Ceza Muhakemesi Hukuku

Yanıt Açıklaması: Tanık, soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısı, kovuşturma evresinde duruşmada mahkeme tarafından dinlenir. Kolluk da soruşturma esnasında ifadelerine başvurulması gereken kişileri çağırabilir (PVSK m.15). Ancak kolluğun, çağrıya uymayan kişileri zorla getirme ve bu kişilere yemin teklif etmesi mümkün değildir. Bu nedenle kolluğun teknik anlamda bir tanık dinlemesi söz konusu değildir.

Yanıt Açıklaması: Gözaltı süresi, bireysel olarak işlenen suçlarda, yakalama yerine en yakın hâkim veya mahkemeye gönderilme için zorunlu süre hariç, yakalama anından itibaren yirmi dört saati geçemez.

Yanıt Açıklaması: Şüpheden sanık yararlanır ilkesi, delillerin duruşmada tartışılması sonucunda sanığın suçluluğu veya suçsuzluğu yönünde hâkimde vicdani kanaat uyanmaması hâlinde bu durumdan sanığın yararlandırılması ve beraat kararı verilmesi gerektiğini ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Polis; a) Meşru savunma hakkının kullanılması kapsamında, b) Bedenî kuvvet ve maddî güç kullanarak etkisiz hale getiremediği direniş karşısında, bu direnişi kırmak amacıyla ve kıracak ölçüde, c) Hakkında tutuklama, gözaltına alma, zorla getirme kararı veya yakalama emri verilmiş olan kişilerin ya da suçüstü halinde şüphelinin yakalanmasını sağlamak amacıyla ve sağlayacak ölçüde, d) Kendisine veya başkalarına, iş yerlerine, konutlara, kamu binalarına, okullara, yurtlara, ibadethanelere, araçlara ve kişilerin tek tek veya toplu halde bulunduğu açık veya kapalı alanlara molotof, patlayıcı, yanıcı, yakıcı, boğucu, yaralayıcı ve benzeri silahlarla saldıran veya saldırıya teşebbüs edenlere karşı, saldırıyı etkisiz kılmak amacıyla ve etkisiz kılacak ölçüde, silah kullanmaya yetkilidir.

Yanıt Açıklaması: Koruma tedbirlerine başvurulabilmesi için aranan ön şartlar ise şunlardır: 1)Koruma tedbirinin kanunla düzenlenmiş olması, 2)suçun işlendiğine dair belirli derecede suç şüphesinin bulunması, 3)gecikmede tehlike bulunması, 4)tedbire başvurulmasının haklı görünmesi ve 5)koruma tedbiri ile işin önemi veya muhtemel ceza arasında orantı bulunması.

Yanıt Açıklaması: Tutuklama, suçlu olduğu konusunda henüz kesin hüküm bulunmayan ancak suç işlediği yönünde kuvvetli şüphe bulunan kişinin özgürlüğünün hâkim kararıyla geçici olarak kaldırılmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Polisin, kişileri ve araçları durdurarak kimliklerini sorma yetkisi vardır.

Yanıt Açıklaması: Sisteme kayıtlı olan parmak izi ve fotoğraflar, kişinin ölümünden itibaren on yıl ve her hâlde kayıt tarihinden itibaren seksen yıl geçtikten sonra sistemden silinir (PVSK m.5/10).

Yanıt Açıklaması: Kanunların ayrıca görevli kıldığı hâller saklı kalmak üzere, Türk Ceza Kanunu’nda yer alan yağma (m.148), irtikâp (m.250/1 ve 2), resmî belgede sahtecilik (m.204/2), nitelikli dolandırıcılık (m.158), hileli iflas (m.161) suçları, Türk Ceza Kanunu’nun İkinci Kitap Dördüncü Kısmının Dört, Beş, Altı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar (318, 319, 324, 325 ve 332. maddeler hariç) ve 12.4.1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nun kapsamına giren suçlar dolayısıyla açılan davalar ile ağırlaştırılmış müebbet hapis, müebbet hapis ve on yıldan fazla hapis cezalarını gerektiren suçlarla ilgili dava ve işlere bakmaktır. Anayasa Mahkemesi ve Yargıtayın yargılayacağı kişilere ilişkin hükümler, ile çocuklara özgü kovuşturma hükümleri saklıdır (5235 sayılı Teşkilat K. m.12). Özel belgede sahtecilik suçu bunlardan birisi değildir.

