Yargı Örgütü Ve Tebligat Hukuku

Yanıt Açıklaması: Coğrafî durum ve iş yoğunluğu göz önünde tutularak bir hukuk mahkemesinin kaldırılmasına veya yargı çevresinin değiştirilmesine Adalet Bakanlığının önerisi üzerine Hâkimler ve Savcılar Kurulunca karar verilir.

Yanıt Açıklaması: Anayasamız da, kuvvetler ayrılığı ilkesini benimsemiştir. Bu ilke uyarınca, yasama fonksiyonu, Türk Milleti adına Türkiye Büyük Millet Meclisince (Anayasa m.7); yürütme fonksiyonu, Cumhurbaşkanınca (Anayasa m.8); yargı fonksiyonu da, Türk Milleti adına bağımsız ve tarafsız mahkemelerce (Anayasa m. 9) yerine getirilir.

Yanıt Açıklaması: 2576 sayılı Kanun'un 3. maddesinin dördüncü fıkrasına göre bölge idare mahkemesi başkan ve üyeliklerine Hâkimler ve Savcılar Kurulu'nca atama yapılır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Bölge idare mahkemelerinin görevlerinden ilki, yargı çevrelerinde bulunan idare ve vergi mahkemelerince verilen ve istinaf yolu açık olan nihai kararlara karşı yapılan istinaf başvurularını inceleyerek karara bağlamaktır.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde adlî yargı, medenî yargı (hukuk yargısı) ve ceza yargısı olmak üzere iki ana bölüme ayrılır. Ceza yargısı adli yargının kapsamında yer alır.

Yanıt Açıklaması: Bölge idare mahkemeleri, bölgelerin coğrafi durumları ve iş hacmi göz önünde tutularak Adalet Bakanlığınca kurulur ve yargı çevreleri tespit olunur. Bölge idare mahkemelerinin kuruluş ve yargı çevrelerinin tespitinde, İçişleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşleri alınır.  Bu mahkemelerin kaldırılmasına veya yargı çevrelerinin değiştirilmesine, İçişleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığıın görüşleri alınarak, Adalet Bakanlığının önerisi üzerine Hâkimler ve Savcılar Kurulunca karar verilir. Bu mahkemelerin kurulmaları, kaldırılmaları ve yargı çevrelerinin değiştirilmeleri hakkındaki kararlar Resmî Gazete’de yayımlanır. II ve IV numaralı ifadeler yanlıştır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 01 Ekim 2011 tarihinde yürürlüğe giren HMK da, bölge adliye mahkemelerini dikkate alarak istinaf ve temyiz kanun yollarını düzenlemiştir. Ancak, HMK’nun geçici 3. maddesinin ikinci fıkrasına göre, bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihi olan 20 Temmuz 2016 tarihinden önce verilen kararlar hakkında, bu kararlar kesinleşinceye kadar, 1086 sayılı HUMK’nun 26.09.2009 tarihli ve 5236 s. K. ile yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 454. madde hükümlerinin (yani, HUMK’nun temyize ilişkin m. 427- 439, m. 443-443; karar düzeltmeye ilişkin m. 440-442/A ve yargılamanın iadesi yollarına ilişkin 446-454 hükümlerinin) uygulanmasına devam olunacaktır. Bu hüküm çerçevesinde, HMK’nun düzenlediği istinaf (m. 341- 360), temyiz (m. 361-381) ve yargılamanın iadesi (m. 374-381) hükümlerinin uygulanabilmesi için, mahkeme kararının 20 Temmuz 2016 tarihin- den (bu tarih dahil) itibaren (sonra) verilmiş olması gerekir.

Yanıt Açıklaması: Bölge idare mahkemesi adalet komisyonunun görevleri arasında yargı çevresi içinde bulunan yetkili ilk derece mahkemesinin bir davaya bakmasına fiili veya hukuki bir engel çıktığı veya iki mahkemenin yargı çevresi sınırlarında tereddüt edildiği veya iki mahkemenin de aynı davaya bakmaya yetkili olduklarına karar verdikleri hâllerde; o davanın bölge idare mahkemesi yargı çevresi içinde bulunan başka bir mahkemeye nakline veya yetkili mahkemenin tayinine karar verme yetkisi bulunmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Geçici raportörler, hâkimlik ve savcılık mesleğinde en az dört yılını ikmal etmiş ve üstün başarısıyla Uyuşmazlık Mahkemesinde yararlı olacağı anlaşılanlar arasından Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanının isteği ve ilgilinin muvafakati üzerine, mensup oldukları müesseselerin yetkili mercileri tarafından geçici olarak görevlendirilirler. İdare hakimi olabilmek için hukuk mezunu olma şartı aranmamaktadır. Bu nedenle hukuk dışında bir bölümden mezun olan idarî hakimler de raportör olabilir.

Yanıt Açıklaması: İdare mahkemeleri, bölgelerin coğrafi durumları ve iş hacmi göz önünde tutularak Adalet Bakanlığınca kurulur ve yargı çevreleri tespit olunur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: B şıkkı doğrudur. stinaf mahkemeleri de denilebilecek ikinci derece mahkemeleri ise, konusu uyuşmazlığın maddî ve hukukî yönünün tekrar incelenmesi olan istinaf kanun yoluna başvuru mercileri olup, ilk derece mahkemeleri ile üst derece mahkemeleri arasında yer alan mahkemelerdir.

