Ceza Hukuku

Yanıt Açıklaması: Gönüllü vazgeçmenin hükmünü icra ederek faili ceza sorumluluğundan kurtarabil- mesi, bunun başarılı olmasına bağlıdır. Ciddi çabalarına rağmen suç tamamlanmış ve netice gerçekleşmişse fail tamamlanmış suçtan dolayı sorumlu tutulacaktır.

Yanıt Açıklaması: Suça teşebbüse ilişkin hükümler kasten işlenen suçlar bakımından uygulanır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Taksir, bir kimsenin dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranmak suretiyle istemediği ve fakat öngörülebilir bir neticeyi gerçekleştirmesi olarak tarif edilmektedir. Buna göre, objektif olarak öngörülen özen yükümlülüğünün ihlali suretiyle işlenebilen suçlar taksirlidir. Olayda Ş uyksuuz şekilde araç kullanmaması gerektiği halde özenli davranmamış ve istemediği bir ölüm neticesini doğurmuştur.

Yanıt Açıklaması: İştirak

Yanıt Açıklaması: Teşebbüsün şartlarını aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür: a- Kasten işlenen bir suçun ve bu suçu işlemeye yönelik kastın varlığı b- İcra hareketi niteliğindeki fiillerin gerçekleştirilmesi, c- Suçun icrasına yönelik elverişli hareketlerin gerçekleştirilmiş olması d- İcra hareketlerinin failin elinde olmayan nedenlerle tamamlanamaması

Yanıt Açıklaması: Fiili işlediği sırada henüz on beş yaşını doldurmamış olan sağır ve dilsizler hakkında on iki yaşını doldurmamış olan çocuklara ilişkin hükümler (TCK m. 31/1) uygulanacaktır.

Yanıt Açıklaması: Zorunluluk hâli TCK’nın 25. maddesinin 2. fıkrasında düzenlenmiştir. Buna göre, “Gerek kendisine gerek başkasına ait bir hakka yönelik olup, bilerek neden olmadığı ve başka suretle korunmak olanağı bulunmayan ağır ve muhakkak bir tehlikeden kurtulmak veya başkasını kurtarmak zorunluluğu ile ve tehlikenin ağırlığı ile konu ve kullanılan vasıta arasında orantı bulunmak koşulu ile işlenen fiillerden dolayı faile ceza verilmez.”

Yanıt Açıklaması: İnsan, akıl hastalığına maruz kalması sebebiyle, davranışlarının hukuki anlam ve sonuçlarını algılama yeteneğinden veya davranışlarını hukukun icaplarına göre yönlendirme yeteneğinden yoksun olabilmektedir. Böyle bir hastalığın etkisinde kalarak suç teşkil eden bir fiili işleyen kişinin kusur yeteneğinin olmadığı kabul edilmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Mahkûm olduğu hapis cezasının belli bir kısmını infaz kurumunda çeken hükümlünün, kalan cezasını toplum içinde çekmesini öngören kurum koşullu salıverilmedir. Bu nedenle doğru şık “d”dir.

Yanıt Açıklaması: Cevap “c” şıkkıdır. Yaş küçüklüğü, hukuka uygunluk nedenlerinden meşru savunmanın sınırının heyecan, korku ve telaş nedeniyle aşılması, cebir ve tehdit dolayısıyla kişinin irade yeteneğinin etkilenmesi kusurluluğu etkileyen nedenlerdendir.

Yanıt Açıklaması: Netice sebebiyle ağırlaşmış suçlar, temel suç tipi ve bunun sebebiyet verdiği ağır veya başkaca neticenin birleşiminden meydana gelmektedir. Bu durumda, netice sebebiyle ağırlaşmış suçlarda sorumluluk için kasten işlenen temel suç tipinin tüm unsurlarının gerçekleşmesi, bunun sonucu olarak gerçekleşen ağır netice bakımından ise failin en azından taksirinin varlığı gerekir. Örneğimizde de S' nin kadına karşı işlediği suç kasıtlı iken korku neticesinde bebeğin erken doğması ise taksire bağlıdır. Dolayısıyla doğru cevap D' dir.

Yanıt Açıklaması: Cevap “d” şıkkı. Geçici nedenin kusur yeteneği üzerindeki etkisi bu yeteneğin tamamen ortadan kalkmasına yol açacak nitelikte ise faile hiç ceza verilmez ayrıca fail hakkında güvenlik tedbiri de uygulanamaz.

Yanıt Açıklaması: Suç yolundan kendi isteği ile dönen fail hakkında gönüllü vazgeçme hükümleri uygulanır.

Yanıt Açıklaması: Kastı ortadan kaldıran hata halleri suçun maddi unsurlarında hata (m. 30/1), suçun nitelikli unsurlarında hata (m. 30/2) ve hukuka uygunluk nedenlerinin maddi şartlarında hata (m.30/1, 3) olarak üç başlık altında incelenebilir. Diğer yandan hukuka uygunluk nedenlerinin sınırındaki yanılgıyı da eklemek gerekir (m. 27/1). Doğru cevap C' dir.