Yanıt Açıklaması: Adli muayene, ölünün dıştan muayene edilmesini ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Yaş küçüklüğü muhakeme engeli teşkil eder: Fiil tarihinde 12 yaşını tamamlamamış çocukların kusur yeteneği ve dolayısıyla ceza ehliyeti yoktur. Bunlar hakkında, kovuşturma yasağı bulunmaktadır (TCK m.31/1).

Yanıt Açıklaması: Çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektiren bir konuda, kural olarak kovusturma evresinde mahkeme veya hâkimin, sorusturma evresinde Cumhuriyet savcısının kararı ile görüsüne başvurulan kişiye bilirkişi denir.

Yanıt Açıklaması: Ceza muhakemesi, bir suç işlendiği şüphesi ile başlar ve bu şüphenin kesin bir hükümle yenmesine kadar devam eder. Bu süreçte iddia (tez), savunma (antitez) ve yargılama (sentez) olmak üzere üç temel faaliyet söz konusu olur.

Yanıt Açıklaması: Mağdur veya şikâyetçi de tanık olarak dinlenebilir. Ancak ceza uyuşmazlığının tarafı olduklarından, yeminsiz dinlenirler.Cumhurbaşkanı tanıklık yapmak zorunda değildir; kendi takdiriyle tanıklıktan çekinebilir. Suç ortaklarının (şeriklerin) birbirleri hakkında tanıklık yapmaları mümkündür. Ancak bu durum failin bir anlamda kendisi için tanıklık yapması olur.

Yanıt Açıklaması: Koruma tedbirleri geçicidir ve muhakeme hukuku açısından araç (vasıta) olma özelliği gösterirler.

Yanıt Açıklaması: Yasa’da her bir koruma tedbirinin şartları ayrı ayrı belirlenmiştir. Koruma tedbirlerine başvurulabilmesi için aranan ön şartlar ise şunlardır: 1)Koruma tedbirinin kanunla düzenlenmiş olması, 2)suçun işlendiğine dair belirli derecede suç şüphesinin bulunması, 3) gecikmede tehlike bulunması, 4)tedbire başvurulmasının haklı görünmesi ve 5)koruma tedbiri ile işin önemi veya muhtemel ceza arasında orantı bulunması

Yanıt Açıklaması: İfade alma, şüphelinin soruşturma evresinde kolluk görevlileri veya Cumhuriyet savcısı tarafından; sorgu ise şüpheli veya sanığın, soruşturma veya kovuşturma konusu suçla ilgili olarak, hâkim veya mahkeme tarafından dinlenmesini ifade eder.

Yanıt Açıklaması: CMK'ya göre; suç ortakları, mağdur ve şikayetçi tanıklık yapabilir fakat yeminsiz dinlenirler. Cumhurbaşkanının tanıklık yapması kendi takdirindedir. Hakim ise bir olayın tanığı olmuş ise ya kendisi davadan çekilir ya da red yoluyla davadan uzaklaştırılır. Fakat bu durum Cumhuriyet savcısı için geçerli değildir. Yasamızda savcılık ve tanıklığın bir arada yürütülemeyeceğine ve savcının reddine dair kurallar bulunmamaktadır. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Tutuklamanın işlevini görecek alternatif tedbirlere adli kontrol adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Bilgi alma suçtan zarar görenler ile diğer kişiler hakkında iken ifade ve sorgu şüpheli ve sanık hakkında yapılan işlemlerdir. Doğru yanıt C' dir.