Sosyal Politika 1

Yanıt Açıklaması: Göreli yoksulluk kavramında ise, insanın toplumsal bir varlık olmasından hareket edilmektedir. Buna göre, göreli yoksulluk, kişilerin ya da hanehalklarının sahip oldukları gelir düzeyinin, içinde yaşadıkları toplumdaki ortalama gelir düzeyinin belirli bir yüzdesi ile karşılaştırılması esasına dayanan ve karşılaştırılan gelir düzeyinin gerisinde kalma durumu ile açıklanan bir kavramdır

Yanıt Açıklaması: 19. yüzyılın Liberalizm öğretisine en ciddi ve tutarlı eleştiri Bilimsel Sosyalizm olarak da ifade edilen ve Karl Marks tarafından geliştirilen yaklaşımdır. 1848 yılında Karl Marks ve Friedrich Engels tarafından yazılan Komünist Manifestosu adlı eserin düşünce sisteminin temelini teşkil etmesinden dolayı yaklaşım Marksizm ya da Komünizm olarak da ifade edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal politika kavramı ilk kez 19. yüzyılın ilk yarısında kullanılmıştır? Bu kavramı ilk kez kullanan fikir adamı Wilhelm Heinrich Riehl'dir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: İstihdam politikaları yoksullukla mücadelede sosyal politikaların önemli bir ayağını oluşturmaktadır. Bunun yanında sosyal güvenlik politikaları, asgari ücret düzenlemeleri, reel ücretin korunması, çocukların, gençlerin, yaşlıların ve engellilerin korunması, eğitim, sağlık, konut hizmetlerinin geliştirilmesi, yoksullukla mücadelede öne çıkan diğer sosyal politika tedbirleridir.

Yanıt Açıklaması: 1970’li yıllardan itibaren gelişen yeni sosyal hareketlerin en önemlilerinden olan ekoloji hareketi, siyasi düzlemde büyük etkilere sahip olmuş ve temsile dayalı klasik siyaset anlayışının sorgulanmasında önemli bir rol oynamıştır. Çevreci hareket, kirlenme boyutuyla öne çıkardığı çevre sorunlarını, teknik bir düzeyde çözümlemeye çalışırken, insanı ve doğayı bütünlük içinde ele alan geniş kapsamlı bir yaklaşımı içermektedir. Ekoloji, bireycilik, doğrudan demokrasi, eşitlik ve üçüncü dünya ile dayanışma gibi söylemlerle özetlenebilecek yeşiller hareketi, ekonomik büyümeye doğrudan karşı çıkışı temsil etmektedir. Maddi ürünlere daha az vurgu yapan alternatif bir hayat tarzını savunmaktadır. Yeşiller, ücretli çalışmaya aşırı değer verilmesinin, hem toplum hem de birey için zararlı sonuçları olduğunu savunmaktadırlar. Herkese bir hak olarak vatandaşlık geliri şeklinde ifade edilebilecek temel gelir verilmesini, ücretsiz çalışmanın kabulünü sağlamak açısından savunmaktadırlar. Ücretsiz çalışanlar temel geliri kendi hakları olarak kabul edecekleri için ücretsiz çalışmayı değerli hale getirecek süreci de başlatmış olacaklardır.

Yanıt Açıklaması: İstihdam edilebilirlik: Bireyin istihdama girmesini ve çalışma yaşamı boyunca istihdamda kalmasını, başka bir ifadeyle iş güvencesini sağlayacak bilgi, beceri ve yeteneklerdeki gelişimi ifade etmektedir. Kısacası “istihdam edilebilir olma özelliği ya da niteliği” olarak tanımlanır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal politika topluda adaleti, sınıflar arasındaki çekişmeyi önleme ve ekonomik düzenin işleyişini sağlayarak nihayetinde toplumda dengenin sağlanmasını hedefler. Çalışanlar arasında göreceli değil adil bir gelir dağılımı hedeflenir.

Yanıt Açıklaması: Toplu pazarlık ve sözleşme özgürlüğü de ilk defa 1961 Anayasası ve 275 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu ile düzenlenmiştir. 1982 Anayasası ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nda da aynı özgürlükler düzenlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Aşırı istihdam, emek arzının emek talebini karşılayamadığı konjonktüre özgü bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Başka bir ifadeyle aşırı istihdam bir ülkedeki mevcut emeğin tamamı kullanılmasına rağmen talebin karşılanamaması anlamına gelmektedir. Aşırı istihdam durumunda emek adeta kıt bir üretim faktörü haline gelmektedir. Bu bağlamda doğru seçenek C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kamu müdahalesi araçları içerisinde önemli bir yere sahip olan kamusal sosyal politika kurumları, hem kamusal sosyal politikaları hazırlayan hem de bu politikaları hayata geçiren kurumlar olarak ayrı bir önem taşır. Aynı şekilde toplumu tehlikelere karşı koruma amacını taşıyan yasaların çıkarılmasına katkı yapan ve hem de bu yasaların uygulanmasını gerçekleştiren birimler olarak kamusal kurumlar önemlidir. Devlet, bu kurumlar aracılığı ile halkı tehlikelere ve tehlikelerin zararlarına karşı korumaya çalışır ve ekonomik ve sosyal hayata müdahalede bulunur. Bu kurumların en önemlileri; Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu ve Türkiye İş Kurumu’dur. Bu Kurumlar doğrudan sosyal politika kurumları olarak kabul edilir. Ayrıca toplumun eğitimi, sağlığı, barınması, korunması, güvenliği, beslenmesi gibi alanlarda görev yapan kamu kurumları da doğrudan olmasa da, dolaylı sosyal politika kurumları olarak kabul edilir.

