. İl Özel İdaresi’nin organları İl Genel Meclisi, İl Encümeni ve Vali’dir.

Yanıt Açıklaması: Çevre politikaları üretme ihtiyacı; Sanayileşme ve Dünya Savaşları, Kentleşme, Nüfus Artışı, İklim Değişiklikleri, Hava Kirliliği, Suyun ve Yaşanabilir Alanları Azalması ve Teknoloji gibi nedenlerden doğmuştur.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de giriş, katkı ve yardımlar konusunda 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda cinsiyete dayalı bir ayrımcılık söz konusu değildir. Ancak yaşlılık aylığına hak kazanma açısından kadınlar lehine yaş, ölen sigortalıların çocuklarına yetim aylığı bağlanması açısından da kız çocukları bakımından olumlu/pozitif ayrımcılık söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Kadına yönelik olarak gelişen olumlu ayrımcılık uygulamaları ilk olarak Amerika'da gündeme gelmiştir.

Yanıt Açıklaması: Tüm Göçmen İşçilerin ve Ailelerinin Korunmasına Dair Sözleşme

Yanıt Açıklaması: İş için erkeklerle aynı eğitim ve deneyime sahip olan, onlarla eşit verimde çalışan kadınlar bile günümüzde işlerinde yükselme aşamasında cam tavan olarak bilinen engelle karşı karşıya kalmaktadırlar. Örgütsel önyargılar ve kalıplar tarafından yaratılan, kadınların üst düzey yönetim pozisyonlarına gelmelerini engelleyen görülmez, yapay engellerdir. Cam tavan ile anlatılmak istenen karşılaşılan sorunların belirsizliğidir.

Yanıt Açıklaması: Sakınma (İhtiyat) İlkesi: Kirlenmenin önceden tahmin edilip, kirliliğe yol açacak unsurların giderilmesi ve önceden tedbir alınması ilkesidir. Fabrikalara kurdurulan atık su tesisleri ile zararlı gazlara yönelik filtre uygulamaları bu kapsamda değerlendirilebilir (Keleş ve Ertan, 2002: 161).

Yanıt Açıklaması: Halen yerel yönetim birimlerinden biri olan İl Özel İdaresi’nin kuruluş ve işleyişi 22.2.2005 tarih ve 5302 sayılı Kanun ile düzenlenmektedir. Kanunun bazı maddeleri kanunun yürürlüğe girmesinden sonra çeşitli tarihlerde değişikliğe uğramıştır. Kanuna göre; İl Özel İdaresi, il sınırları içindeki halkın müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan ve karar organları seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan idari ve mali özerkliğe sahip kamu tüzel kişisidir.

Yanıt Açıklaması: 5.000 ve üzerinde olan yerleşim birimlerinde belediye kurulabilmektedir. İl ve ilçe merkezlerinde belediye kurmak zorun­ludur. Köy diğer bir yönetim birimidir. 18.03.1924 tarih ve 442 sayılı Kanuna göre, nüfusu 2.000’den az olan yerlere denir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de yerel yönetimlerle ilgili olarak 1876 Anayasası’ndan bu yana tüm anayasalar­da doğrudan veya dolaylı düzenlemelere yer verilmiştir. Osmanlı İmparatorluğu dönemin­den başlayarak günümüze kadar geçen sürede yerel yönetimlerle ilgili çok sayıda kanun, tüzük ve yönetmelik çıkarılmıştır.

Yanıt Açıklaması: 24 Ekim 1945’te kurulmuş olan örgütün temel hedefi, dünya barışını koruyup güvenliğini sağlamak, uluslararası alanda ekonomik, toplumsal ve kültürel işbirliği oluşturmaktır. 51 ülke ile kurulan örgütün 2012 yılı itibariyle 193 üye ülkesi bulunmaktadır. Birleşmiş Milletlere bağlı “Çevre Sorunları Programı” (UNEP) doğrudan konu ile ilgili çalışmalar yürütmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bu kapsamda çevre politikasında kullanılan vergi araçlarını şu şeklide sıralamak mümkündür: 1. Atık Vergileri • Gaz atık vergiler • Sıvı atık vergileri • Katı atık vergileri • Atık bertaraf etme vergileri • İşletme Vergileri 2. İşletme Vergileri • Kayıt vergileri • Lisans vergileri 3. Kullanma vergileri 4. Temizleme arıtma vergiler 5. Üretim vergisi 6. Emisyon vergisi 7. Ürün vergisi 8. Ambalaj vergisi 9. Beklenmedik kar vergisi