Yanıt Açıklaması: Bir mal ya da hizmetin sahip olması beklenilen nitelikleri, taraflarca kararlaştırıl­ mış veya satıcı veya sağlayıcı tarafından tüketiciye bildirilmiş olabileceği gibi mal veya hizmetin kul­ lanım amacı ve ondan beklenilen faydaya göre de belirlenebilir. Tüketiciye bildirilen veya taraflarca kararlaştırılan ya da mal ve hizmetten beklenilen niteliklere sahip olmayan mal ve hizmetler, ayıplı mal ve hizmetler olarak adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: Danıştay üyeliğine seçilebilmeleri için, birinci sınıfa ayrıldıktan sonra en az üç yıl bu görevlerde başarı ile çalışmış olmaları ve birinci sınıfa ayrılma niteliğini kaybetmemeleri gereklidir. Danıştay üyesi seçilebilmek için hâkimlik ve savcılık mesleğinde on yedi yıl çalışmış olmak şarttır (2575 s. K. m. 8/2). Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Çekişmesiz yargı türünde, çekişmeli yargıda olduğunun aksine, mahkemenin ilgililerin talebi olmaksızın veya talebe uymak zorunda olmaksızın kendiliğinden (re’sen) harekete geçebildiği durumlar vardır. İşte hâkimin kendiliğinden (re’sen) harekete geçmesi, işe el koyması gereken bütün işler, kendiliğinden (re’sen) harekete geçme ölçütüne göre çekişmesiz yargıya tâbidir.

Yanıt Açıklaması: Yargıtay daireleri arasındaki ilişki teknik anlamda bir görev ilişkisi olmayıp, bir “işbölümü (iş dağılımı)” ilişkisidir. Yargıtayın idari birimleri, Yayın Kurulu, Tasnif Kurulu, Yayın İşleri Müdürlüğü, Sağlık müdürlüğü ile Eğitim ve Sosyal İşler Müdürlüğü, Bilgi İşlem Merkezi Müdürlüğüdür. Yüksek disiplin kurulu ve yönetim kurulu yargıtayın karar organları arasındadır. 2797 sayılı Kanun’un Yargıtayda on iki hukuk, on iki ceza dairesi olmak üzere toplam 24 daire vardır. Özel kanunlarda başkaca hüküm bulunmadığı takdirde, dairelerin arasındaki iş bölümü karar tasarısı Yargıtay Kanunu, m. 14 uyarınca tespit edilmiş esaslara göre, Yargıtay Başkanlar Kurulu tarafından hazırlanır. Hazırlanan işbölümü karar tasarısı, toplantı tarihinden yedi gün önce ilân edilmek kaydıyla Büyük Genel Kurulun onayına sunulur. Büyük Genel Kurul, işbölümü karar tasarısını aynen onaylayabileceği gibi üye tam sayısının en az üçte birinin teklifi üzerine değiştirerek de onaylayabilir.

Yanıt Açıklaması: Bir kişiye vasi tâyini çekişmesiz yargı türüne bir örnektir.

Yanıt Açıklaması: Vergi mahkemelerinde de inceleme, kural olarak evrak üzerinde yapılır (2577 s. K. m. 1/2) ve delillerin araştırılmasında kendiliğinden (resen) araştırma ilkesi uygulanır (2577 s. K. m. 20). Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: U¨lkemizde adli^ yargı, medeni^ yargı (hukuk yargısı) ve ceza yargısı olmak üzere iki ana bölüme ayrılır. Medeni^ yargı (hukuk yargısı), hukuk mah- kemelerinin özel hukuk alanında göstermiş oldukları yargısal faaliyetlerdir. Medeni^ yargı, çekişmeli yargı (nizalı kaza) ve çekişmesiz yargı (ni- zasız kaza) olarak ikiye ayrılır. C¸ekişmeli yargı “iki taraf arasındaki bir uyuş- mazlığın taraflardan birinin talebi üzerine, ba- ğımsız ha^kim, tarafından yargısal usule uyulmak ve iki tarafa iddia ve savunma hakkı tanınmak suretiyle objektif hukuka göre çözüme kavuştu- rulması” olarak tanımlanabilir.

Yanıt Açıklaması: Uyuşmazlık (ihtila^f/hasım/niza) yokluğu ölçütü: C¸ekişmesiz yargıyı çekişmeli yargı- dan ayıran birinci özellik, ilgililer arasında uyuşmazlığın bulunmamasıdır. Bu ölçüte göre, çekişmesiz yargıya ta^bi işlerde, teknik anlamda bir uyuşmazlık söz konusu değildir. Ortada herhangi bir uyuşmazlık bulunmadığından, mahkemeden talepte bulunan kişi ile onunla uyuşmazlık için- de bulunan karşı taraf yoktur. Bu nedenle, çekişmesiz yargıda, davadan, davacıdan ve davalıdan söz edilemez. Bu ölçüte göre, mahkemelerin baktığı ve ilgililer arasında ihtila^flı olmayan bütün işler, uyuşmazlığın bulunmaması ölçütüne göre çekişmesiz yargı işidir. O¨rneğin, ergin kı- lınma (kazai rüşt) (TMK m. m. 12), evlenmeye izin verilmesi (TMK m. m. 126, II), evlenme sürelerinin kısaltılması (MK m. m. 132, II), adın değiştirilmesi (TMK m. m. 27), bir kimsenin gaipliğine karar verilme- si (TMK m. m. 32-35), vasiye dava açmak için izin verilmesi (TMK m. m. 462/8), ve- sayet ve hacir işleri (TMK m. m. 396 vd), mirasçılık belgesi verilmesi, mecburi ticari defterlerin kaybolması halinde belge verilmesi, anonim şirketin kuruluşunu tasdik, kıymetli evrakın iptali ve evla^t edinmeye izin verme işleri.

Yanıt Açıklaması: Geçici raportörlerin görevlerini, Uyuşmazlık Mahkemesi başkanı belirler.