Yanıt Açıklaması: Burada önemli olan husus, kişinin akıl hastalığı dışında, içinde bulunduğu durumun onda geçici bir süre algılama veya davranışlarını yönlendirme yeteneğini ortadan kaldırması veya önemli derecede azaltmış olmasıdır. Bu tür geçici nedenlere örnek olarak, istemeyerek alkol veya uyuşturucu madde alma, uyku hâli,ateşli hastalık, zehirlenme, diyabet, gebelik sonrası ortaya çıkan psikozlar gösterilebilir.

Yanıt Açıklaması: TCK m.7/2 gereğince bu durumda failin lehine olan kanun uygulanır.

Yanıt Açıklaması: Suçun tamamlanmasından sonra failin gönüllü olarak yol açtığı zararı veya sebebiyet verdiği neticeyi gidermeye yönelik olarak gerçekleştirdiği davranışlara etkin pişmanlık denir.

Yanıt Açıklaması: Hırsızlık suçunda alınan malın başkasına ait olması gerektiğine göre, herhangi bir kimseye ait olmayan, sahipsiz mallar hırsızlık suçunun konusunu oluşturmazlar. Bunlar niteliği gereği mülkiyete konu oluşturamayan (örneğin vahşi hayvanlar, denizdeki balıklar) mallar olabileceği gibi, sahibi tarafından kesin ve mülkiyetten feragat anlamına gelebilecek şekilde terkedilmiş mallar da olabilir. Bu mallar “başkasına ait” olmadığı için hırsızlık suçunun konusunu oluşturmazlar. Ancak “arı oğulu başkasının taşınmazına uçmuş olmakla sahipsiz duruma gelmez” (MK m. 768/3). Yine yakalanan ve üzerinde mülkiyet tesis edilmiş olan balıklar ve vahşi hayvanlar ile unutulmuş mallara karşı da hırsızlık suçu işlenebilir. Çünkü bu hâllerde malın sahipsiz olduğunu söylemek mümkün değildir. Ancak yaşayan bir insan bu suçun mağduru olabileceğinden, ölmüş kişiye karşı bu suç işlenemez. Zira ölümle eşya üzerindeki zilyetlik de sona erer. Örneğin trafik kazasında hayatını kaybetmiş kişinin üzerindeki veya otomobilindeki eşya veya paraların alınması hâlinde, suçun mağduru ölen kişi değil, onun mirasçıları olan gerçek kişilerdir.

Yanıt Açıklaması: TCK, haksızlığı ve kusuru birbirinden kesin bir şekilde ayırmıştır (m. 30, 40/1). Haksızlık hukuk düzeninin davranış normlarıyla yasakladığı fiilleri ifade etmekte, hukuka aykırılık çerçevesinde yapılan incelemeyle böyle bir fiilin bulunup bulunmadığı araştırılmaktadır. Bu tespit, fail dikkate alınmaksızın, objektif olarak yapılmaktadır. İşlenen fiilin fail bakımından değerlendirilmesine geçildiği safhada karşımıza kusur çıkmaktadır. Kusur suçun yapısında, tipiklik ve hukuka aykırılık unsurundan sonraki üçüncü safhada incelenmektedir. Buna göre, cezai sorumluluk için failin tipikliğin maddi ve manevi unsuru ile hukuka aykırılık unsurunu gerçekleştirmesi yeterli değildir. Ayrıca işlemiş olduğu bu fiilden dolayı fail hakkında bir kınama yargısında bulunulması da gerekmektedir. Ceza hukukunun konusunu oluşturan kusur, fail hakkında yapılan kişisel kınama yargısını ifade etmektedir. Kınamanın sebebi ise failin norma uygun davranabilecek, hukuka uygun hareket edebilecek durumda olmasına rağmen, hukuka aykırı davranışı tercih etmesi, hukukun kendisinden talep ettiği şekilde davranmamasıdır. Dolayısıyla kusur failin irade oluşumunun kınanabilirliği anlamına gelmektedir. Kusur, fail ile fiili arasındaki manevi bir bağı ifade etmemektedir. Diğer bir deyişle kusur, failin tipikliği gerçekleştirdiğini bilmesi değildir. Kusur, failin haksızlık teşkil eden fiili hakkındaki değer yargısını ifade etmektedir. Bu nedenle kusur, haksızlığın gerçekleştiriliş biçimi olan kast ve taksirden farklıdır. Kast ve taksir, fiilin ifade ettiği haksızlığın bir unsurudur.

Yanıt Açıklaması: Kişinin işlediği suçtan dolayı belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılabilmesi için iki koşulun birlikte gerçekleşmesi gerekir. Bunlar, işlenen suçun kasıtlı bir suç olması ve bu suçtan dolayı kişinin hapis cezasına mahkûm edilmesidir.