Ceza Muhakemesi Hukuku

Yanıt Açıklaması: Ceza muhakemesi, bir suç işlendiği şüphesi ile başlar ve bu şüphenin kesin bir hükümle yenmesine kadar devam eder. Bu süreçte iddia (tez), savunma (antitez) ve yargılama (sentez) olmak üzere üç temel faaliyet söz konusu olur.

Yanıt Açıklaması: Yöntemine uygun olarak çağrıldığı hâlde gelmeyen veya gelip de yeminden, oy ve görüş bildirmekten çekinen bilirkişiler hakkında bundan doğan giderlere hükmedilir. Ayrıca, yemininin veya bilirkişiliğin gerçekleştirilmesi için dava hakkında hüküm verilinceye kadar ve her hâlde üç ayı geçmemek üzere disiplin hapsi uygulanabilir

Yanıt Açıklaması: Soruşturma evresinde, devlet sırrı niteliğindeki bilgileri içeren belgelerin mahkeme ve kurulu dışında Cumhuriyet savcısının da inceleme yetkisine dair yasada açıklık söz konusu iken; kovuşturma evresinde, kovuşturma evresinde yetki sadece mahkeme hakimine ve kuruluna verilmiştir. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Ceza muhakemesinin kamusallığı ilkesi: İlke, suç iddiasının kamu adına devlet tarafından hazırlanması ve yargılanmasını ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Hâkim olayın tanığı olmuş ise o davaya bakamaz.

Yanıt Açıklaması: Yasal veya doğal hâkim ilkesi, herkesin suçu işlemeden önce yasayla kurulmuş bir mahkeme önünde yargılanma hakkını ifade eden bir ilkedir (Ay m.37, CMK m.3).

Yanıt Açıklaması: Savcılık, soruşturma evresinin sonunda elde edilen delillere göre ya kamu davasının açılması talebiyle iddianame düzenler ya da kamu davası açılması için gerekli koşullar oluşmamışsa kovuşturmaya yer olmadığına karar verir.

Yanıt Açıklaması: Yurt dışına çıkamama, belirlenen yer veya bölgelere gitmeme ve konutunu terk etmeme, Adli Kontrol Tedbirinin Kapsayabileceği Yükümlülükler arasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Polis ve jandarma genel kolluğu oluşturur. Genel kolluğun yanı sıra özel bir yasayla belirli bir bölgede veya belirli bir konuda faaliyette bulunmak üzere kurulmuş özel kolluk birimleri de bulunmaktadır. Örneğin;  köy korucuları, orman kolluğu, gümrük kolluğu, sahil güvenlik gibi. Özel kolluk kendi yasasına tabidir. Bu kolluk birimleri kamu görevlisi olarak çalışır.

Yanıt Açıklaması: Derhâl uygulanma ilkesinin sonuçları şunlardır: • Muhakeme işlemleri, daima o işlemin yapılacağı anda yürürlükte olan yasaya göre yapılmalıdır. Suçun işlendiği tarihin muhakeme yasalarının uygulanması bakımından bir önemi yoktur. • Yeni muhakeme kuralının uygulanmasında o kuralın sanığın lehinde veya aleyhinde olması herhangi bir rol oynamaz. Ceza muhakemesine ilişkin yasa sanığın aleyhinde olsa da hemen uygulanmaya başlanır. Çünkü bu alandaki her yeni yasanın, bir öncekine oranla daha iyi ve amaca daha uygun olduğu kabul edilir. • Yürürlükteki yasaya uygun olarak bir kez yapılmış olan işlemler, sonradan yasa değişse de geçersiz olmaz. Örneğin, üst sınırı en az beş yıl hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı yapılan soruşturma ve kovuşturmada müdafi mecburiyeti getirilmiş olması (CMK m.150), CMK’nın yürürlüğe girme tarihinden önce müdafisiz yapılan işlemlerin geçersiz olması ve tekrarlanması sonucunu doğurmamıştır. • Eski yasaya göre henüz yapılmamış işlemler, artık yeni yasaya göre yapılır. Örneğin, üst sınırı en az beş yıl hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı yargılananlara yeni yasanın yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılacak işlemler için zorunlu müdafi tayin edilmiş ancak daha önce yapılmış olan işlemler tekrarlanmamıştır.

