Memur Hukuku

Yanıt Açıklaması: Memura, yıllık izinde esas alınan süreler itibarıyla beş hizmet yılını tamamlamış olması ve isteği hâlinde memuriyeti boyunca ve en fazla iki defada kullanılmak üzere, toplam bir yıla kadar aylıksız izin verilebilir. Ancak olağanüstü hâl veya genel hayata müessir afet hâli ilan edilen bölgelere 72. madde gereğince belli bir süre görev yapmak üzere zorunlu olarak sürekli görevle atananlar hakkında bu bölgelerdeki görev süreleri içinde bu fıkra hükmü uygulanmaz.

Yanıt Açıklaması: Anayasa koyucu memur dışındaki “diğer kamu görevlisi” adını verdiği kişileri anayasal güvenceye almak istemiştir. Genel idare esasları ile asli ve sürekli olma kriterleri dikkate alındığında, memur kavramının tipik unsurlarına ortak olan “diğer kamu görevlisi”nden anlaşılması gerekenin ne olduğu konusunda ona verilecek anlam ve kapsamın belirlenmesinde bizim de katıldığımız görüşe göre, asli ve sürekli görev ortak parantezine alınan ve öncelikle ifade edilen memuriyet esas alınmalı ve “diğer kamu görevlisi” kapsamının belirlenmesinde dar yorum yapılmalıdır. AY md.128’den ayrı olarak, teminata ilişkin AY md.139 ve mesleği düzenleyen AY md.140’da hükümler bulunmaktadır. Anayasa koyucu tarafından mesleğin niteliğinden kaynaklanan farklı hükümler öngörülmüştür. Yine genel idare esası içerisinde değerlendirilebilecek ve memuriyet mesleğinde geçerli olan hiyerarşi ilişkisi hâkimlik görevinin ifasında uygulanamaz. Görevin ifası yönüyle memuriyetten farklı olarak hâkimler arasında hiyerarşi bulunmamaktadır. Tersine hakimlere tavsiye, telkinde dahi bulunulamaz (AY md.138/2). Genel idare esaslarına tabi olması gereken “diğer kamu görevlileri” içerisine hâkimlerin dâhil edilmesi bu yönden tartışılabilir. Yine üniversite öğretim elemanları için de AY md.130’da mesleğe ilişkin genel esaslar düzenlenmiştir. 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’na göz atıldığında okutman, araştırma görevlisi, öğretim görevlisi kategorisinde yer alan kamu personelinin mesleki yönden memur ve hâkimlerden farklı olarak belirli süreli olarak çalıştırılmalarını öngören sistem nedeniyle teminatsız bir konumda oldukları görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Memurların sendika kurma ve örgütlenmesine karşı çıkılmasında asıl sorun temelde egemenlik kavramı ile ilgilidir. Devlet memurlarının sendika hakkı ve bunun kaçınılmaz sonucu olan toplu sözleşme hakkı, hükümetlere ve yerel yönetimlere bazı koşullar kabul ettirmeyi öngöreceğinden, bu husus devletin egemenlik hakkına açık bir müdahale olarak kabul edilmiştir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: İşbaşında eğitim yöntemleri; çıraklık eğitimi, eşik eğitimi, işbaşında uygulama eğitimi, oryantasyon eğitimi, dönerli iş değiştirerek çalışma, staj görme, kilit görevlere hazırlama, mesleki yol gösterme-yetiştirmedir

Yanıt Açıklaması: Memurluğa girişte, bireyler arasında görevin gerektirdiği niteliklerin dışında bir ayırım yapılmayarak aynı hukuki durumda olanlara aynı hukuki muamelenin yapılmasına eşitlik ilkesi denir.

