İşletmelerde Sosyal Sorumluluk Ve Etik

Yanıt Açıklaması: Yahudi kutsal kitaplarının tefsiri sayılan  Talmud’da sosyal adalet, özel mülkiyet, kâr, fiyat kontrolü, ölçüler tartılar ve kalite hakkında hükümler yer almıştır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Pazara sunulan ürünlerin, insan sağlığı ve çevre temizliği bakımından risk taşımaması, ya da olan riskin minimum olması ürün güvenliği anlamına gelmektedir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Tüketicilerin etiketlerde bulmayı bekledikleri konular önemsırasına göre şu şekilde sıralanmaktadır: Üretim ve son kullanma tarihi, fiyat, miktar,üretildiği yer, firma adı, ürün bileşimi kullanma talimatı. Bunların her birisinin eksikliği ya da gerektiği gibi bulunmaması işletme açısından ahlaki bir problem oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Tüketicilerin satın alarak kullandığı ürünlerin değerini düşürecek yeni ürünler geliştirilir ve böylelikle eski üründen yeteri kadar kazanç elde ettikten sonra yeni ürün pazara sunulur. Buna, planlı ürün eskitme adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Bu konuya sivil toplum kuruluşlarının ilgisi de çok zayıf kalmıştır. Konu ile ilgili faaliyetleri olan çok az STK mevcuttur. Bunlardan bir tanesi, 2001 yılında İstanbul’da kurulan TEDMER (Türkiye Etik Değerler Merkezi Vakfı) dır. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Aşırı Kota koyma

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Değerler

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Sosyal sorumluluğun anlamı, kapsamı toplumdan topluma, işletmeden işletmeye, kişiden kişiye değişebilir.  Zaman içinde değişiklik gösterir.

Yanıt Açıklaması: “İşletmelerin kişiliği yoktur, kâr amaçlı kurumlardır” görüşü, “işletmelerin öncelikli görevi kâr elde etmektir, etik sorumlulukla hareket etmek değildir” temeline dayanır. Bu görüş, kuruma etik mesuliyet ve sorumluluğun bir katkı sağlamayacağını iddia eder. Adam Smith (1723-1790), bu görüşü ilk savunan bilim adamıdır. Bu görüşe göre işletmeler kişisel çıkarları ve sahiplerinin ekonomik beklentilerini karşılayan etik dışı kurumlardır. Thomas Hobbes ve Locke’nin felsefesi de bu mantığı yansıtmaktadır. Onların görüşüne göre işletmeler öncelikle, işletme sahipleri, hissedarlar ve kâr elde etme kapasitesini artıran gruplarla ilgilenmelidir. Theodore Levitt’e göre işletmelerin sadece iki sorumluluğu vardır: Birincisi asgari seviyede yüz yüze ilişkilerde nezaket kurallarına uyma ve ikincil maddi kazancın yollarını araştırmaktır. Bu bakış açısıyla etik sorumluluğun kaynakları, işletmelerin dışındadır. Bu görüşün destekleyicilerinden olan John Kenneth Galbraith’a göre ise işletmeler kişiliği olmayan kurumlardır ve hükümetler işletmelerin sosyal sorumluluğunu artırmak yerine faaliyetlerini etik açıdan denetlemelidir. Karşıt görüşe göre ise işletmeler, tıpkı bireyler gibidir. İşletmelerin vicdanı vardır ve işletmeler, işletmenin sahiplerine ve etkilenenlerine karşı bir etik kurum gibi davranmalıdır. Kenneth Goodpaster ve John Matthews’e göre işletmeler amaçlara, ekonomik değerlere ve stratejilere sahip olmalarıyla nedeniyle bir vicdana sahip olmalılardır. Doğru yanıt C’dir.

Yanıt Açıklaması: İşletmelerin çevre (koruma ve geliştirme), işletme uygulamalarında adalet (kadınların ve azınlıkların korunması, özürlülere destek verme), insan kaynakları (insan sağlığını ve güvenliğini arttırma, eğitim), toplum (kamu sağlığı projelerine destek verme, eğitime ve sanata destek verme) ve mamul (mamul güvenliğini artırma, ambalaj ve etiketlemede gelişmeler) gibi sorumlulukları vardır. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: İşletmeler, pazarlıklarda etik, yerel toplumla ilişkiler, başkalarının özel bilgilerinin kullanımı, etik çevre yönetimi, rakiplerle ilişkiler, çalışanların disiplini, çalışanların kârları, birleşme ve devralma, fabrika kapanması ve geçici işten çıkarma, dürüstlük, ırk, cinsiyet ve yaş ayrımı, iltimaslı yetki kullanımı, borçlar ve güvenlik, uyuşturucu ve alkol bağımlılığı testleri, çalışanların kayıtlarının gizliliği, kayıtların doğruluğu ve haber toplama gibi etik konular ile ilgili çalışanlarına eğitim vermektedirler.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Deontolojik teoriler, göreve ya da ödeve dayanan teorilerdir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Hazırlanacak eğitim programları yöneticiler ve yönetici kadrosu dışında kalanlar için farklı biçimde düzenlenmelidir. Ahlaki problemler her zaman açık değildir ve çelişkiler içerir. Bu nedenle bir durumu izah edebilmek için senaryolar kullanılmalıdır. Ahlak kuramları karmaşık ve belirsiz durumlarda karar verilmesine yardımcı olurlar. Özellikle yönetici kadrolarındaki kişilere ahlak konusunda kuramsal bilgi verilmelidir. Eğitim boyunca işletmenin ahlaka uygun davranışlarda bulunacağı, ahlak koduna uyulmasında işletmenin kararlı olduğu ve çalışanların etik koduna uyması gerektiği vurgulanmalıdır. İş ahlakı ile ilgili gerçek hayattan örnek olaylar sunularak soru-cevap şeklinde eğitime önem verilmelidir. Bu sayede kişiler alternatifli ve detaylı düşünmeyi daha rahat gerçekleştirebileceklerdir.

Yanıt Açıklaması: Hinduizm’de ve ondan etkilenen Teozofi gibi akımlarda da insan benliğinin yedi katı vardır. Bunların ilk dördüne Kama Manas yani arzuların aklı denir ki insanın aşağı benliğini ifade eder. 1. Fiziki beden 2. Enerjetik beden 3. Astral beden (can) 4. Arzuların aklı (Kama), Bu dört bedenin üzerinde ise 5. Saf akıl 6. Sezgi 7. Saf irade Bulunur ki bunlar da insanın evrenin kozmik zekâsı ile paylaştığı üst benlik ya da bilinçlerini yani ruhunu temsil eder. Burada da ilk dört benliğin Freud sisteminde idi saf aklın egoyu, sezgi ve saf iradenin de süperegoyu temsil ettiği söylenebilir. Doğru yanıt C’dir.

Yanıt Açıklaması: Bir işletme ile tüketiciler arasındaki ilişki bir sözleşmeye dayanır ve işletmecinin tüketiciye garanti sorumluluğu vardır. Ayrıca işletmelerin hükumetle ilişkilerini genişletmek etik sorumluluklarındandır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Başarı

Yanıt Açıklaması: Standartlara uygunluk açısından ahlaki konular üretim ve tedarikte etik konular kapsamında değerlendirilir.