Yanıt Açıklaması: Anayasa Mahkemesi, Yüce Divan sıfatıyla, görevleriyle ilgili suçlarından dolayı şu kişileri yargılar: Hakkında Yüce Divana sevk kararı verilen Cumhurbaşkanını (Ay m.105/3), ayrıca, Anayasa Mahkemesi (AyM K. m.17), Yargıtay, Danıştay, Başkan ve üyelerini, Başsavcılarını, (Yargıtay) Cumhuriyet Başsavcı Vekilini, Hâkimler ve Savcılar Kurulu ve Sayıştay Başkan ve üyelerini. Yüce Divanda iddia görevi Yargıtay Başsavcısı veya Başsavcı Vekili tarafından yerine getirilir. Yüce Divan kararları kesindir (Ay m.148). Dokunulmazlığı kaldırılan milletvekillerini de görev suçlarından dolayı Anayasa Mahkemesi, Yüce Divan sıfatıyla yargılar (Ay m.100,148).

Yanıt Açıklaması: Soruşturma evresinde hâkim tarafından verilmesi gereken kararlar sulh ceza hâkimliği tarafından verilir. Bu evrede görev yapan makam mahkeme olmayıp hâkimlik makamıdır.

Yanıt Açıklaması: Ceza muhakemesi hukuku, hükmün üretilmesine katkısı bulunanlar arasındaki ilişkiyi düzenler.

Yanıt Açıklaması: Kovuşturma evresi, iddianamenin kabulü kararıyla başlayıp hükmün kesinleşmesine kadar geçen evreyi ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Ceza muhakemesi, bir suç işlendiği şüphesi ile başlar ve bu şüphenin kesin bir hükümle yenmesine kadar devam eder.

Yanıt Açıklaması: Zincirleme suçlarda son suçun işlendiği yer mahkemesi yetkilidir.

Yanıt Açıklaması: Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak. Örneğin Cumhuriyet savcılıklarının yaş ve isim kayıtlarının düzeltilmesine ilişkin hukuk davalarını açma görev ve yetkisi vardır.

Yanıt Açıklaması: Derhâl uygulanma ilkesinin sonuçları şunlardır: • Muhakeme işlemleri, daima o işlemin yapılacağı anda yürürlükte olan yasaya göre yapılmalıdır. Suçun işlendiği tarihin muhakeme yasalarının uygulanması bakımından bir önemi yoktur. • Yeni muhakeme kuralının uygulanmasında o kuralın sanığın lehinde veya aleyhinde olması herhangi bir rol oynamaz. Ceza muhakemesine ilişkin yasa sanığın aleyhinde olsa da hemen uygulanmaya başlanır. Çünkü bu alandaki her yeni yasanın, bir öncekine oranla daha iyi ve amaca daha uygun olduğu kabul edilir. • Yürürlükteki yasaya uygun olarak bir kez yapılmış olan işlemler, sonradan yasa değişse de geçersiz olmaz. Örneğin, üst sınırı en az beş yıl hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı yapılan soruşturma ve kovuşturmada müdafi mecburiyeti getirilmiş olması (CMK m.150), CMK’nın yürürlüğe girme tarihinden önce müdafisiz yapılan işlemlerin geçersiz olması ve tekrarlanması sonucunu doğurmamıştır. • Eski yasaya göre henüz yapılmamış işlemler, artık yeni yasaya göre yapılır. Örneğin, üst sınırı en az beş yıl hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı yargılananlara yeni yasanın yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılacak işlemler için zorunlu müdafi tayin edilmiş ancak daha önce yapılmış olan işlemler tekrarlanmamıştır.

Yanıt Açıklaması: Hâkim tarafından belirlenen yerlere, belirtilen süreler içinde düzenli olarak başvurmama, adli kontrol kapsamında söz konusu olabilecek yükümlülüklerden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Bölge adliye (istinaf) mahkemesi Cumhuriyet başsavcısının görevleri şunlardır: 1) Bölge adliye mahkemesi Cumhuriyet başsavcılığını temsil etmek, 2)Bölge adliye mahkemesine gelen ceza davalarına ilişkin hüküm ve kararlara ait dosyaların incelenerek yazılı düşünce ile birlikte ilgili daireye gönderilmelerini ve duruşmalara katılmayı sağlamak, 3) Bölge adliyi mahkemesinin ceza dairelerinin kararlarına karşı gerektiğinde kanun yollarına başvurmak, 4)Dairelerin benzer olaylarda kesin olarak verdikleri kararlar arasındaki uyuşmazlığın giderilmesi için başkanlar kuruluna başvurmak, 5)Bölge adliye mahkemesi Cumhuriyet savcıları üzerinde gözetim ve denetim yetkisini kullanmak (5235 sayılı Teşkilat K. m.40).