Memur Hukuku

Yanıt Açıklaması: Kadrosuz devlet memurunun çalıştırılamayacağına ilişkin hüküm (DMK md. 33/1) emredicidir. Bu düzenleme ile kadro memurun sadece ücret durumunu belirleyen bir kavram olmaktan çıkmış ve görevin tanımlanmasında bir araç hâline gelmiştir. Anayasa Mahkemesi de kadro tahsisinin genel idare hizmetlerinin karakteristiğini ve sürekliliğini gösterdiğini, bu nedenle genel idare esaslarına göre yürütülen kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlerde kadronun esas olduğunu vurgulamaktadır. Bir kuruluştaki mevcut kadro sayısı ile memur sayısı denk olmayabilir ancak memur sayısı kadro sayısını aşamaz. Diğer taraftan DMK hükümlerine göre intibakı yapılan bir memur için kullanılan kadronun memurun emekliye ayrılması, istifa etmesi, ölümü, başka bir göreve tayini veya derece yükseltilmesi gibi sebeplerle boşalması hâlinde söz konusu kadro; ilk defa, yeniden, yer değiştirme veya derece yükseltilmesi gibi sebeplerle yapılacak atamalarda kullanılabilir. Memurun bünyesinde bulunduğu kadronun kaldırılmasını gerektiren durumlar da olabilir. Ancak bu durum memuriyeti sona erdirmez.

Yanıt Açıklaması: Taksirli bir suçtan dolayı mahkum olmak, memuriyete girişe engel değildir.

Yanıt Açıklaması: İşbaşında eğitim yöntemleri; çıraklık eğitimi, eşik eğitimi, işbaşında uygulama eğitimi, oryan­tasyon eğitimi, dönerli iş değiştirerek çalışma, staj görme, kilit görevlere hazırlama, mesleki yol gösterme-yetiştirmedir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Memur kavramını belirleyen kriterlerden birisi de atama işlemidir. Hiyerarşik anlamda en üst devlet memurundan en alt derecedekine kadar bütün memurlar atama işlemi ile işbaşına gelir. Atama idarenin tek yanlı iradesi ile hukuki sonuç doğuran, kurucu, yenilik doğurucu, icrai-idari işlemdir. İdari işlemlerin maddi tasnifi bakımından birel-koşul işlem olan atama işlemi ile devlet ve memur arasındaki hukuki ilişki kamu hukuku ilişkisi olarak ortaya çıkmakta, ne idare ne de memurca değiştirilemeyen statüter hukuki durum olarak belirlenmektedir.

Yanıt Açıklaması: İstisnai nitelikte olması gereken sözlü sınavlara (mülakatlara) ilişkin olarak ise Danıştay verdiği bir iptal kararında şu gerekçelere yer verilmiştir: “Sonuç olarak, davacının sözlü sınavda başarısız sayılmasına ilişkin işlemde, sınav öncesinde soruların ve yanıtlarının hazırlanmamış olması, sözlü sınavın sesli ve görüntülü kayıt yapılmak suretiyle gerçekleştirilmemesi, ayrıca komisyon üyelerince takdir edilen notun gerekçeleriyle ortaya konulmaması nedenleriyle hukuka uyarlık ve davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında da hukuki isabet görülmemiştir.” (D. 5.D., E. 2008/6852, K. 2010/1546, T. 19.03.2010, (www.kazanci.com.tr)). Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Önemle belirtelim ki, 2010 Eylül ayında yapılan düzenleme ile memur sendikalarına ilişkin önemli düzenlemeler getirilmiştir

Yanıt Açıklaması: Mesleki faaliyetlere yönelik hizmet içi eğitimlerde amaç, mesleki bilgiyi ön plana çıkarmak ve personelin, teknolojinin bütün alanlara yansıması ve diğer sosyolojik, siyasi etkenlere, değişen mesleki bilgilere uyumu olup, personelin kişisel gelişimi ön plandadır. Örneğin, Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde yer alan Küçükleri Koruma Şubelerinde, çalışan elemanların çocukların hakları, özellikleri ve ihtiyaçları konularında bilgilendirilmesi hizmet içi eğitim kapsamına alınmıştır. Yine idareci, öğretmen, memur ve teknisyenlere bilgisayar kursu; rehber öğretmenlere rehberlik semineri; okulların proje ekiplerineyse Avrupa Birliği proje hazırlık ve yaygınlaştırma faaliyet seminerleri bu tür eğitime örnek gösterilebilir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Çoğul gebelikte bir kadın memur 16 Hafta analık iznine ek 2 Hafta daha analık izni kullanabilir. Doğru yanıt 'E'

Yanıt Açıklaması: Mühendis, mimar, jeolog, kimyager, matematikçi, istatistikçi ve benzeri teknik ve meslek unvanlarına sahip memurlar Teknik Hizmetler Sınıfı kapsamında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Hiç kimsenin isteği dışında memur olmaya zorlanamaması; memur olmanın kişinin isteğine bağlı olmasına serbestlik ilkesi denir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Okul yardımı yoktur.

