Dış Ticaret İşlemleri

Yanıt Açıklaması: Navlun faturası; deniz veya iç suyolu ile taşımacılıkta malın taşıma ücretinin ifadesidir. Dış ticaret uygulamalarında navlun faturası olarak bilinen vesaik, uluslararası taşımacılıkta taşıma ücretinin ifadesini gösterir.

Yanıt Açıklaması: Belge karşılığı ödeme yöntemine ait özellikler aşağıdaki gibi sıralanabilir: • İhracatçı için risk taşıyan bir ödeme şeklidir. • Vesaik mukabili ödemede ithal konusu malın ülkeye gelmiş olması şart değildir. • Bu tür ödemede ihracatçı sevk ettiği mallar karşılığı bu malların sevk edildiğini gösteren belgeler (vesaik) karşılığında bir kredi kullanmaktadır. • Gerek ithalatçının ülkesindeki bankanın ve gerekse ihracatçının ülkesindeki bankasının hiçbir ödeme taahhüdü bulunmamaktadır. Vesaik Mukabili Ödeme yönteminde bankalar aval veya garanti vermemişlerse satış işleminin aksamadan gelişmesini garanti edecek herhangi bir yükümlülükleri söz konusu değildir. Bankalar sadece ihracatçının kendilerine verdiği vesaikin ithalatçının ülkesindeki muhabirlerine gönderilmesini ve tahsil emrindeki direktifler uyarınca alıcıya teslimi sorumluluğunu taşırlar. Vesaik mukabili ödemenin birinci türü “görüldüğünde ödemeli poliçe” (sight bill of exchange), sevk belgeleri ithalatçıya ancak ödemeyi yaptığı takdirde teslim edilir. Vesaik mukabili ödemenin ikinci türü “ticari kabul” (commercial acceptance) olup, belgeler alıcıya, adına çekilen poliçedeki bedeli ödeyeceğine dair “kabul” alındıktan sonra teslim edilir. İhracatçının bankası kabul edilmiş poliçeyi saklar ve süresi geldiğinde tahsil eder. • Kabul edilmiş poliçe “bir borcun hukuki delili” sayılır. En azından alıcı, senetlerini ödemeyen birisi olarak ilan edilecek ve uluslararası piyasada ciddi bir itibar kaybı olacaktır. Fakat satıcılar, ödememe riskine karşı genellikle ibraz bankasının veya birinci sınıf bir diğer bankanın “aval” veya “garanti” vermesini istemelidir. • Kabul edilmiş poliçenin ihracatçıya bir finansman imkânı sağlama özelliği de vardır. İhracatçı bu poliçeyi bankasına cari faiz haddinden “ıskonto” ettirebilir. • Uluslararası ticarette vesaik mukabili yanında, “mal mukabili ödemeler” de yapılabilmektedir. Bu uygulama da ise ihracatçı, herhangi bir ödeme yapılmadan veya bir poliçe tanzim etmeden, malları ithalatçıya gönderir. Mal bedeli sözleşmede belirlenen ilerdeki bir tarihte veya mallar satıldıktan sonra ödenir. Görüldüğü gibi, böyle bir uygulama ihracatçı için oldukça risklidir. • Vesaik mukabili ödeme şeklinde kullanılan belgelerden biri konşimentodur. Konşimento ithalatçının bankası adına kesilmektedir. Bir başka ifade ile konşimentoda gönderilen bölümünde ithalatçının bankasının isim, unvan ve adresi yazılır. Bildirim yapılacak kişi bölümünde ise alıcı firmanın isim, unvan ve adresi yazılır. İthalatçının bankası (tahsil bankası) mal bedelini tahsil edince konşimentoyu ithalatçıya ciro eder. Böylece ithalatçı, bankanın kendisine konşimentoyu ciro etmesi üzerine malların alıcısı sıfatını kazanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Mal mukabili ödeme (Açık ödeme); ihraç edilen malın bedelinin, malın ithalatçı tarafından teslim alınmasından sonra ödemesi şeklinde yapılan bir ödeme yöntemidir. Mal mukabili ödeme türünde belgeler ihracat konusu mallar ile birlikte ithalatçıya gönderilmekte ve bu belgeleri alan ithalatçı bu belgeleri yetkili birimlere ibraz etmek suretiyle malları teslim alabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: İthalat bedelinin; banka kaynaklarından döviz olarak ödendiği işlemlerde Döviz Satım Belgesi (DSB), düzenlenir.

