Memur Hukuku

Yanıt Açıklaması: Genel olarak 18 yaşını tamamlayanlar Devlet memuru olabilirler. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Hakim görüşe göre, genel idare esasları kavramı “... kamu yetkisi (otoritesi) kullanılarak hizmet görmeyi ...”, “... kamu kudretinin kullanılması...”nı ifade eder. Genel idare esasları; bütçe kuralları, denetim kuralları, finansman, kamulaştırma, ceza kesme, kamu alacaklarının tahsili yöntemine başvurma, idari işlem ve sözleşmeler yapma, genel muhasebe, arttırma, eksiltme ve ihale yöntemine başvurma, yönetimin malının kamu malı sayılması, amacı, personelinin bağlı olduğu farklı hukuki statü gibi kamusal yetkiler “genel idare esasları” adını alan hukuksal rejimin kapsamına girmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kurum ve kuruluşlar kanuna göre çalıştırdıkları personele ait kadrolarda %3 oranında engelli çalıştırmak zorundadır.

Yanıt Açıklaması: İstisnai Memurluk Devlet Memurları Kanunu’ nun atanma, sınavlar, kademe ilerlemesi ve derece yükselmesine ilişkin düzenlemeleri dışında, derece aylığı ile atama yapılabilen memurluklardır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: DMK md. 202’de, Evli bulunan devlet memurlarına aile yardımı ödeneği verilir.

Yanıt Açıklaması: Hükmün açıklanmasının geriye bırakılması kararı, memuriyeti sona erdirmez. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Verilen maddelerin tamamı Yasama organının göz önünde tutacağı memur güvenliğini ilgilendiren ilkelerdendir.Doğru cevap E' dir.

Yanıt Açıklaması: Devlet Memurları Kanunu’nda genel kural on sekiz yaşını tamamlamadır (DMK md.40). Bir meslek veya sanat okulunu bitirenler, en az on beş yaşını doldurmuş olmak ve Medeni Kanun’un 12. maddesine göre, kazai rüşt kararı almak şartı ile devlet memuru olabilirler (DMK md.40/2). Söz konusu on beş yaşı bitirme istisnası daha çok ebe, bahçıvanlık okulu gibi meslek veya sanat eğitimi veren öğretim kurumlarının mezunları arasında olmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Yükseköğretim elemanları açısından ise 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 59. maddesinde düzenleme bulunmaktadır. Düzenlemenin başlığı siyasi partilere üyelik ve görev almadır. Söz konusu düzenlemeye göre, yükseköğretim kurumlarının öğretim elemanları, siyasi partilere üye olabilirler. Yükseköğretim kurumlarındaki görevlerini aksatmamak ve bir ay içinde kurumlarına bildirmek kaydıyla, siyasi partilerin merkez organları ile onlara bağlı araştırma ve danışma birimlerinde görev alabilirler. Bu durumdaki öğretim elemanları Yükseköğretim Kurulu ve Yükseköğretim Denetleme Kurulu üyesi, rektör, dekan, enstitü ve yüksekokul müdürü ve bölüm başkanı olamazlar, onların yardımcılıklarına seçilemezler.

Yanıt Açıklaması: Aile yardımı ödeneği devlet memurlarına her ay aylıklarıyla birlikte ödenir. Karı ve kocanın her ikisi de memur iseler bu ödenek yalnız kocaya verilir. Aile yardımı ödenekleri hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ödenir ve borç için haczedilemez (DMK m. 203).

