Ceza Hukuku

Yanıt Açıklaması: Kusur yeteneğinin iki unsurundan biri üzerinde etki gösteren ve varlıkları hâlinde failin kusurluluğunu ortadan kaldıran veya azaltan nedenlere, kusurluluğu etkileyen hâller denilmektedir. Bunları TCK’nın öngördüğü sistem çerçevesinde aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür: • Hukuka aykırı ve fakat bağlayıcı bir emrin yerine getirilmesi (m. 24/2-4), • Zorunluluk hâli dolayısıyla kişinin irade yeteneğinin etkilenmesi (m. 25/2, 92, 99, 147), • Hukuka uygunluk nedenlerinden meşru savunmanın sınırının heyecan, korku ve telaş nedeniyle aşılması (m. 27/2), • Cebir ve tehdit dolayısıyla kişinin irade yeteneğinin etkilenmesi (m. 28), • Haksız tahrik dolayısıyla kişinin irade yeteneğinin etkilenmesi (m. 29) • Kusurluluğu etkileyen hata hâlleri (m. 30/3-4), • Yaş küçüklüğü (m. 31), • Sağır ve dilsizlik (m. 33), • Akıl hastalığı (m. 32), • Geçici nedenler, alkol ve uyuşturucu madde etkisinde olma (m. 34). Mağdurun sosyal statüsü, yaşı, engellilik durumu bunlardan birisi değildir.

Yanıt Açıklaması: Suçta ve cezada kanunilik ilkesi gereğince, bütün unsurları tamamlanmamış bir suç söz konusu olduğunda failin cezalandırılmaması gerekir. İşte ceza kanunlarının genel kısmındaki teşebbüse ilişkin hükümler kanuni tanımdaki unsurları tam gerçekleştirilmemiş olsa da doğrudan icrasına başlanarak kamu düzenini belli bir ölçüde bozmuş bir fiilin cezalandırılmasına imkân sağlamaktadırlar. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Hâkim suç için alt ve üst sınırlar içerisinde bir cezayı belirleme konusunda takdir yetkisini kullanırken, mağdurun sosyal durumunun önemi, dikkate alması gereken ölçütlerden değildir. Bu nedenle doğru şık “e”dir.

Yanıt Açıklaması: Ertelemenin birinci koşulu, hükmedilen hapis cezasının belli bir ağırlığı geçmemiş olmasıdır. Ertelemenin ikinci koşulu, kişinin daha önce kasıtlı bir suçtan dolayı üç aydan fazla hapis cezasına mahkûm edilmemiş olmasıdır. Ertelemenin üçüncü koşulu , kişinin suçu işledikten sonra yargılama sürecinde gösterdiği pişmanlık dolayısıyla tekrar suç işlemeyeceği konusunda mahkemede bir kanaatin oluşması gerekir.İşlenen suçun mağdurun veya kamunun zararına yol açması hâlinde, cezanın ertelenmesi, yukarıdaki şartların yanı sıra, mağdurun veya kamunun uğradığı zararın aynen iade, suçtan önceki hâle getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi koşuluna bağlı tutulabilir. Böyle bir durumda zararın giderilmesi ertelemenin dördüncü koşulu olarak kabul edilmelidir.

Yanıt Açıklaması: İlk örnekte irade mutlak düzeyde etkisiz bırakıldığından ceza hukuku anlamında fiilden söz etmek olanaklı değildir.

Yanıt Açıklaması: Failin elverişli hareketlerle kasten öldürme suçunu doğrudan doğruya icraya başlayıp da elinde olmayan nedenlerle tamamlayamaması durumu suça teşebbüs olarak tanımlanır. Buna göre doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: iki yıl veya daha az süreyle

Yanıt Açıklaması: Ancak haksız tahrikin kusur üzerindeki etkisi de sınırlıdır. Yani haksız tahrik kusuru tamamıyla kaldırmamakta, sadece azaltmaktadır. Bu nedenle, haksız tahrik altında suç işleyen kişinin cezasında sadece indirim yapılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bir kimse gerek kendisinin gerek başkasının hakkına yönelmiş, gerçekleşen, gerçekleşmesi veya tekrarı muhakkak olan haksız bir saldırıyı o anda hâl ve koşullara göre saldırı ile orantılı biçimde defetmek zorunluluğu ile kasten öldürme fiilini işlerse, hukuka uygun hareket ettiği için cezalandırılmayacaktır (m. 25/1). Meşru savunmanın koşullarının gerçekleştiği hâllerde öldürme fiili tüm hukuk düzeni bakımından hukuka uygun kabul edileceği için, böyle bir öldürme nedeniyle kişinin tazminata veya başka bir yaptırıma tabi tutulması mümkün değildir