Yanıt Açıklaması: Benzetim yöntemleri; örnek olaylara göre eğitim, eksik bilgilerle tahmine dayalı sorun çözme eğitimi, rol alma eğitimi, programlı grup alıştırmaları, görevlendirme modelleri eğitimi, yönetim stratejisi ve taktik (oyunları) eğitimi, değerlendirme merkezi eğitimi, davranış modelleme eğitimidir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bütün durumlarda memurların işlerinden geçici olarak ayrılmaları hâlinde yerlerine kurum içinden veya diğer kurumlardan veya açıktan vekil atanabilir

Yanıt Açıklaması: Hizmet içi eğitimin performansa olumlu etki edebilmesi için başlıca şu hususlara dikkat etmek gerekir; hizmet içi eğitim faaliyetleri sonunda verilen belgeler atama, yer değiştirme ve yükselmede etkili olmalıdır. Aksi takdirde bu faaliyetlere katılım düşmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: İşbaşında eğitim yöntemleri; çıraklık eğitimi, eşik eğitimi, işbaşında uygulama eğitimi, oryantasyon eğitimi, dönerli iş değiştirerek çalışma, staj görme, kilit görevlere hazırlama, mesleki yol gösterme-yetiştirmedir.Rol alma eğitimi benzetim yöntemlerindendir.

Yanıt Açıklaması: Ölüm yardımı ödeneği sosyal yardımlar kapsamında değerlendirilen bir uygulamadır.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde memurların kazanılmış hak derecelerinin en çok üç derece altındaki kadrolara atanabilmeleri için yazılı rızaları gerekir.

Yanıt Açıklaması: Mesleğe özel yarışma sınavına tabi tutulmak suretiyle alınan ve 36 ncı maddenin “Ortak Hükümler” bölümünün (A) fıkrasının (11) numaralı bendinde sayılan kadrolara atanmak amacıyla kurumlarca yapılacak olan özel yarışma sınavlarına başvurularda üst yaş sınırı; özel mevzuatında yer alan yaş şartına ilişkin hükümlere bağlı kalınmaksızın giriş sınavının yapıldığı yılın ocak ayının birinci günü itibarıyla otuz beş yaşını doldurmamış olmak şeklinde uygulanır. Cevap D

Yanıt Açıklaması: 2010 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile birlikte Anayasa md. 53 yeniden düzenlenmiş ve “memurlar ve diğer kamu görevlileri, toplu sözleşme yapma hakkına sahiptirler. Toplu sözleşme yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması halinde taraflar Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna başvurabilir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Memurun görevini yaparken bütün dikkatini göstererek, mesleki bilgisini, fikri ve bedeni yeteneklerini gerektiği şekilde kullanmasına özen yükümlülüğü denir.

Yanıt Açıklaması: Hizmet süreleri on yıla kadar olanlara (on yıl dâhil) yirmi gün, on yıldan çok olanlara otuz gün yıllık izin verilir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kamu hizmetlerinin genel özelliklerinden birisi de “sürekli” olması, yani devamlı ve muntazam görülmesidir. Sürekliliğin bir yönü “kronolojik” yani zaman bakımından devamlılık, diğer yönü ise “içerik ve yoğunluğu”ndaki istikrardır.

Yanıt Açıklaması: Devlet memurlarının greve karar vermeleri, grev tertiplemeleri, ilan etmeleri, bu yolda propaganda yapmaları yasaktır. Devlet memurları, herhangi bir greve veya grev teşebbüsüne katılamaz, grevi destekleyemez veya teşvik edemezler.

Yanıt Açıklaması: Bir meslek veya sanat okulunu bitirenler, en az on beş yaşını doldurmuş olmak ve Medeni Kanun’un 12. maddesine göre, kazai rüşt kararı almak şartı ile devlet memuru olabilirler (DMK md.40/2). Söz konusu 15 yaşı bitirme istisnası daha çok ebe, bahçıvanlık okulu gibi meslek veya sanat eğitimi veren öğretim kurumlarının mezunları arasında rastlanmakta olup bunlar orta öğretim derecesinde eğitim yapan kurumlar olduklarından mezunlarının okulu bitirdikleri yaş ile devlet memuriyetine girebilmeleri için gerekli yaş arsında uzunca bir zaman farkı kaldığından, kanun koyucu bu yolla insan gücü israfı ve muvazaalı usullere başvurulmasının önüne geçmek istemiştir.

Yanıt Açıklaması: İlk defa veya yeniden ya da yer değiştirme suretiyle; a) Aynı yerdeki görevlere atananlar atama emirlerinin kendilerine tebliğ gününü, b) Başka yerdeki görevlere atananlar, atama emirlerinin kendilerine tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde o yere hareket ederek belli yol süresini izleyen iş günü içinde işe başlamak zorundadırlar.