Yanıt Açıklaması: C¸evre politikasının ilkelerini ise; Kirleten O¨der İlkesi, Kirletenin Kusursuz Sorumluluğu, Bütünleştirme İlkesi, O¨nceden O¨nleme İlkesi, İşbirliği İlkesi, Sakınma (İhtiyat) İlkesi, Sürdürülebilir Kalkınma İlkesi olarak sıralamak mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Kadınların ücretli işçi statüsünde çalışmaları, XVIII. yüzyılın ikinci yarısında Sanayi Devrimi ile birlikte başlamıştır. Bu dönemde kadınların çalışma yaşamına girmelerinde; ailenin gelirinin yetersizliğinden kaynaklanan ekonomik nedenler, gelişen teknoloji, kadınların tüm ülkelerde sanayileşmenin ilk başladığı sektör olan dokuma sektöründe erkeklere göre daha başarılı, daha uysal ve daha az ücretle çalışmaya razı olmaları etkili olmuştur. Sanayi Devrimi sonrasında kadınlar tekstil ve dokuma iş kolları başta olmak üzere birçok işkolunda çok ağır koşullar altında çalışmak zorunda kalmışlardır.

Yanıt Açıklaması: OECD Çevre Komitesi; • Çevreye ilişkin sorunları saptamak ve çözümler geliştirmek, • Üye devletlerin çevre politikaları arasında uyum oluşturmak, • Ulusal düzeyde yürütülen çevre politikalarına danışmanlık hizmeti sağlamak, • Ulusal düzeyde meydana gelen anlaşmazlıkları çözüme kavuşturmak, • Kaliteli çevre algısını geliştirmek, • OECD dışında da çevrenin iyileştirilmesi için tedbirler geliştirmek görevlerini yürütmektedir (Keleş ve Hamamcı, 1998:185)

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de çevre politikalarına ilişkin temellerinin III.Beş Yıllık Kalkınma Planı (1973-77) ile atılmış olduğu söylenebilir. 1982 Anayasası, 1983 Çevre Kanunu ve 1991 Çevre Bakanlığının Kurulmasıyla başlayan süreç, 1992 Rio Konferansında alınan kararlara uyum çabalarının etkinliği ile gelişmektedir.

Yanıt Açıklaması: Çok uluslu şirketlerin % 90’a yakını ABD, AB ve Japonya kökenlidir. 2000 yılı itibarıyla en büyük 10 çok uluslu şirketin 5'i ABD, 2'si Japonya, 1'i İngiltere, 1'i Alman-ABD, son olarak 1'i de İngiliz-Hollanda kökenlidir. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Anglo-Sakson geleneğine sahip İngiltere, İrlanda, Kanada, Avustralya, ABD ve Yeni Zelanda yer almaktadır. Bu ülkelerde yerel yönetimler kanun ile kurulmuş­tur. Ancak merkezi yönetimin yerel yönetim üzerinde bir denetimi söz konusu değildir. Merkezi yönetim ve federal devlet sistemlerinde federal devlet veya eyalet (federe devlet) yerel yönetimlerden ayrı bir tüzel kişilik olarak kalmaya özen göstermektedir. Yerel yöne­timler işlevlerini yerine getirirken geniş bir özerkliğe sahiptirler. Fransız sisteminde   yerel yöne­timler anayasa ile güvence altına alınmış bir statüye sahiptir. Yerel kamu hizmetlerinin sağlanması açısından, merkezi yönetimin taşra birimlerinin yardım ve desteğine gerek­sinim duymaktadırlar. Yerel yönetimlerin varlık nedeni işlevsel olmaktan çok siyasidir.

Yanıt Açıklaması: Kadınlar gelişmiş ülkelerde daha çok hizmet sektöründe çalışmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sanayi Devrimi sonrasında kadınlar tekstil ve dokuma işkolları başta olmak üzere birçok işkolunda çok ağır koşullar altında çalışmak zorunda kalmışlardır. Bu durum toplumda düzen ve birliğin bozulmasına, âhlaki çatışmalara neden olmuş, yoğun tepkiler üzerine İngiltere’de kadınların çalışma yaşamında özel olarak korunmaları ile ilgili ilk hukuki düzenlemeler yapılmıştır. Bunu Fransa, Almanya ve diğer ülkelerde yapılan düzenlemeler izlemiştir.