Yanıt Açıklaması: Buna göre teşebbüsün şartlarını aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür: a- Kasten işlenen bir suçun ve bu suçu işlemeye yönelik kastın varlığı b- İcra hareketi niteliğindeki fiillerin gerçekleştirilmesi, c- Suçun icrasına yönelik elverişli hareketlerin gerçekleştirilmiş olması ve d- İcra hareketlerinin failin elinde olmayan nedenlerle tamamlanamaması veya fail tarafından icra hareketleri tamamlanmış olmasına rağmen neticenin gerçekleştirilememesi.

Yanıt Açıklaması: Suçun tamamlanmasından sonra failin gönüllü olarak yol açtığı zararı veya sebebiyet verdiği neticeyi gidermeye yönelik olarak gerçekleştirdiği davranışlara etkin pişmanlık denir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Hâkim, somut olayda teşebbüs hâlinde meydana gelen zararın veya tehlikenin ağırlığını dikkate alarak, eğer kanunda suç için ağırlaştırılmış müebbet hapis öngörülmüşse, bunun yerine on üç yıldan yirmi yıla kadar hapse, müebbet hapis cezası öngörülmüşse, bunun yerine dokuz yıldan on beş yıla kadar hapse hükmedebilecektir. Diğer hâllerde, yani diğer süreli hapis cezalarında ise dörtte birden dörtte üçe kadar cezada indirim yapılacaktır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Hakaret ve Kasten öldürme suçu tek hareketli suçtur.

Yanıt Açıklaması: Zorunluluk hâlinde, kişinin gerek kendisine gerekse üçüncü bir şahsa ait bir hakka yönelik tehlikeyi bertaraf etmek için konuyla ilgisi olmayan bir kişiye karşı bir suç işlemektedir. İşte zorunluluk hâli çerçevesinde işlenen bu fiil, meşru sayılmamakta ve fakat mazur görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Tehlikeye bilerek sebebiyet verilmiş olunması halinde zorunluluk halinden söz etmek mümkün değildir.

Yanıt Açıklaması: Ertelemenin birinci koşulu, hükmedilen hapis cezasının belli bir ağırlığı geçmemiş olmasıdır. Buna göre işlediği suçtan dolayı iki yıl veya daha az süreyle hapis cezasına mahkûm edilen kişinin cezası ertelenebilir.

Yanıt Açıklaması: İlk şeriklik statüsünü oluşturan azmettirme, belli bir suçu işleme hususunda henüz bir fikri olmayan bir kişinin başkası tarafından bu suçu işlemeye karar verdirilmesini ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Mülkilik ilkesi gereğince Türk kanunlarının uygulanması bakımından Türk ülkesinin ne anlama geldiğinin de belirlenmesi gerekir. Zira ancak Türk ülkesi sayılan bir yerde fiilin kısmen veya tamamen işlenmesi veya neticenin gerçekleşmesi ha^linde suç hakkında Türk kanunları uygulanabilecektir. TCK’nın 8. maddesinde Türk ülkesinin anlamı açıklanmış ve suçun hangi ha^llerde Türkiye’de işlenmiş sayılacağı belirtilmiştir. Buna göre; “Suç; Türk kara ve hava sahaları ile Türk karasularında, Açık denizde ve bunun üzerindeki hava sahasında, Türk deniz ve hava araçlarında veya bu araçlarla, Türk deniz ve hava savaş araçlarında veya bu araçlarla, Türkiye’nin kıt’a sahanlığında veya münhasır ekonomik bölgesinde tesis edilmiş sabit platformlarda veya bunlara karşı, işlendiğinde Türkiye’de işlenmiş sayılır.” (m. 8, f. 2).

Yanıt Açıklaması: A, fiili işlediği esnada bir lise öğrencisi olduğu için, yani 15-18 yaş aralığında olduğu için kusurluluğu etkileyen haller dikkate alınarak bu duruma uygun hükümler uygulanır (TCK m. 31/3). Doğru cevap C' dir.

Yanıt Açıklaması: Eşya müsaderesine hükmedilebilmesi için bir suçun işlenmesi zorunlu olmakla birlikte, bu suçtan dolayı bir kimsenin cezaya mahkûm edilmesi gerekmemektedir. Bu nedenle doğru şık “b”dir.