Yanıt Açıklaması: Özen yükümlülü­ğünde memurun işi özenle yapması anlaşılır. Yani memur görevini yaparken bütün dikkatini göste­recek, mesleki bilgisini, fikri ve bedeni yetenekleri­ni gerektiği şekilde kullanacaktır.

Yanıt Açıklaması: Bugünkü sistem içinde memurların siyasi partilerin kongrelerini izlemeleri, siyasi parti veya kişileri hedef tutmayan yazıları yazıp yayınlamaları mümkün gözükmektedir. Kamu görevlilerinin yaptıkları işin doğası gereği, bilgilerini kendilerine özgü düşüncelerinden ayrı tutmaları, birbirine karıştırmamaları, özellikle düşüncelerini açıklarken bu ayrıma dikkat etmeleri gerekmektedir. Danıştay, bu konuda “nesnellik” ölçütüne önem vermektedir. Kamu görevlisi açıkladığı düşüncelerde “nesnel” olabiliyorsa, düşünce açıklama özgürlüğünün korunmasından yararlanabilecektir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: staj

Yanıt Açıklaması: TCK memur değil, kamu görevlisi kavramı üzerinde durmuştur (Bkz. md. 6/1 c, 247 vd.). TCK md.6/1 c’ye göre kamu görevlisi, kamusal faaliyetin yürütülmesine atama veya seçilme yoluyla ya da herhangi bir surette sürekli, süreli veya geçici olarak katılan kişidir.

Yanıt Açıklaması: Memura, yıllık izinde esas alınan süreler itibarıyla beş hizmet yılını tamamlamış olması ve isteği hâlinde memuriyeti boyunca ve en fazla iki defada kullanılmak üzere, toplam bir yıla kadar aylıksız izin verilebilir. Ancak olağanüstü hâl veya genel hayata müessir afet hâli ilan edilen bölgelere 72. madde gereğince belli bir süre görev yapmak üzere zorunlu olarak sürekli görevle atananlar hakkında bu bölgelerdeki görev süreleri içinde bu fıkra hükmü uygulanmaz.

Yanıt Açıklaması: Liyakat Sisteminin Temel İlkeleri: Eşitlik prensibi gereği, kamu görevlerine girmek her vatandaşın bir vatandaşlık hakkıdır. Bu açıdan herkes, siyasi düşünce, dinî inanç, ırk, renk ve cinsiyet gibi herhangi bir ayrıma tabi olmaksızın kamu hizmetine girme hakkına sahiptir. Sistemi kayırma prensibinden ayıran en temel ilke budur. Ehliyet prensibi, kamu hizmetine alınmada as­lolanın ehliyet olmasını yani o iş için ehil bir kimsenin işe alınmasını ifade eder. Yarışma prensibine göre, kamu hizmetinde ser­best yarışma esastır. Kamu görevine eleman alınması gerektiği zaman, isteyen herkesin kamu hizmetine girebilmesine fırsat verilmesi maksadıyla bu hususla ilgili olarak kamuoyuna duyuru yapılır. Başvuran adaylar arasından yapılacak yeterlik yarışması sonucu, kamu hizmeti açısından en iyi adayların hizmete alınması imkânı sağlanmış olur. Liyakat sistemi memurluğu bir kamu görevi olarak kabul ettiği için, bütün çalışma hayatını kamu hizmetine adayan kişilerin, bunun karşılığında ihtiyaç duydukları hizmet güvenliğini de te­minat altına almıştır. Buna da güvenlik prensibi diyoruz. Bu açıdan yasalarla belirtilen ağır bir kusuru bulunmadıkça devlet memuru memuriyet haklarından mahrum kılınamaz. Burada amaç, kamu hizmetinin yürütülmesini teminat altına almaktır. Liyakat sistemi kamu hizmetlerini yürütmekle görevli kişi ve kuruluşlara her türlü eylem ve işlemlerinde tarafsız olmalarını emreder. Bu ilkeye de tarafsızlık prensibi adı verilmektedir. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Fransa, İsveç ve Finlandiya’ da ise memurlara grev hakkı sınırlı olarak tanınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Hizmet içi eğitim, hizmet içerisinde kamu personeline hizmetle ilgili bilgi verip yeni gelişmeler hakkında eğitilmesi ve beceri kazanmasını sağlayan sistemli bir eğitim etkinliğidir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Yasalarda belirtilen durumlar dışında, devlet memurunun memurluğuna son verilemez, aylık ve başka hakları elinden alınamaz (DMK md.18). Memuriyet ancak mevzuatta belirtilen durumlardan birisinin gerçekleşmesi ile sona erdirilebilir. Devlet memurlarına, memurlukla ilgili tüm kuralların kendilerine uygulanmasını isteme hakkı da tanımıştır (DMK md. 17). Bu da memur güvenliğinin bir parçasıdır