Ceza Hukuku

Yanıt Açıklaması: D şıkkı doğrudur. İşlendiği zamanın kanuna göre suç sayılan bir fiilin, işlendikten sonra yürürlüğe giren kanunla suç olmaktan çıkartılması hâlinde, fiili suç olmaktan çıkartan sonraki kanun lehe olduğu için yürürlüğe girdiği tarihten önce işlenmiş olan fiillere, geçmişe yönelik olarak olaya uygulanacak ve faile herhangi bir ceza hukuku yaptırımı uygulanmayacaktır. Yine daha sonra yürürlüğe giren bir kanun, işlendiği zamanın kanununa göre suç teşkil eden bir fiili suç olmaktan çıkartmayıp, bu suçun unsurlarında, diğer cezalandırılabilme şartlarında, yaptırımlarında ve mahkûmiyetin kanuni neticelerinde failin lehine olacak şekilde değişiklikler yapabilir. Bu durumda da lehe olan kanun, yürürlüğe girdiği tarihten önce işlenen fiillere uygulanacak, yani geriye yürüyecektir.

Yanıt Açıklaması: Anayasada öngörülen, TBMM üyelerinin Meclis çalışmalarındaki oy ve sözlerinden, Mecliste ileri sürdükleri düşüncelerden, o oturumdaki Başkanlık Divanının teklifi üzerine Meclisçe başka bir karar alınmadıkça bunları Meclis dışında tekrarlamak ve açığa vurmaktan sorumlu tutulamayacaklarına ilişkin düzenleme, ceza sorumsuzluğunu açıklamaktadır. Bu nedenle doğru şık “a”dır.

Yanıt Açıklaması: İrade Yeteneği Kişinin işlemiş olduğu fiilden dolayı kusurlu sayılabilmesi için algılama yeteneğine sahip olması yeterli değildir. Ayrıca bu kişinin somut olayda davranışlarını hukukun gereklerine göre yönlendirebilme yeteneğine de sahip olması gerekir.

Yanıt Açıklaması: Şahsi cezasızlık nedenleri, suç yoluna girildiği anda var olup failin cezalandırılmasını engelleyen sebeplerdir.

Yanıt Açıklaması: Teşebbüs, icraya başlama ile tamamlanma arasında söz konusu olabilen bir kurumdur.teşebbüsün tamamlanmış suça göre farklı olan yönü, suçun maddi unsurlarından fiil veya netice yönünden tamamlanamamış olmasıdır. Tamamlanmış suçlarda, suçun yapısal olarak incelenmesine tipikliğin maddi unsurlarından başlanırken, teşebbüs aşamasında kalan suçlarda ise bu unsur teşebbüsü var eden eksikliği bünyesinde bulundurmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Dolandırıcılık, uyuşturucu madde ticareti, parada sahtecilik gibi işlenmesi halinde ekonomik kazancın da sağlandığı suçlara genellikle hapis ve adli para cezası birlikte uygulanmaktadır. Bu nedenle doğru şık “b”dir.

Yanıt Açıklaması: Yasak hatasında kişi, işlediği fiili yasaklayan bir normun varlığında veya böyle bir normun yorumlanmasında hataya düşmektedir. Yani işlediği fiil gerçekte hukuk normlarıyla çatışmasına ve dolayısıyla hukuka aykırı olmasına rağmen, kişi fiilinin hukuka aykırı olmadığını, yasak olmadığını, yani meşru olduğunu sanmaktadır. Bu itibarla kişi fiilinin hukuka aykırı olduğu bilincine sahip değildir. Kişi gerçekleştirdiği fiilin hukuken onaylanan bir davranış olduğunu sanmaktadır, fakat gerçekte fiili hukuken tasvip edilmemektedir. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Kusurun unsurunu oluşturan irade, davranış normlarının anlam içeriğinin bilinmesini, bunların bilincinde olunmasını gerektirmektedir. İşlenen fiilin içinde yaşanılan toplumda ne anlama geldiğini bilmek ise algılama yeteneğiyle ilgilidir. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Tasarlayarak, eziyet çektirerek, yangın, su baskını, tahrip, batırma veya bombalama ya da nükleer, biyolojik veya kimyasal silah kullanmak suretiyle öldürme fiilinin icra edilmesi hâlinde öldürme fiili nitelikli bir hal alır. Buna göre doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Her haksız fiil kişiyi tahrik etme amacıyla yapılamayacağı gibi her haksız fiilin haksız tahrike sebep olacağı da düşünülemez. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Şikayetten vazgeçme, soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı suçlarda, şikayet hakkına sahip olan mağdur veya suçtan zarar gören kişinin, bu hakkını usulüne uygun şekilde kullandıktan sonra şikayetinin geçersiz sayılmasına yönelik olarak yaptığı irade açıklamasıdır. TCK’nın 73. maddesinin 4. fıkrasına göre, kovuşturma yapılabilmesi şikayete bağlı suçlarda kanunda aksi yazılı olmadıkça suçtan zarar gören kişinin vazgeçmesi davayı düşürür. Şayet şikayetten vazgeçme soruşturma evresinde gerçekleşmişse kovuşturmaya yer olmadığı kararının verilmesi gerekir. Şikayetten vazgeçme kural olarak hükmün kesinleşmesine kadar mümkündür. Hüküm kesinleştikten sonra şikayetten vazgeçme cezanın infazına engel olmaz. İştirak hâlinde işlenen suçlarda sanıklardan birisi hakkında şikayetten vazgeçme, diğerlerini de kapsar (m. 73/5). Buna şikayetin sirayeti veya bölünmezliği prensibi denir. Şikayetten vazgeçme tek taraflı olarak sonuç doğuran bir işlem değildir. Şikayetten vazgeçme kural olarak şüpheli veya sanığın kabulü hâlinde etkilerini meydana getirir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kasten öldürmenin nitelikli hâlleri, TCK’nın 82. maddesinde on bir bent hâlinde düzenlenmiştir. Buna göre; “(1) Kasten öldürme suçunun; a) Tasarlayarak, b) Canavarca hisle veya eziyet çektirerek, c) Yangın, su baskını, tahrip, batırma veya bombalama ya da nükleer, biyolojik veya kimyasal silâh kullanmak suretiyle, d) Üstsoy veya altsoydan birine ya da eş veya kardeşe karşı, e) Çocuğa ya da beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı, f) Gebe olduğu bilinen kadına karşı, g) Kişinin yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle, h) Bir suçu gizlemek, delillerini ortadan kaldırmak veya işlenmesini kolaylaştırmak ya da yakalanmamak amacıyla, i) Bir suçu işleyememekten dolayı duyduğu infialle, j) Kan gütme saikiyle, k) Töre saikiyle, İşlenmesi hâlinde, kişi ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.”

