Bankaların Yönetimi Ve Denetimi

Yanıt Açıklaması: Bankalar, fon fazlası olan iktisadî birimler ile fon ihtiyacı olan iktisadî birimler arasında aracılık görevini üstlenirler. Böylece bankalar, kişi ya da kuruluşların tasarruf fazlalarını toplayıp, bunları kredi olarak, fon ihtiyacı duyan kişi ya da kuruluşlara kullandırırlar. Yani fon fazlası olanlar ile fon ihtiyacı olanlar arasında köprü görevi görürler. Aracılık faaliyeti ile yurt içinde ya da yurtdışında olmaları fark etmeksizin, tasarruf sahipleri ile fon ihtiyacı olanlar arasında bağlantı kurulur, böylece mekân ve zaman farkı ortadan kaldırılarak taraflar arasında kaynak aktarımı sağlanır. Bunun yanı sıra küçük ölçekli ve/veya kısa vadeli fonların toplanarak, büyük ölçekli ve uzun vadeli fonlar haline dönüştürülmesi sağlanır, böylece ekonomide finansman ihtiyacının karşılanmasında büyük bir açık kapatılır.

Yanıt Açıklaması: Kurumsal krediler; bankaların kurumsal nitelikli kredi müşterilerine kullanmaları için ve bir limit dâhilinde kalmak koşuluyla teminatsız (açık) veya teminatlı olarak kullandırılan Türk Lirası nakit kredilerdir. Kurumsal krediler bankaların özel önem verdiği bir alan olup bu konuda farklı kredi ürünlerini kullanabilmektedirler. Kurumsal kredilerin iki türde kullandırmak mümkündür. Rötatif Döviz Kredisi: Faiz tahsilatları dönemsel olarak 3 ayda bir yapılan, kısa süreli nakit ihtiyacının karşılanması amacıyla kullandırılan, belirli bir vade içermeyen döviz kredisidir. Bu krediler ihracat işlemlerinde kullanılmakta olup kredinin rotatif kullanımı sayesinde finansal planlamalarda kolaylık ve esneklik sağlar. Spot Krediler: Kredi kullandırma aşamasında tespit olunan faiz oranının vade sonuna kadar değiştirilmediği, faiz ile vergi vs. kesintilerin, üzerinde mutabık kalınan dönemlerde, anaparanın ise kredi vadesi sonunda bir kerede ödendiği kredi türüdür. Söz konusu kredi uygulamasında anaparanın erken ödenmesi, ancak bankanın onayı ve belirleyeceği esaslar çerçevesinde mümkündür. Ticari kredi kullanmak isteyen tüm firmalar bu krediden yararlanabilir.

Yanıt Açıklaması: BDDK tarafından 1 Ocak 2011'den itibaren kullandıracağı konut kredileriyle, konut teminatı altında kullandırılacak tüketici kredilerinde, kredi tutarının teminata konu olan gayrimenkulün değerinin % 75'ini aşmamasını karara bağlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Ödeneceği ülkeden başka bir ülkede düzenlenen çek, düzenlenme yeri ile ödeme yeri aynı kıtada ise 1 ay ve ayrı kıtalarda ise 3 ay içinde ilgili bankaya tahsil için sunulmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Sabit kur rejimleri, bankacılık sektörünün dışsal şoklara karşı kırılganlığını artırıcı etki yaparak, ödemeler dengesinde açık verilmesine, para arzının azalmasına ve yerel faizlerin yükselmesine neden olabilmektedir. Merkez Bankası yeterli döviz rezervine sahip değilse, sabit kur rejimi dolayısıyla faizlerde ve borçlanma gereğinde ciddi artışlar ortaya çıkabilmektedir. Bu durum, bankaların mali yapılarını bozarak, gelişmekte olan bir ülkeyi büyük ölçekli bir krize sokabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bir üretim işletmesinin kurulması veya mevcut bir üretim işletmesinin üretim faaliyetinin sürdürülmesi amacıyla kullandırılan krediler, üretim kredileridir. Üretim kredileri temel olarak, yatırım ve işletme kredileri olarak ikiye ayrılır.

Yanıt Açıklaması: Anonim şirketlerin ana sözleşmesinde değişiklik yapılabilmesi için: Ana sözleşme değişikliği için yönetim kurulunca karar alınması, değişiklik metninin hazırlanması, genel kurulda görüşülerek karara bağlanması, ticaret siciline tescili ve ilanı gerekir. C şıkkında verilen “Sanayi ve Ticaret Bakanlığına başvurulması” maddesi banka kuruluşunda izlenecek yollardan biridir.

Yanıt Açıklaması: Birikimli mevduat, minimum (asgarî) 5 yıl vade ile açılan, sözleşme ile belirlenen aylık veya 3 aylık sürelerde hesaba para yatırmaya imkân veren mevduat türüdür. Açılan mevduat hesaplarına para yatırılması durumunda mevduatın oluşturulan vadesine göre her bir para yatırma tarihi başlangıç kabul edilerek vade sonu hesaplanacaktır. Bu durumda mevduat hesaplarındaki faiz getirileri farklı zamanlarda gerçekleşecektir. Bu farklılıkların etkilerini giderebilmek amacıyla uzun vadede birikimli mevduatlar oluşturulmuş ve sözleşme ile belirlenmiş aylık veya 3 aylık sürelerde mevduat hesabına ilave para yatırabilme olanağı sağlanmıştır. Böylelikle belirlenen faiz oranından dönemler itibarıyla o an için oluşmuş birikimli anapara üzerinden faiz getirisi oluşacaktır.