Yanıt Açıklaması: “Masraflar ve Navlun - CFR” kuralı, satıcının mallarıgemide teslim etmesini veya zaten bu şekilde teslim edilmiş malları tedarik etmesini ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Parite (Çapraz Kur) : İki ülke para biriminin birbirine çevrilebilme oranına denir.

Yanıt Açıklaması: Tarafların malların terminalden başka bir yere taşınması ve elleçlenmesi ile ilgili hasarın ve masrafların satıcı tarafından üstlenilmesini amaçlaması durumuna, DAP veya DDP kuralları kullanılmalıdır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Yurt içi fiyat istikrarının sağlanması: Kamu idaresi, istihdamın artırılması için gümrük tarifeleri, kotalar gibi araçlarla iç talebi ithal ürünlerden yerli ürünlere yönlendirilebilirler. Böylece yurt içi üretim artar dolayısıyla istihdam da artmış olur. Bundan başka ülke idaresi iç piyasada arzı düşen ve dolayısıyla fiyatı yükselen ürünlere karşı gümrük vergilerini o ürünlerde düşürerek arz açığını giderebilir. Arz noksanlığının giderilmesi sayesinde fiyat artışının (dolayısıyla enflasyonun) önüne geçilmiş olur ve fiyat istikrarı sağlanır.

Yanıt Açıklaması: İthalat vergileri ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmayan serbest dolaşıma girmemiş eşya ile ihracatla ilgili gümrük işlemleri tamamlanmış eşyanın, gümrük gözetimi altında Türkiye Gümrük Bölgesi içinde bir noktadan diğerine taşınması hükümlerini kapsayan gümrük rejimine tarnsit rejimi adı verilmektedir. Transit rejimine tabi tutulan eşya Türkiye Gümrük Bölgesi içinde; yabancı bir ülkeden gelip yabancı bir ülkeye, yabancı bir ülkeden Türkiye’ye, Türkiye’den yabancı bir ülkeye, bir iç gümrükten diğer bir iç gümrüğe, taşınabilir.

Yanıt Açıklaması: İthalat bedelinin; banka kaynaklarından döviz olarak ödendiği işlemlerde Döviz Satım Belgesi (DSB),₺  olarak ödendiği işlemlerde Türk Parası Transfer Belgesi (TPTB) düzenlenir.