Yanıt Açıklaması: Objektif cezalandırılabilme şartları, suçun yapısında haksızlığın ve kusurluluğun dışında kalan ve failin cezalandırılabilmesi için gerekli olan koşullardır

Yanıt Açıklaması: Öldürme fiili töre saikiyle İşlenmiş ise failin alacağı ceza, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasıdır. Buna göre doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Üçüncü kategoriyi ise, fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmuş ve fakat yirmibir yaşını dolduramamış sağır ve dilsizler oluşturmaktadır. Bunlar hakkında ise on beş-on sekiz yaş arasındaki küçüklere ilişkin hükümler (m. 31/3) uygulanacaktır.

Yanıt Açıklaması: Fiili işlediği sırada oniki yaşını doldurmamış çocukların ceza sorumluluğu yoktur. Böylece, fiili işlediği sırada henüz on iki yaşını doldurmamış olan çocukların kusur yeteneğinin olmadığı mutlak bir şekilde kabul edilmiştir. Aslında on iki yaşını doldurmamış çocuklar da davranışlarının doğruluğunu veya yanlışlığını fark edebilirler ve yanlış bir davranışta bulunmama konusunda kendilerini yönlendirebilirler. Ancak kanun koyucu izlediği suç siyaseti gereğince, bu yaş grubundaki çocukları cezalandırmanın onların suç işlemelerini önlemek ve topluma yeniden kazandırılmalarını sağlamak bakımından bir faydasının olmayacağını ve dolayısıyla bu yaş grubundaki çocukların ceza sorumluluğunun bulunmadığını normatif olarak kabul etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Azmettirme

Yanıt Açıklaması: Zincirleme suç TCK’nın 43. maddesinin ilk fıkrasında düzenlenmiştir. Buna göre, “Bir suç işleme kararının icrası kapsamında, değişik zamanlarda bir kişiye karşı aynı suçun birden fazla işlenmesi durumunda, bir cezaya hükmedilir. Ancak, bu ceza, dörtte birinden dörtte üçüne kadar artırılır. Bir suçun temel şekli ile daha ağır veya daha az cezayı gerektiren nitelikli şekilleri, aynı suç sayılır. Mağduru belli bir kişi olmayan suçlarda da bu fıkra hükmü uygulanır.” Görüldüğü gibi zincirleme suç hâlinde ortada birden çok fiil ve birden çok suç vardır. Ortada birden fazla fiil ve fiil sayısınca suç var ise de bu suçların aynı kişiye karşı bir suç işleme kararının icrası kapsamında işlendiği hâllerde, faile işlemiş olduğu suç sayısınca değil tek ceza verilecek ve bu cezada belli bir oranda artırım yapılacaktır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Öngörülemeyecek bir neticenin fiille bağlantılı olarak gerçekleşmesi hâlinde, taksirli haksızlıktan bahsedilemez. Örneğin masanın üzerinde ilaç tabletlerini bırakan bir anne, bu ilaçları sadece kendi çocuğunun değil, eve kabul ettiği komşunun çocuğunun da yiyebileceğini öngörür. Buna karşılık annenin, bu ilaçları eve giren hırsızın şeker zannederek ağzına atabileceğini ve sonrasında öleceğini öngörmesine imkân yoktur. Eğer neticenin meydana gelmesi öngörülebilir değilse, gerçekleşen neticenin özene aykırı bir davranışın sonucu olduğu kabul edilemez.

Yanıt Açıklaması: İşlenen fiilin fail bakımından değerlendirilmesine geçildiği safhada karşımıza kusur kavramı çıkar. Doğru cevap B seçeneğidir.