Yanıt Açıklaması: Bankacılık krizlerinin en önemli etkilerinden biri, krizin kamu maliyesine olan maliyetidir. Vergi ödeyenlerden banka ortaklarına ve mevduat sahiplerine bir servet transferi olarak da yorumlanan bu maliyet, bankacılık sistemini yeniden yapılandırma harcamalarını, mevduat sahiplerine garanti kapsamında yapılan ödemeleri, hükümet ve Merkez Bankası tarafından tahvil ihracını ve bankalara verilen sermaye desteğini, batık ve donuk kredilerin satın alınması amacıyla yapılan harcamalarını içerir.

Yanıt Açıklaması: Mevduat hesabında yer alan paralar için faiz yürütülmesinde basit faiz formülü kullanılmaktadır. (Anapara x gün x faiz oranı / 36500) Aylık bazda yapılan faiz hesaplamasında Bay A, bir aylık faiz olarak 82,191 TL’ye hak kazanmıştır. Banka bu faiz tutarından % 15 gelir vergisi kesintisi yaptıktan sonra; 82,191 - (82,191 x 0,15) =69,863 TL net faizi mevduat sahibinin hesabına yansıtır.

Yanıt Açıklaması: Mülkiyet esasına göre mevduatlar bireysel ve ortak mevduatlar olarak sınıflandırılırlar. Ticari mevduat, tasarruf mevduatı, resmi kuruluşlar mevduatı ve bankalar arası mevduat hesabı açtıranın niteliğine göre mevduat sınıflandırmalarıdır.

Yanıt Açıklaması: Mevduat hesabında yer alan paralar için faiz yürütülmesinde basit faiz formülü kullanılmaktadır. Bu formüle göre tespit edilen faiz tutarı mevduat hesabına yansıtılır. Buna göre faiz tutarı anapara çarpı gün çarpı faiz oranı bölü 365 çarpı 100 formülüne göre hesaplanır ve %15’lik gelir vergisi düşülerek net faiz hesaplanır. Buna göre Mehmet Bey’in alacağı net faiz 335,34TL’dir.

Yanıt Açıklaması: Kalkınma bankaları, özellikle az gelişmiş ekonomilerde, yatırım sermayesi eksikliğini gidermek ve kalkınmada öncelikli bölgelere finansman sağlamak amacıyla kurulurlar. Mevduat toplama yetkisine sahip olmayan bu bankalar, hükümetler ya da uluslararası kurumlar tarafından sağlanan fonlar yoluyla ve tahvil ihraç ederek kaynak temin ederler.

Yanıt Açıklaması: Basel uzlaşılarında bankaların sermaye yeterliliğiyle ilgili düzenlemelerde risk konusuna yer verilmiş ve bu uzlaşılarda risk, Kredi Riski, Piyasa Riski ve Operasyonel Risk olmak üzere üç başlıkta incelenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Kredilerin kullanım amacı çeşitli türlere ayrılmasına neden olur. Kredilerin adları kullanılacakları alan veya sektöre göre farklılaşabilir. Kullanım amacına göre krediler aşağıdaki gibi sınıflanabilir: Üretim kredileri Tüketim kredileri Diğer yandan krediler yine kullanım amaçlarına göre sektörel veya meslekî olarak da sınıflandırılabilir. Bu tür krediler ise aşağıdaki gibidir: Tarım kredileri Meslekî krediler Konut kredileri İhracat kredileri Yabancı paralı krediler ise para birimine göre kredilerdendir.

Yanıt Açıklaması: İşletme içi riskler, işletmenin faaliyet konusu, kuruluş yeri, organizasyon yapısı, yöneticisi, personeli ve teknolojik gelişmelere ayak uyduramamasından kaynaklanan risklerdir. İşletme dışı riskler ise işletmenin içinde bulunduğu sektör ve ekonomiden kaynaklanan risklerdir. Bu risklere, pazar ın durumu, rakiplerin durumunu, politik ve ekonomik değişimler örnek verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Bankacılık Kanunu’nun 6. maddesine uygun olarak kurulmuş veya Türkiye'de şube açma izni alan bankaların, BDDK’dan ayrıca faaliyet izni alması da gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Soruda verilen örnek yöntemler mali yöntemlere aittir. Mali yöntemlerin amacı bankalara acil mali desteğin sağlanmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Finansal kriz, ahlaki riskin ve tersine seçim sorununun artmasından dolayı finansal piyasaların, fonları verimli yatırım fırsatlarına sahip kesimlere kanalize edememesi sonucunda bozulmasıdır. Finansal piyasalarda asimetrik bilgi sorununun artmasına ve dolayısıyla krize yol açan sebepler şöyle sıralanabilir: Faiz oranlarında artış, Finansal kurumların bilançolarının bozulması, Belirsizlikte artış, Reel kesim bilançolarının bozulması.

Yanıt Açıklaması: Bankaların kuruluş, yönetim, çalışma, devir, birleşme, tasfiye ve denetlenmelerine ilişkin esasları düzenleyerek bankacılık mevzuatının oluşturulması BDDK’nın görevidir.