Memur Hukuku

Yanıt Açıklaması: 657 Sayılı Devlet Memurları Ka­nunu (DMK) md. 4/A, 1961 Anayasası’nın uygulamada olduğu dönemde yürürlüğe girmiştir. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: 2010 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile birlikte Anayasa md. 53 yeniden düzenlenmiş ve “memurlar ve diğer kamu görevlileri, toplu sözleşme yapma hakkına sahiptirler. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: TCK memur değil, kamu görevlisi kavramı üzerinde durmuştur (Bkz. md. 6/1 c, 247 vd.). TCK md.6/1 c’ye göre kamu görevlisi, kamusal faaliyetin yürütülmesine atama veya seçilme yoluyla ya da herhangi bir surette sürekli, süreli veya geçici olarak katılan kişidir.

Yanıt Açıklaması: Aynı Kurumun başka başka yerlerde bulunan aynı sınıftaki memurları, karşılıklı olarak yer değiştirme suretiyle atanmalarını isteyebilirler. Buna becayiş denir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Yolluk hakkı, Emeklilik hakları, Hastalık ve analık sigortası, Giyecek yardımı. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Hizmet süreleri on yıla kadar olanlara (on yıl dâhil) yirmi gün, on yıldan çok olanlara otuz gün yıllık izin verilir.

Yanıt Açıklaması: Memur olma, kişinin isteğine bağlıdır. Serbestlik ilkesi gereği hiç kimse, isteği dışında memur yapılamaz; memur olmaya zorlanamaz. Hiç kimsenin isteği dışında memur olma- ya zorlanamaması; memur olmanın kişi- nin isteğine bağlı olması.

Yanıt Açıklaması: Hizmet içi eğitim yöntemleri başlıca üç grupta toplanabilir: • Bilgilendirme ve örgün eğitim yöntemleri • Benzetim yöntemleri • İşbaşında eğitim yöntemleri Bilgilendirme ve örgün eğitim yöntemleri; seminerler, kurs ve konferanslar, resim gösterme, okuma listesi verme, interaktif multimedia (CDROM, video) gösterimi, kapalı devre televizyonla eğitim, sistemli gözlemleme, duyarlılık eğitimi, laboratuvar, grup eğitimi, örgüt geliştirme (örgütsel verilerin analizi) eğitimidir. Benzetim yöntemleri; örnek olaylara göre eğitim, eksik bilgilerle tahmine dayalı sorun çözme eğitimi, rol alma eğitimi, programlı grup alıştırmaları, görevlendirme modelleri eğitimi, yönetim stratejisi ve taktik (oyunları) eğitimi, değerlendirme merkezi eğitimi, davranış modelleme eğitimidir. İşbaşında eğitim yöntemleri; çıraklık eğitimi, eşik eğitimi, işbaşında uygulama eğitimi, oryantasyon eğitimi, dönerli iş değiştirerek çalışma, staj görme, kilit görevlere hazırlama, mesleki yol gösterme-yetiştirmedir.

Yanıt Açıklaması: I-III

Yanıt Açıklaması: Bir insanın çalışabileceği yıllar boyunca, herhangi bir iş alanında adım adım ve sürekli olarak ilerlemesi, deneyim ve yetenek kazanmasına kariyer denir. Kariyer ilkesine dayanan sistemde personelin belli bir iş kolunda uzmanlaşması göz önünde tutulur. Bir iş kolunda personelin ilerlemesi ve başarı kazanması temeldir. Birbirine bağlı iş veya hizmetler topluluğu esas alınmaktadır. Personelin durumu statülerle, yasalarla belirtilir. Uzmanlaşmayı sağlamak için hizmet öncesi ve hizmet içi eğitime, kıdeme ve çalışma süresine önem verilir. Yeterlik ilkesinin göz önünde tutulması, sistemin gelişmesi için şarttır. Devamlı ilerleme ve yükselmeye paralel bir ücret sistemi uygulanır.

Yanıt Açıklaması: Fransız Hukukunda ise, devlet memurlarının görev yerinde ikamet etme zorunluluğu tüm memurlar için değil, büyükelçi, vali, asker ve yargıçlar için öngörülmüştür.