Yanıt Açıklaması: Emeklilik hakları, hastalık ve analık sigortası, memurların sosyal tesis ihtiyaçları, devlet memurları için konut kredisi, denlet memurları için konut, öğrenim bursları ve yurtlar, aile yardımı ödeneği, ölüm yardımı ödeneği, cenaze giderleri, giyecek ve yiyecek yardımı sosyal haklar ve yardımlar arasında yer almaktadır. Memurların gerek yurt içinde gerekse yurt dışında geçici olarak görevlendirilmeleri veya görev yerlerinin değiştirilmesi durumunda, aylıklarından başka Harcırah Kanunu ve Bütçe Kanunu uyarınca yolluk ödenir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Memura yönelebilecek tehditlerin gelebileceği çevreleri dikkate alarak memur güvencelerini iki grupta toplamak mümkündür. Bunlardan biri, “memuru devlete karşı koruyan güvenceler” diğeri “memuru idare edilenlere karşı koruyan” güvencelerdir. Memurun, vatandaşlara karşı korunması önemli bir sorun yaratmaz. Bilindiği gibi korunma daha çok güç sahiplerine karşı olur. Memuru devlete karşı koruyan güvencelerin bir kısmı yasama, bir kısmı yürütme, diğer bir kısmı da yargı ile ilgilidir. Bilindiği gibi memur yürütmenin bir parçasını teşkil eder ve onun içinde yer alır. Memurun yasama ve yargı ile olan ilişkisi de dolaylı bir ilişkidir. Memur güvenceleri düzenlenirken bu özellikler göz önünde tutulmuş ve memuru yürütmeye karşı koruyan güvenceler ayrıntılı bir biçimde, yasama ve yargı ile ilgili olanlar ise konunun gerektirdiği ölçüde ve sınırlı bir şekilde düzenlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Bazı ülkelerin mevzuatında memurların grev yapması açıkca yasaklanmıştır. Örneğin, A.B.D. (federal hizmetler), Bangladeş, Bahreyn, Bolivya, Brundi, Çad, Ekvator, Fas, Filipinler, Hindistan, Honduras, Japonya, Kolombiya, Kuveyt, Liberya, Lübnan, Madagaskar, Nikaragua, Paraguay, Suriye, Şili, Uruguay. İsviçre’ de de federal düzeyde çalışan memurlara grev hakkı tanınmamıştır. Alman hukukunda da memurun grev yapması yasaklanmakta; Fransa, İsveç ve Finlandiya’ da ise memurlara grev hakkı sınırlı olarak tanınmıştır. Memurlara grev hakkını anayasal hükümle tanıyan ülke İtalya olup İngiltere’de bu hak teamülen kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Yasalarda belirtilen durumlar dışında, devlet memurunun memurluğuna son verilemez, aylık ve başka hakları elinden alınamaz (DMK md.18). Memuriyet ancak mevzuatta belirtilen durumlardan birisinin gerçekleşmesi ile sona erdirilebilir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Örgütlenme hakkına karşı çıkanlar genelde benzeri görüşleri ileri sürmüşler­dir. Bunları kısaca belirtecek olursak; a-Memur, devlet tüzel kişiliğini temsil eder. Memurların ör­gütlenme hakkına dayanarak kamu otoritesi kar­şısına dikilmeleri, bir bakıma devletin kendi ken­disinin karşısına dikilmesi gibi bir sonuç doğurur. b-Memuriyet mesleğinin temelinde hiyerarşi ilişkisi vardır. Örgütlenme hakkının kabul edildiği bir dü­zende memur, bir kamu görevlisi olarak yapmaktan çekindiği hareketleri, memur örgütünün bir üyesi olarak yapmak olanağı bulur. c- Devlet memurları, genel yararı temsil eder. Memur sendikaları ise özel yararın peşinde olup her iki yarar çoğu kez birbi­riyle çelişebilir. d-Bir diğer gerekçe de, memurların zaten işçilere oranla ayrıcalıklı bir konumda olduk­ları iddiasıdır.

Yanıt Açıklaması: Kamu görevlilerinin yaptıkları işin doğası gereği, bilgilerini kendilerine özgü düşüncelerinden ayrı tutmaları, birbirine karıştırmamaları, özellikle düşüncelerini açıklarken bu ayrıma dikkat etmeleri gerekmektedir. Danıştay, bu konuda “nesnellik” ölçütüne önem vermektedir. Kamu görevlisi açıkladığı düşüncelerde “nesnel” olabiliyorsa, düşünce açıklama özgürlüğünün korunmasından yararlanabilecektir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Bilgilendirme ve örgün eğitim / Benzetim/ iş başında eğitim yöntemleri

Yanıt Açıklaması: Bir göreve ilk defa veya yeniden atananlardan belge ile ispatı mümkün zorlayıcı sebepler olmaksızın 62. maddedeki süre içinde işe başlamayanların atanmaları iptal edilir ve bunlar 1 yıl süreyle devlet memuru olarak istihdam edilemezler.

Yanıt Açıklaması: Engelli personel çalıştırma yükümlülüğü konusunda DMK md. 53’te önemli hükümler getirilmiştir (RG., T. 25.02.2011, 6111 s. K./99 md.). Buna göre kurum ve kuruluşlar bu Kanun’ a göre çalıştırdıkları personele ait kadrolarda %3 oranında engelli çalıştırmak zorundadır. %3’ün hesaplanmasında ilgili kurum veya kuruluşun (yurtdışı teşkilat hariç) toplam dolu kadro sayısı dikkate alınır.

Yanıt Açıklaması: Hiyerarşi yetkisinin kapsamına şunlar girer: İç düzene ilişkin karar ve tedbirleri almak; önceden emir ve direktif vermek, genelge, tebliğ, açıklama vb. göndermek suretiyle kanunların ve diğer mevzuatın ne yolda uygulanması ve yerine getirilmesi gerektiğini nesnel, soyut ve genel biçimde ya da öznel, somut ve belirli hâllerde astlara bildirmek; memurların yaptığı işlem ve eylemleri sonrada onaylamak, düzeltmek, değiştirmek, yeniden yapmak, kaldırmak ya da iptal etmek, uygulamayı erteletmek veya durdurmak; astlara disiplin yetkisine dayanarak disiplin yaptırımı uygulamak veya astları ödüllendirmek.