Yanıt Açıklaması: Konsinye ihraç izinlerinin süresi 90 gündür. Bu sebeple doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: FCA (Free Carrier - Taşıyıcıya masrafsız) uluslararası ticaret için daha uygunken, bu kural iç ticaret için uygundur. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Gümrük idaresi tarafından onay verildiğini gösteren tarihten itibaren 4 ay içerisinde A.TR belgesi ithalatçı ülkedeki varış gümrük idaresine ibraz edilmelidir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Belge karşılığı ödeme yöntemine ait özellikler: •İhracatçı için risk taşıyan bir ödeme şeklidir. • Vesaik mukabili ödemede ithal konusu  ülkeye gelmiş olması şart değildir. •Bu tür ödemede ihracatçı sevk ettiği mallar karşılığı bu malların sevk edildiğini gösteren belgeler (vesaik) karşılığında bir kredi kullanmaktadır. •Gerek ithalatçının ülkesindeki bankanın ve gerekse ihracatçının ülkesindeki bankasının hiçbir ödeme taahhüdü bulunmamaktadır. Vesaik Mukabili Ödeme yönteminde bankalar aval veya garanti vermemişlerse satış işleminin aksamadan gelişmesini garanti edecek herhangi bir  yükümlülükleri söz konusu değildir. Bankalar sadece ihracatçının kendilerine verdiği vesaikin ithalatçının ülkesindeki muhabirlerine gönderilmesini ve tahsil emrindeki direktifler uyarınca alıcıya teslimi sorumluluğunu taşırlar. •Vesaik mukabili ödemenin birinci türü “görüldüğünde ödemeli poliçe” (sight bill of exchange), sevk belgeleri ithalatçıya ancak ödemeyi yaptığı takdirde teslim edilir. Vesaik mukabili ödemenin ikinci türü “ticari kabul” (commercial acceptance) olup, belgeler alıcıya, adına çekilen poliçedeki bedeli ödeyeceğine dair “kabul” alındıktan sonra teslim edilir. İhracatçının bankası kabul edilmiş poliçeyi saklar ve süresi geldiğinde tahsil eder. •Kabul edilmiş poliçe “bir borcun hukuki delili” sayılır. En azından alıcı, senetlerini ödemeyen birisi olarak ilan edilecek ve uluslararası piyasada ciddi bir itibar kaybı olacaktır. Fakat satıcılar, ödememe riskine karşı genellikle ibraz bankasının veya birinci sınıf bir diğer bankanın “aval” veya “garanti” vermesini istemelidir. •Kabul edilmiş poliçenin ihracatçıya bir finansman imkânı sağlama özelliği de vardır. İhracatçı bu poliçeyi bankasına cari faiz haddinden “ıskonto” ettirebilir. •Uluslararası ticarette vesaik mukabili yanında, “mal mukabili ödemeler” de yapılabilmektedir. Bu uygulama da ise ihracatçı, herhangi bir ödeme yapılmadan veya bir poliçe tanzim etmeden, malları ithalatçıya gönderir. Mal bedeli sözleşmede belirlenen ilerdeki bir tarihte veya mallar satıldıktan sonra ödenir. Görüldüğü gibi, böyle bir uygulama ihracatçı için oldukça risklidir. •Vesaik mukabili ödeme şeklinde kullanılan belgelerden biri konşimentodur. Konşimento ithalatçının bankası adına kesilmektedir. Bir başka ifade ile konşimentoda gönderilen bölümünde ithalatçının bankasının isim, unvan ve adresi yazılır. Bildirim yapılacak kişi bölümünde ise alıcı firmanın isim, unvan ve adresi yazılır. İthalatçının bankası (tahsil bankası) mal bedelini tahsil edince konşimentoyu ithalatçıya ciro eder. Böylece ithalatçı, bankanın kendisine konşimentoyu ciro etmesi üzerine malların alıcısı sıfatını kazanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Dış ticaret işlemlerinin ülke içi ticaret işlemlerinden bir çok farklı yönü vardır. • Bankacılık sistemi yer alır. • Bürokrasi fazladır. • Çok çeşitli taşıma sistemleri kullanılır. • Genellikle yabancı para birimleri kullanılır. • Hataların telafisi yüksek maliyetlidir. • Ödeme sistemleri farklılık gösterir. • Örf, adet, farklı kültür, ticari ahlak gibi faktörler dâhil olur. • Uluslararası anlaşmaları uygulanır. • Risk yüksektir.

Yanıt Açıklaması: Peşin ödeme karşılığında 18 ay (gemi ihracatında 24 ay) içinde ihracat yapılmalıdır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Dâhilde İşleme Rejimi ; ihraç ürünün elde edilmesinde kullanılan girdilerin ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın gümrük muafiyetli olarak ithal edilmesidir. Dâhilde İşleme Rejimi kapsamında gümrük muafiyetli ithalatın yanı sıra vergi, resim ve harç istisnası da uygulanmaktadır. Bunun için Türkiye’de yerleşik imalatçı ve/veya ihracatçı firma olması gerekmektedir. Bu istisnalar: Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi, Damga Vergisi ve Harçlar, Diğer kanunlarda yer alan vergi, resim ve harçlar, Hal Rüsumu, Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu kesintisidir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Dış ticaret işlemlerinde kullanılan belgeler beş ayrı grupta incelenmektedir. Bunlar: Ticari belgeler, Resmi belgeler, Taşıma belgeleri, Sigorta belgeleri ve Finansman belgeleridir.

Yanıt Açıklaması: “DAP - Belirlenen Yerde Teslim” kuralı, satıcının malları belirlenen varma yerinde gelen taşıma aracından boşaltmadan alıcının tasarrufuna bırakmakla teslim ettiğini ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Dış ticaret işlemlerinde “Taşıcıya Masrafsız Teslim” şeklinin kısaltılmış yazılımı FCA’dir. Taşıcıya Masrafsız kuralı, satıcının malları, satıcının işyerinde veya belirlenen başka bir yerde, alıcı tarafından tayin edilen taşıyıcıya veya başka bir kişiye teslim edilmesini ifade eder.