Yanıt Açıklaması: Bir göreve ilk defa veya yeniden atananlardan belge ile ispatı mümkün zorlayıcı sebepler olmaksızın 62. maddedeki süre içinde işe başlamayanların atanmaları iptal edilir ve bunlar 1 yıl süreyle devlet memuru olarak istihdam edilemezler. Bunların belge ile ispatı mümkün zorlayıcı sebepler nedeniyle göreve başlamama hali iki ayı aştığı takdirde atama işlemi atamaya yetkili makamlarca iptal edilir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Devlet memurlarının sendika hakkı ve bunun kaçınılmaz sonucu olan toplu sözleşme hakkı, hükümetlere ve yerel yönetimlere bazı koşullar kabul ettirmeyi öngöreceğinden, bu husus devletin egemenlik hakkına açık bir müdahale olarak kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Adaylık süresi içinde aylıktan kesme veya kademe ilerlemesinin durdurulması cezası almış olanların disiplin amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile ilişikleri kesilir. İlişikleri kesilenler ilgili kurumlarca derhâl Devlet Personel Başkanlığına bildirilir.” hükmü yer almaktadır. (DMK md. 57/1).

Yanıt Açıklaması: Anayasa Mahkemesi kadro karşılık gösterilmek suretiyle sözleşmeli personel istihdamı konusunda yasama organının aynı görevin sözleşmeli personel tarafından da görülmesini uygun görürse bu görevde hem memur hem de sözleşmeli personel çalıştırılabileceğini, bu nedenle ikili çalıştırmayı önlemek için “kadro karşılık gösterilmek suretiyle sözleşmeli personel çalıştırma” yönteminin uygulandığını belirtmiştir. Böylece, memur ve sözleşmeli personeli aynı kategoriye tabi tutmak suretiyle söz konusu ayırımı belirleyip vurgulama imkânını elde etmişken, konuyu yasama organının takdirine bırakması bizce isabetsiz olmuştur. Memurlarca ifası gereken bir hizmetin sözleşmeli personel tarafından görülmesinin kabulü, mevcut kamu personel sistemi anlayışı ve sözleşmeli personelin teknik bilgi ve uzmanlığı gerektiren durumlarda geçici olarak çalıştırılması anlayışı ile kanımızca kolayca bağdaştırılamaz. Uyuşmazlık Mahkemesi, sözleşmeli personelle yapılan idari sözleşmenin idare tarafından feshinden doğan anlaşmazlığın görüm ve çözümünün idari yargıya ait olacağına karar vermiştir.

Yanıt Açıklaması: Devlet memurları, DMK’de belirtilen esaslara göre memurluktan çekilebilirler (DMK md.20). Bu hak yazılı kullanılmalıdır ve idarenin kabulüne bağlı değildir. Bu konu üzerinde “Memurluğun Sona Ermesi” başlığı altında ayrıntılı olarak duracağız. Burada sadece şu kadarını belirtmekle yetinelim; aday memurken istifa edenler sadece ayrıldıkları kuruma dönebilirler. Ayrıca bulundukları kadro ve sınıfın şartlarını da taşımaları gerekir.

Yanıt Açıklaması: Kadronun amacı, kamu hizmetlerinin en az personelle gördürülerek istihdam fazlalığının önüne geçmektir.

Yanıt Açıklaması: Memurların grev hakkını sendika hakkına dayalı olarak açıklayan görüşe göre, sendika kurma hakkı, toplu pazarlık ve grev hakkını kapsar ve bu üçünden biri olmadığı takdirde diğerinin etkisi ile işlevi büyük ölçüde azalır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Hizmet içi eğitim, hizmet içerisinde kamu personeline hizmetle ilgili bilgi verip yeni gelişmeler hakkında eğitilmesi ve beceri kazanmasını sağlayan sistemli eğitim etkinliğidir. Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan personelin görevleri ile ilgili bilgi ve becerilerini artırmak amacıyla yaptırılan eğitime hizmet içi eğitim denir.

Yanıt Açıklaması: Memura, yıllık izinde esas alınan süreler itibarıyla beş hizmet yılını tamamlamış olması ve isteği hâlinde memuriyeti boyunca ve en fazla iki defada kullanılmak üzere, toplam bir yıla kadar aylıksız izin verilebilir. Doğru cevap E'dir.