Yanıt Açıklaması: Amartya Sen tarafından geliştirilen ve yoksullar arasındaki gelir dağılımına duyarlı olması nedeniyle daha gelişmiş bir yoksulluk ölçütü olarak ifade edebileceğimiz Sen Endeksi, Kafa Sayısı Oranı, Gelir Açığı Oranı ve yoksullar arasındaki gelir dağılımını gösteren Gini Katsayısı olmak üzere üç parametreye dayanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Dünyada ve dünyanın çeşitli bölgelerinde satın alma gücü paritesine göre günlük 1,90$’ın altında gelire sahip olanların toplam nüfusa oranını 1990-2015 dönemi için göstermektedir. Tablodan da görüldüğü üzere, günlük 1,90 $’ın altında yaşamını sürdüren insanlar ağırlıklı olarak Alt-Sahra Afrika ve Güney Asya ülkelerinde bulunmaktadır. Aşırı yoksulların oranının en düşük olduğu bölge ise Avrupa ve Orta Asya bölgesidir.

Yanıt Açıklaması: Gelir dağılımı eşitsizliği, bir ekonomide belirli bir dönemde (genellikle bir yıl) üretilen gelirin çeşitli nüfus grupları arasındaki dağılımına ilişkin eşitsizlik düzeyini ifade etmektedir. Gelir dağılımı eşitsizliğinin ölçülmesinde yaygın olarak kullanılan yöntem Gini Katsayısı’dır. 0 ile 1 arasında değişen katsayının 0’a yaklaşması gelir dağılımı eşitsizliğinin azaldığını, 1’e yaklaşması ise eşitsizlik düzeyinin arttığını göstermektedir. Bölgesel gelişmişlik farklılıkları, enflasyon ve ekonomik krizler, eğitim ve sağlık başta olmak üzere temel kamusal hizmetlerin toplumun tüm kesimlere aynı ölçüde ulaştırılamaması gibi gelir dağılımı eşitsizliğini artıran faktörler arasındadır. Ekonomik büyüme sonucunda yaratılan milli gelir yoksulluk oranlarının azaltılması açısından önemli bir kaynak niteliğindedir. Ancak, ekonomik büyüme kadar, yaratılan milli gelirin toplum kesimleri arasında nasıl dağıldığı da önemlidir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Bağımlılık Oranı: Bir ülke nüfusunun tamamı tüketicidir ancak çalışma çağındakiler hem tüketici hem de üreticidirler. Üretim tüketim dengesinin gerçekleştirilebilmesi için üretime katılanların kendileriyle birlikte üretime katılmayanların da ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde üretimde bulunmaları gerekir. Bu çerçevede, üretime katılan kişilere bağımlı olan nüfusun ölçüsü bağımlılık oranıdır.

Yanıt Açıklaması: Literatürde işsizlik sigortası ile ilgili çok sayıda tanımlama mevcuttur. Ancak genel bir tanım yapmak gerekirse işsizlik sigortası, kendi iradesi dışında işini kaybeden kişilerin karşılaştıkları gelir kaybını geçici bir süre veya yeni bir iş buluncaya kadar gidermeyi amaçlayan ve sigortacılık tekniği ile faaliyet gösteren bir sigorta dalı ve sosyal politika aracıdır.

Yanıt Açıklaması: Sorunun doğru yanıtı E seçeneğinde yer alan Doğal İşsizlik Oranı ifadesidir. Soru kökünde yer alan ifade bu kavramın tanımı olarak kullanılmaktadır. Bu bağlamda doğru seçenek E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ücretin unsurları ise hâlen ülkemizde yürürlükte olan 4857 sayılı İş Kanunu’nun 32.maddesinin 1.fıkrasındaki “genel anlamda ücret, bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır” tanımından hareketle, doğru cevabın A seçeneği olduğu anlaşılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ücretin ilgilileri -işçi, işveren, sendikalar, devlet ve toplum- açısından taşıdığı bu çok yönlü önem açısından değerlendirilmesi durumunda, ücret; işveren açısından temel maliyet unsurudur. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ücret Haddi : Esas ücret, temel ücret ya da ana-kök ücret olarak da bilinen bu kavram, bir üretim birimi başına ya da bir zaman birimi başına ödenmesi gereken ya da kararlaştırılan ücret miktarıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ücret haddinden ayrı olarak ücret gelirini artıran ücret unsurları şunlardır: Fazla çalışma ücreti Çalışılmayan zamanlar için ücret ödenmesi İkramiyeler Primler Sosyal yardımlar. Doğru cevap E'dir.